Theo Luật sư Nguyễn Thế Phong - Ủy viên Ban Thường vụ, Chủ nhiệm Ủy ban Khen thưởng - Kỷ luật, Liên đoàn Luật sư Việt Nam cho biết về thực tiễn xử lý kỷ luật Luật sư: Từ năm 2009 đến tháng 6/2021, các Đoàn Luật sư đã xử lý vi phạm khoảng 650 trường hợp, trong đó xử lý xóa tên đối với khoảng 500 Luật sư. Trong số bị xóa tên thì có khoảng 400 Luật sư bị Đoàn Luật sư TP. Hà Nội, TP. HCM và các đoàn khác xóa tên do nợ phí thành viên quá lâu…
Vừa qua, Bộ Tư pháp đã ban hành quyết định số 398/QĐ-BTP thu hồi Chứng chỉ hành nghề Luật sư đối với 313 cá nhân thuộc Đoàn Luật sư TP. HCM bị xử lý kỷ luật xóa tên, do không đóng phí thành viên Đoàn Luật sư TP. HCM theo điểm g khoản 1 Điều 18 Luật Luật sư (có danh sách kèm theo Quyết định số 398/QĐ-BTP của Bộ trưởng Bộ Tư pháp).
Trước đó, vào các năm 2019- 2020, Bộ Tư pháp đã có nhiều công văn đôn đốc Ban Chủ nhiệm (BCN) Đoàn Luật sư TP. HCM thực hiện nghiêm túc Luật Luật sư. Theo Bộ Tư pháp, trường hợp Luật sư không đóng phí thành viên là vi phạm nghĩa vụ Luật sư và thuộc trường hợp bị xử lý kỷ luật Luật sư (khoản 1 Điều 85 Luật Luật sư, khoản 2 Điều 27 và khoản 5 Điều 40 Điều lệ Liên đoàn Luật sư Việt Nam). Trường hợp bị xử lý kỷ luật bằng hình thức xóa tên do vi phạm Luật Luật sư, Điều lệ thì sau ba năm (kể từ ngày có quyết định thu hồi chứng chỉ hành nghề Luật sư, mới được cấp lại chứng chỉ hành nghề Luật sư). Do vậy, yêu cầu BCN Đoàn Luật sư thực hiện thủ tục đề nghị Bộ Tư pháp thu hồi chứng chỉ hành nghề Luật sư theo đúng quy định của Luật Luật sư. Tuy nhiên BCN Đoàn Luật sư TP. HCM không đồng ý nội dung văn bản của Bộ Tư pháp, dẫn đến tình trạng 320 Luật sư đã bị xóa tên từ năm 2018, nhưng không bị thu hồi chứng chỉ hành nghề Luật sư.
Ngày 13/01/2021, Bộ trưởng Bộ Tư pháp có văn bản yêu cầu Ban chủ nhiệm Đoàn Luật sư TP. HCM nghiêm túc thực hiện Luật Luật sư, Điều lệ Liên đoàn Luật sư Việt Nam về việc có văn bản đề nghị thu hồi chứng chỉ hành nghề Luật sư của các trường hợp bị xóa tên do không đóng phí thành viên để Bộ Tư pháp ra quyết định thu hồi chứng chỉ hành nghề Luật sư. Bộ Tư pháp khẳng định việc xóa tên khỏi danh sách Luật sư do không đóng phí thành viên là hình thức xử lý kỷ luật Luật sư và thuộc trường hợp phải đề nghị Bộ Tư pháp thu hồi chứng chỉ của những Luật sư bị kỷ luật xóa tên.
Thực hiện chỉ đạo của Bộ trưởng Bộ Tư pháp tại văn bản nêu trên, ngày 02/ 3/2021, BCN Đoàn Luật sư TP. HCM có Văn bản số 16/CV/ĐLS, đề nghị Bộ Tư pháp thu hồi chứng chỉ hành nghề Luật sư của 313 Luật sư theo quy định tại điểm d Khoản 1 Điều 18 Luật Luật sư (Không gia gia nhập Đoàn Luật sư nào trong thời hạn 02 năm kể từ ngày cấp chứng chỉ hành nghề Luật sư).
Vào tháng 12/2018, BCN Đoàn Luật sư TP. HCM đã ban hành Quyết định số 05/QĐ-ĐLS ngày 27 tháng 12 năm 2018 về việc xoá tên khỏi danh sách Luật sư do nhiều năm không đóng phí thành viên. Quyết định này có gửi Bộ Tư pháp “thay báo cáo”. Đến ngày 18/02/2019,BCN Đoàn Luật sư TP. HCM đã ra quyết định chấp nhận đơn đăng ký gia nhập lại Đoàn Luật sư TP. HCM của 06 Luật sư, trong số 320 Luật sư bị xóa tên.
Ngày 26/3/2019, BCN Đoàn Luật sư TP. HCM đề nghị Bộ Tư pháp không thu không hồi chứng chỉ hành nghề của 06 Luật sư đã được đăng ký chấp nhận gia nhập lại. Ngày 05/10/2020, có một trường hợp Bộ Tư pháp đã thu hồi chứng chỉ hành nghề mà không cần văn bản đề nghị thu hồi chứng chỉ hành nghề của BCN Đoàn Luật sư TP. HCM.
BCN Đoàn Luật sư TP. HCM thực hiện ý kiến chỉ đạo của Bộ trưởng Bộ Tư pháp, kể từ nay về sau đối với các trường hợp Luật sư bị BCN xoá tên vì không đóng phí thành viên theo quy định của Điều lệ Liên đoàn Luật sư Việt Nam, BCN Đoàn Luật sư TP. HCM sẽ gửi Bộ Tư pháp quyết định xoá tên kèm theo công văn đề nghị thu hồi chứng chỉ hành nghề Luật sư.
Theo Văn bản của BCN Đoàn Luật sư TP. HCM xác định việc Luật sư không đóng phí thành viên thuộc trường hợp "đương nhiên xóa tên" không phải là hình thức kỷ luật, không phải theo đề nghị của hội đồng khen thưởng, kỷ luật và không thuộc trường hợp vi phạm theo khoản 4 Điều 40 Điều lệ Liên đoàn Luật sư Việt Nam. Do đó, BCN Đoàn Luật sư TP. HCM viện dẫn điểm d khoản 1 Điều 18 Luật Luật sư (Không gia gia nhập Đoàn Luật sư nào trong thời hạn 02 năm kể từ ngày cấp chứng chỉ hành nghề Luật sư) đề nghị Bộ Tư pháp thu hồi chứng chỉ hành nghề Luật sư của 313 cá nhân.
Tháng 3/2021 Bộ trưởng Bộ Tư pháp đã ban hành Quyết định thu hồi Chứng chỉ hành nghề Luật sư của 313 cá nhân theo đề nghị của Đoàn Luật sư TP. HCM. Tuy nhiên, quyết định của Bộ Tư pháp thu hồi Chứng chỉ hành nghề Luật sư của 313 cá nhân theo quy định tại điểm g khoản 1 Điều 18 của Luật Luật sư (thuộc trường hợp bị kỷ luật bằng hình thức xóa tên khỏi danh sách đoàn Luật sư); Chứng chỉ hành nghề Luật sư của 313 cá nhân nêu trên không còn giá trị kể từ ngày Quyết định này có hiệu lực.
Các cá nhân có tên trong danh sách có trách nhiệm nộp lại Chứng chỉ hành nghề Luật sư cho Đoàn Luật sư TP. HCM. Đoàn Luật sư TP. HCM có trách nhiệm tiêu hủy Chứng chỉ hành nghề Luật sư theo quy định tại khoản 5 Điều 3 của Thông tư số 17/2011/TT- BTP đính kèm theo Quyết định này Danh sách thu hồi 313 chứng chỉ hành nghề Luật sư do bị xử lý kỷ luật bằng hình thức xóa tên khỏi danh sách Luật sư Đoàn Luật sư do không đóng phí thành viên.
Luật sư HỒNG HÀ
Đoàn Luật sư tỉnh Khánh Hòa
