Ảnh minh họa.
Theo đề án, sẽ có hai phương án cấp quyền lựa chọn sử dụng biển số thông qua đấu giá. Một là quy định người trúng đấu thầu biển số xe được sử dụng song không được phép chuyển nhượng biển số trúng đấu giá. Phương án này tương tự quy định hiện hành. Phương án thứ hai, người trúng đấu giá biển số xe được sử dụng, chuyển nhượng, thừa kế, tặng cho, thế chấp biển số trúng đấu giá. Như vậy, người dân sở hữu biển số, khi bán phương tiện vẫn có thể giữ biển số lại để đăng ký cho phương tiện khác. Theo Bộ Công an đánh giá, phương án một giúp đảm bảo công tác quản lý Nhà nước đối với biển số xe trúng đấu giá nhưng có hạn chế là hiệu quả đấu giá sẽ không cao.
Có thể khẳng định, biển số xe vừa tài sản, vừa là công cụ quản lý của Nhà nước. Khi biển số xe đem đi bán đấu giá nó là tài sản của Nhà nước, khi người trúng đấu giá làm thủ tục để nhận biển số xe và gắn vào phương tiện tham gia giao thông thì khi đó, biển số xe được xác định là công cụ quản lý của Nhà nước.
Mặt khác, thế nào là biển số xe đẹp thì hiện hiện nay rất khó xác định. Bởi vì, biển số đẹp hay không tùy thuộc vào quan niệm của mỗi người; biển số xe đẹp với người này nhưng lại không đẹp đối với người khác. Quan niệm biển số xe đẹp phụ thuộc vào nhu cầu, sở thích của từng cá nhân, do đó cơ quan Nhà nước không nên lựa chọn những biển số xe đẹp để tổ chức bán đấu giá mà phải công khai hết tất cả các kho số hiện có trên phương tiện thông tin đại chúng, niêm yết công khai tại trụ sở hoặc địa điểm tổ chức bán đấu giá.
Mỗi biển số khi công khai để tổ chức bán đấu giá phải có giá khởi điểm; tùy vào nhu cầu đối với từng loại biển số xe mà đưa ra giá khởi điểm phù hợp. Khi đó, người dân có quyền nộp hồ sơ để tham gia đấu giá một biển số xe bất kỳ mà mình muốn. Trong thời hạn từ 1 đến 3 tháng (hoặc có thể lâu hơn), đơn vị tổ chức bán đấu giá sẽ tiến hành tổng hợp, công khai số người tham gia đấu giá và tiến hành tổ chức đấu giá theo quy định. Trong thời hạn quy định, biển số xe đem bán đấu giá nếu chỉ có một người tham gia đấu giá thì làm thủ tục bán cho người đó theo đúng giá khởi điểm.
Bên cạnh đó, muốn triển khai bán đấu giá biển số xe cần thiết phải sửa đổi, bổ sung một số văn bản bản pháp luật có liên quan như Luật Đấu giá tài sản, Luật Quản lý, sử dụng tài sản nhà nước… nhất là phải ban hành quy trình tổ chức bán đấu giá biển số xe, đồng thời ban hành chế tài để xử lý các hành vi vi phạm liên quan đến việc bán đấu giá biển số xe. Trong đó, cần phải quy định rõ ràng vấn đề như khi tổ chức bán đấu giá thì biển số xe lúc này được xác định là tài sản. Sau khi tổ chức bán đấu giá xong, đã có người mua và làm thủ tục bàn giao biển số thì khi đó biển số xe không còn là tài sản mà là công cụ quản lý của Nhà nước. Vì vậy, cần phải nghiêm cấm người trúng đấu giá biển số xe có hành vi mua bán, chuyển nhượng, thừa kế, tặng cho, thế chấp… biển số xe. Nếu không sẽ ảnh hưởng đến hoạt động quản lý phương tiện của Nhà nước.
Việc tổ chức bán đấu giá biển số xe là cần thiết và phù hợp với xu thế hiện nay. Để thực hiện cần phải tạo ra một hành lang pháp lý đầy đủ, vững mạnh và cơ chế giám sát đặc biệt, kèm theo các chế tài xử lý vi phạm, không để tình trạng thông đồng, dìm giá hoặc các tiêu cực trong phát sinh quá trình tổ chức bán đấu giá.
ĐỖ VĂN NHÂN