Tại Phiên họp thứ 50 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, chuẩn bị cho Kỳ họp thứ 10 Quốc hội khóa XV vào cuối tháng 10 tới đây, các thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã nghe Tờ trình dự thảo Luật Báo chí (sửa đổi) và cho ý kiến vào dự thảo luật này. Một trong những nội dung đáng chú ý đã được cho ý kiến tại phiên họp là kinh tế báo chí.
Cụ thể, góp ý vào dự thảo luật, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội Phan Văn Mãi cho rằng, đặt vấn đề về kinh tế báo chí trong giai đoạn hiện nay là rất cần thiết và rất là quan trọng đối với các cơ quan báo chí. Dự thảo luật nên theo hướng mở nhiều hơn để các cơ quan báo chí có thể đảm bảo nguồn thu cho các hoạt động của mình.
Theo Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội: “Nếu chúng ta siết nguồn đầu tư ngân sách thì phải cởi mở hơn trong các quy định cho hoạt động kinh tế báo chí. Ở đây, tôi xin một ý đề xuất là chúng ta đã có những cơ chế kinh tế cho các doanh nghiệp nhà nước, cho các đơn vị sự nghiệp công lập thì chúng ta cũng nghiên cứu và áp dụng để sao cho cơ quan báo chí có được những hoạt động báo chí thông thoáng và đảm bảo các quy định”.
Ảnh minh họa. Nguồn: Internet.
Cho ý kiến liên quan đến nội dung này, theo Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải, đưa điều khoản về kinh tế báo chí vào luật sẽ khó thể hiện vì kinh tế là khái niệm rất rộng, thể hiện mối quan hệ cung – cầu, mang tính chất kinh doanh. Thế nhưng phần lớn các cơ quan báo chí ở nước ta là cơ quan công lập, nên việc đưa nội dung về kinh tế báo chí cần phải có những quy định hết sức rõ ràng.
Phó Chủ tịch nhấn mạnh: “Cần viết lại vấn đề tài chính và tài sản của cơ quan báo chí cho minh bạch, có nguyên tắc rõ ràng. Gọi là ‘kinh tế báo chí’ thì càng khó, vì phải định nghĩa thế nào là kinh doanh trong báo chí. Cơ quan soạn thảo nên nghiên cứu bổ sung thêm các điều khoản để bảo đảm tính minh bạch, tự chủ tài chính, và giúp cơ quan báo chí hoạt động hiệu quả hơn”.
Bên cạnh đó, tại phiên họp, cho ý kiến chi tiết vào dự thảo luật, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội Hoàng Thành Tùng chỉ rõ, một số khái niệm trong dự thảo luật hiện đang chưa có sự nhất quán. Cụ thể, khoản 1 Điều 3 của dự thảo luật quy định báo chí là sản phẩm thông tin về các sự kiện, vấn đề trong đời sống tự nhiên, xã hội. Đến Điều 4 dự thảo luật xác định báo chí là cơ quan ngôn luận của Đảng, cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị xã hội, đồng thời quy định về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của báo chí như một chủ thể. Ngoài ra, trong dự thảo luật còn sử dụng khái niệm cơ sở báo chí nhưng mà cũng chưa rõ nội hàm. Do đó, đề nghị tiếp tục làm rõ các khái niệm báo chí, cơ quan báo chí, cơ sở báo chí để mà chỉnh lý, tiếp tục chỉnh lý trong dự thảo luật, đảm bảo tính phù hợp và thống nhất.
Đồng tình với ý kiến của Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội, Chủ nhiệm Ủy ban Công tác Đại biểu Nguyễn Thanh Hải cho rằng, các định nghĩa, khái niệm trong luật phải đảm bảo tính bao quát, ổn định, nhưng cũng đủ linh hoạt để điều chỉnh các loại hình báo chí mới phát sinh trong thời đại số.
Chủ nhiệm Ủy ban Công tác Đại biểu Nguyễn Thanh Hải nhấn mạnh, không nên chỉ mô tả hình thức xuất bản, mà cần làm rõ nội hàm nghề nghiệp và tiêu chí pháp lý của hoạt động báo chí: “Cần xác định đâu là sản phẩm báo chí được pháp luật công nhận, đâu là sản phẩm truyền thông số mang tính thương mại. Nếu không làm rõ, việc quản lý và xử lý vi phạm trên mạng sẽ rất khó”.
