Sáng nay (ngày 05/11), tại Nhà Quốc hội, tiếp tục Chương trình Kỳ họp thứ 8, dưới sự chủ trì của Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn, Quốc hội thảo luận ở hội trường về tình hình thực hiện ngân sách nhà nước năm 2024, dự toán ngân sách nhà nước, phương án phân bổ ngân sách trung ương năm 2025 và nhiều nội dung quan trọng khác.
Phát biểu tại phiên họp, Đại biểu Trần Hoàng Ngân, Đoàn Đại biểu Quốc hội TP. Hồ Chí Minh bày tỏ tán thành với báo cáo thẩm tra của Ủy ban Tài chính ngân sách về tình hình thực hiện ngân sách Nhà nước năm 2024, dự toán ngân sách Nhà nước, phương án phân bổ ngân sách Trung ương năm 2025.
Đại biểu cũng đánh giá cao báo cáo của Kiểm toán Nhà nước đã cung cấp nhiều thông tin, giúp cho các đại biểu Quốc hội nhìn thấy rõ hơn chất lượng các khoản thu ngân sách cũng như kiểm tra các khoản chi ngân sách.
Về tình hình thực hiện ngân sách năm 2024, đại biểu Trần Hoàng Ngân cho biết, Tổng thu ngân sách vượt dự toán 10%, trong đó thu nội địa tăng 8,9% so với dự toán và 6,9% so với cùng kỳ. Khu vực doanh nghiệp nhà nước không tăng, thậm chí giảm so với dự toán, trong khi khu vực có vốn đầu tư nước ngoài và khu vực dân doanh tăng.
Theo đại biểu, nguyên nhân chủ yếu là do Luật Quản lý, sử dụng vốn nhà nước đầu tư vào sản xuất kinh doanh tại doanh nghiệp chưa phù hợp, cần sửa đổi, hoàn thiện để tạo điều kiện cho doanh nghiệp nhà nước hoạt động hiệu quả hơn.
Thu tiền sử dụng đất ước giảm 4,2%, tuy nhiên, với việc các luật về nhà ở, đất đai, kinh doanh bất động sản có hiệu lực sớm, các địa phương đã triển khai định giá đất, có thể đảm bảo thu vượt dự toán. Chi ngân sách ước vượt 7,7% so với dự toán, chủ yếu do chi hỗ trợ ảnh hưởng của cơn bão Yagi. Bội chi ngân sách giảm so với dự toán, đạt 3,4% GDP, thấp hơn mục tiêu 3,6% GDP.
Về dự toán ngân sách năm 2025, dự toán thu tăng 15,6% so với năm 2024, chi tăng 20,3%. Việc tăng chi được đánh giá là phù hợp, do năm 2025 có nhiều sự kiện quan trọng của đất nước và là năm cuối thực hiện Nghị quyết 23 của Quốc hội về kế hoạch tài chính quốc gia.
Từ phân tích trên, đại biểu kiến nghị tăng cường quản lý, kiểm tra, giám sát việc sử dụng vốn nhà nước tại doanh nghiệp nhà nước, chống thất thu trong lĩnh vực thương mại điện tử, đặc biệt là thuế nhập khẩu. Đồng thời tiếp tục chống lãng phí, khai thác hiệu quả tài sản công, đất công, vốn nhà nước. Đồng thời, xem xét điều chỉnh thuế giá trị gia tăng đối với một số lĩnh vực như khoa học công nghệ, văn hóa, nông nghiệp để tạo động lực tăng trưởng.
Phát biểu kết luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải cho biết, qua thảo luận có 11 đại biểu phát biểu, 01 đại biểu tranh luận, Bộ Tài Chính, Phó Thủ tướng Chính phủ đã tham gia phát biểu giải trình nhiều vấn đề được cử tri và các đại biểu Quốc hội quan tâm.
Các đại biểu Quốc hội đã tham gia nhiều ý kiến quan trọng, tâm huyết về ngân sách nhà nước, kế hoạch đầu tư công trung hạn, kế hoạch tài chính của các quỹ tài chính ngoài ngân sách, đảm bảo nguồn lực cho phát triển kinh tế xã hội.
Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải khẳng định, tổng hợp ý kiến phát biểu tại tổ và hội trường cho thấy, các đại biểu thống nhất năm 2024 tình hình thế giới tiếp tục diễn biến phức tạp; trong nước cũng gặp khó khăn, thách thức, ảnh hưởng đến thu, chi ngân sách nhà nước. Tuy nhiên, việc quản lý, điều hành ngân sách nhà nước có nhiều kết quả tích cực. Thu ngân sách ước vượt 10,1% dự toán, cơ bản đáp ứng nhu cầu chi phát triển kinh tế - xã hội, an sinh xã hội, an ninh quốc phòng, tăng mức lương cơ sở, bội chi nợ công trong ngưỡng Quốc hội cho phép.
Bên cạnh đó, các đại biểu Quốc hội cũng đề xuất các giải pháp để khắc phục các tồn tại và tập trung hoàn thành ở mức cao nhất các nhiệm vụ thu chi ngân sách nhà nước năm 2024. Năm 2025 là năm cuối của nhiệm, kỳ kết quả thực hiện ngân sách, chính sách tài khóa năm 2025 đóng góp quan trọng vào việc hoàn thành các kế hoạch 5 năm giai đoạn 2021 -2025, do đó các đại biểu đề nghị tiếp tục hoàn thiện pháp luật về thu chi ngân sách nhà nước; cơ cấu lại ngân sách theo hướng bền vững; tăng cường phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí; nâng cao hiệu quả, hiệu lực quản lý ngân sách nhà nước; cải thiện công tác lập kế hoạch dự toán, nhất là dự toán thu; kịp thời phân bổ giao dự toán ngân sách nhà nước, kế hoạch đầu tư công. Đặc biệt lưu ý thực hiện nghiêm túc chỉ đạo của đồng chí Tổng Bí thư về tăng cường công tác thực hành tiết kiệm, phòng chống lãng phí, tiêu cực.
Các đại biểu lưu ý cần tăng cường vai trò chủ đạo của Ngân sách trung ương; có giải pháp huy động và sử dụng hiệu quả các nguồn lực để hoàn thành các mục tiêu, nhiệm vụ; kiểm soát chặt chẽ bội chi nợ công trong điều kiện phải tăng quy mô nợ để thực hiện các dự án công trình trọng điểm; tập trung các giải pháp quản lý thu, nắm chắc nguồn thu, mở rộng cơ sở thu, đảm bảo thu đúng, thu đủ, thu kịp thời vào ngân sách nhà nước và chú ý các khoản thu từ đất và thương mại điện tử; điều hành chi ngân sách theo hướng đảm bảo dự toán chặt chẽ, hiệu quả; đặc biệt lưu ý công tác cải cách thủ tục hành chính trong lĩnh vực thu chi ngân sách.
Các đại biểu đề nghị cần kịp thời phân bổ, giao vốn đầu tư công năm 2025 quyết liệt chỉ đạo để đánh nhanh tiến độ giải ngân, gắn trách nhiệm của người đứng đầu với kết quả thực hiện kế hoạch đầu tư công; Nâng cao chất lượng công tác chuẩn bị đầu tư; thực hiện đầu tư có trọng điểm, trọng tâm, không dàn trải; đẩy mạnh việc thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia; nâng cao hiệu quả và tăng cường giám sát hoạt động của các quỹ tài chính ngoài ngân sách theo các nghị quyết của Quốc hội.
Thống nhất với các nội dung Chính phủ đề nghị điều chỉnh, bổ sung dự toán ngân sách nhà nước nhưng các đại biểu cũng đề nghị cần tính toán dự kiến sát hơn tình hình thực hiện để hạn chế phải điều chỉnh dự toán ngân sách nhà nước; đồng thời đề nghị quản lý sử dụng có hiệu quả đúng quy định dự toán được điều chỉnh bổ sung…
Các đại biểu cũng tham gia ý kiến về các đề xuất kiến nghị của Chính phủ đối với dự toán ngân sách nhà nước và phương án phân bổ ngân sách trung ương năm 2025; tham gia ý kiến về dự toán thu về số kinh phí chưa phân bổ dự toán; bố trí dự toán cho các lĩnh vực y tế, giáo dục, khoa học, công nghệ…
Ý kiến của các đại biểu Quốc hội đã được ghi âm, ghi chép đầy đủ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ chỉ đạo các cơ quan của Chính phủ, cơ quan thẩm tra và các cơ quan liên quan nghiên cứu tiếp thu các ý kiến phát biểu của đại biểu Quốc hội để đưa vào các nội dung quan trọng, cần thiết vào các nghị quyết của Quốc hội gửi đại biểu Quốc hội cho ý kiến để trình Quốc hội xem xét thông qua.
