(LSO ) - Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao (TAND Tối cao) vừa ban hành hướng dẫn áp dụng pháp luật và tổ chức xét xử đối với một số hành vi vi phạm pháp luật phổ biến có đủ yếu tố cấu thành tội phạm trong phòng, chống dịch bệnh. Theo đó các ca nhiễm Covid-19 gồm bệnh nhân 17, 34 và 178 có dấu hiệu về tội phạm liên quan phòng, chống Covid-19.
Mới đây, Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao đã ban hành Công văn số45/TANDTC-PC hướng dẫn cách xác định tội danh liên quan đến công tác phòng, chống dịch Covid-19 theoquy định của Bộ Luật hình sự 2015.
Theo công văn, người đã được thông báo mắc bệnh; người nghi ngờmắc bệnh hoặc trở về từ vùng có dịchbệnh Covid-19 đã được thông báo cách ly thực hiện một trong các hànhvi lây truyền dịch bệnh Covid-19 cho người khác thì bị coi là trường hợp thựchiện “hành vi khác làm lây lan dịch bệnh nguy hiểm cho người” quy định tại điểmc khoản 1 Điều 240 BLHS và bị xử lý về tội làm lây lan dịch bệnh truyền nhiễmcho người.
Các hành vi gồm trốn khỏi nơi cách ly; không tuân thủ quy định về cách ly; từ chối, trốn tránh việc áp dụng biện pháp cách ly, cưỡng chế cách ly; không khai báo y tế, khai báo không đầy đủ hoặc khai báo gian dối.
Chiếu theo hướng dẫn trên, hiện có 4 ca nhiễm gồm 17, 34, 100 và178 có dấu hiệu về tội làm lây lan dịch bệnh truyền nhiễm cho người khi có hànhvi không tuân thủ quy định về cách ly; không khai báo y tế, khai báo không đầyđủ hoặc khai báo gian dối.
Xem xét hướng dẫn số 45/TANDTC-PC, Luật sư Lâm Văn Quang, Đoàn Luậtsư Thành phố Hà Nội nhận định, như vậy, các trường hợp vi phạm quy định về cáchly có thể căn cứ vào hướng dẫn này của Hội đồng thẩm phán tòa án nhân dân tốicao để truy cứu trách nhiệm hình sự.
Luật sư Quang cho rằng, văn bản trên đã khơi thông chế tài hình sự để xử lý với hành vi trốn tránh, cản trở hoạt động phòng chống dịch Covid-19. Thực tế thời gian qua, trong tình trạng dịch Covid-19 đang diễn biến phức tạp nhiều hành vi vi phạm pháp luật có dấu hiệu hình sự như trốn tránh cách ly, khai báo gian dối, không chấp hành mệnh lệnh yêu cầu của cơ quan phòng chống dịch bệnh... làm lây lan dịch bệnh và cộng đồng. Tuy nhiên, đến nay vẫn chưa xử lý hình sự được trường hợp nào, bởi nhiều nguyên nhân, trong đó có phần là do thiếu văn bản hướng dẫn Bộ luật hình sự năm 2015. Cơ quan tố tụng ở nhiều địa phương còn e ngại trong việc áp dụng chế tài hình sự.
Hành vi của ca nhiễm 17, 34, 100 và 178 ra sao? Bệnh nhân 17, N.H.Nh. từng du lịch ở Anh và Ý, có qua Pháp, về nước ngày 2/3, đã vào viện ngày 5/3, được xác nhận dương tính Covid-19 vào tối 6/3. Nữ bệnh nhân khai báo gian dối, thiếu trung thực, che giấu thông tin về tình hình bệnh tình, lịch trình di chuyển qua vùng dịch khi nhập cảnh nên không được cách ly kịp thời và được cho là nguyên nhân lây lan nhiều người khác. Ngoài ra, hành vi này khiến cả khu vực phường Trúc Bạch (quận Ba Đình, Hà Nội) phải cách ly 14 ngày. Bệnh nhân số 34, là một nữ doanh nhân từ Bình Thuận đã trở thành ca lây nhiễm nhiều nhất tại Việt Nam với 10 trường hợp có liên quan xét nghiệm dương tính (gồm 8 người ở Bình Thuận và 2 người ở TP. HCM). Đáng chú ý, nữ bệnh nhân đã khai báo gian dối, nhỏ giọt khi khai xuống sân bay Tân Sơn Nhất đã đi thẳng về nhà riêng. Tuy nhiên, thực tế bệnh nhân này đã ở lại TP. HCM để giao lưu với đối tác, thậm chí còn đi đến nhiều nơi ở Phan Thiết ăn uống. Hậu quả khiến nhiều người bị lây nhiễm, hàng trăm người phải cách ly, theo dõi. Bệnh nhân 100, khiến nhiều người bức xúc khi đã có hành vi trốn cách ly khi từ vùng dịch Malaysia về, cơ quan chức năng hướng dẫn tự cách ly theo dõi Covid-19 tại nhà. Tuy nhiên, ca nhiễm 100 vẫn cố tình bỏ đi lễ 5 lần/ngày tại một Thánh đường Hồi giáo ở quận 8, TP.HCM, gây ảnh hưởng đến nhiều người, làm gia tăng nguy cơ phát tán dịch COVID-19. Mới đây, Thủ tướng đã đồng ý việc Bộ Y tế, Bộ Công an phối hợp xử lý bệnh nhân 178 do khai báo vòng vo, thiếu trung thực để răn đe giáo dục. Dù làm tại nhà ăn BV Bạch Mai, biết mình có triệu chứng ho, sốt, đau người, nhưng vẫn giấu việc mình từ ổ dịch Bạch Mai về mà khai báo chỉ ở nhà, không đi đâu. Việc khai báo gian dối đã khiến các bác sĩ Bệnh viện huyện Đại Từ không biết để phân luồng, cách ly ngay, đã khiến 20 người gồm 8 bệnh nhân và 12 cán bộ BV Đại Từ phải cách ly. |
Phong Lâm