Tạo động lực nâng cao năng suất và hiệu quả làm việc, góp phần ổn định xã hội
Trình bày báo cáo tóm tắt, Bộ trưởng Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cho biết, về điều chỉnh mức lương cơ sở, Bộ trưởng Bộ Nội vụ cho biết, ngày 30/6/2024, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 73/2024/NĐ-CP điều chỉnh tăng mức lương cơ sở từ 1.800.000 đồng/tháng lên 2.340.000 đồng/tháng (tăng 30%), thực hiện từ ngày 01/7/2024. Áp dụng đối với người hưởng lương, phụ cấp và chế độ tiền thưởng áp dụng đối với người hưởng lương làm việc trong các cơ quan, tổ chức, đơn vị sự nghiệp công lập của Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, tổ chức chính trị - xã hội và hội được ngân sách nhà nước hỗ trợ kinh phí hoạt động ở trung ương, ở tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương, ở huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh, thành phố thuộc thành phố trực thuộc trung ương, ở xã, phường, thị trấn, ở đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt và lực lượng vũ trang.

Toàn cảnh phiên họp. Ảnh: Quochoi.vn.
Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cho hay, trong điều kiện đất nước còn rất nhiều khó khăn, việc điều chỉnh mức lương cơ sở tăng 30%, bổ sung 10% Quỹ tiền thưởng đối với cán bộ, công chức, viên chức và lực lượng vũ trang; điều chỉnh lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội và trợ cấp hằng tháng tăng 15%, mức chuẩn trợ giúp xã hội tăng 38,9%, mức chuẩn trợ cấp ưu đãi người có công với cách mạng tăng 35,7% từ ngày 01/7/2024 là một nỗ lực lớn của Trung ương, Quốc hội, Chính phủ và đã cơ bản cải thiện được đời sống người hưởng lương và phụ cấp, trợ cấp từ ngân sách nhà nước; đồng thời, tạo động lực nâng cao năng suất và hiệu quả làm việc, góp phần ổn định xã hội.
Theo Bộ trưởng Bộ Nội vụ, các Bộ, ngành Trung ương và Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương thực hiện công tác thông tin, tuyên truyền về cải cách tiền lương theo Kết luận số 83-KL/TW của Bộ Chính trị và Nghị quyết số 142/2024/QH15 ngày 29/6/2024 (Nghị quyết Kỳ họp thứ 7 Quốc hội khóa XV).
Chủ động, tích cực triển khai các chủ trương của Đảng, Quốc hội và triển khai thực hiện các văn bản quy phạm pháp luật chính sách tiền lương, lương hưu, bảo hiểm xã hội, trợ cấp ưu đãi người có công và trợ cấp xã hội theo đúng quy định, tạo được sự đồng thuận cao, thiết thực góp phần nâng cao đời sống các đối tượng hưởng lương và chính sách trợ cấp, phụ cấp đối với các đối tượng liên quan; bảo đảm an sinh xã hội cho đối tượng bảo trợ xã hội.
Đồng thời, tích cực triển khai sắp xếp tinh gọn tổ chức bộ máy, tinh giản biên chế hưởng lương từ ngân sách nhà nước, cơ cấu lại đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức theo tinh thần Nghị quyết số 18-NQ/TW của Hội nghị Trung ương 6 khóa XII.
Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cũng chỉ rõ một số tồn tại, hạn chế, nguyên nhân và giải pháp; một số nhiệm vụ đang triển khai thực hiện như xử lý bất hợp lý về chế độ phụ cấp đối với một số ngành, nghề (sửa đổi, bổ sung các quy định hiện hành); về thực hiện hiện chế độ tiền thưởng; về hoàn thiện cơ chế quản lý tài chính và giải pháp tạo nguồn cải cách tiền lương…
Cải cách tiền lương góp phần cơ bản nâng cao thu nhập, cải thiện đáng kể đời sống
Thẩm tra nội dung này, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội Nguyễn Đắc Vinh cho biết, Thường trực Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội ghi nhận và đánh giá cao nỗ lực của Chính phủ trong việc thực hiện cải cách chính sách tiền lương theo các Nghị quyết của Ban Chấp hành Trung ương, Kết luận của Bộ Chính trị và Nghị quyết số 142 trong bối cảnh đất nước còn nhiều khó khăn, thách thức. Việc thống nhất, triển khai thực hiện cải cách tiền lương đã góp phần cơ bản nâng cao thu nhập, cải thiện đáng kể đời sống cho cán bộ, công chức, viên chức, người lao động trong khu vực công, tạo động lực nâng cao năng suất và hiệu quả làm việc, đồng thời, nâng cao thu nhập, tạo được niềm tin, sự đồng thuận của các đối tượng hưởng lương hưu, góp phần ổn định xã hội.
Trên cơ sở Nghị quyết số 142 của Quốc hội, Chính phủ, các Bộ, ngành đã kịp thời ban hành các văn bản quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành, làm cơ sở để triển khai thống nhất trong cả nước.
Tuy nhiên, Thường trực Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội thấy rằng, đến nay, theo yêu cầu của Nghị quyết chưa có kết quả rà soát hoặc đề xuất sửa đổi khung khổ pháp lý để trình cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định việc sửa đổi, bãi bỏ các quy định có liên quan đến việc thực hiện tổng thể cải cách chính sách tiền lương khu vực công. Báo cáo số 187 chưa làm rõ những phát sinh vướng mắc, bất cập trong quá trình triển khai các văn bản hướng dẫn, tổ chức thực hiện.
Thường trực Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội đề nghị Chính phủ hoàn thiện báo cáo, bổ sung, cung cấp đầy đủ thông tin, số liệu chi tiết về việc thực hiện một số nội dung cải cách chính sách tiền lương trong khu vực công, điều chỉnh lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội, trợ cấp ưu đãi người có công và trợ cấp xã hội từ ngày 1/7/2024. Đồng thời, tiếp tục rà soát, phân tích những khó khăn, bất cập, những điểm nghẽn trong thể chế, quy định pháp lý; từ đó có kiến nghị cụ thể để sửa đổi, bổ sung các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan, bảo đảm khả thi và xác định rõ lộ trình hoàn thành trong quá trình tổ chức thực hiện.
Đặc biệt, cần tiếp tục nghiên cứu để bảo đảm việc thực hiện cải cách chính sách tiền lương để triển khai triệt để định hướng tại các Kết luận của Bộ Chính trị, Ban Bí thư và Nghị quyết của Quốc hội, trong đó cần lưu ý thực hiện tinh giản biên chế gắn với vị trí việc làm một cách thực chất, sắp xếp tổ chức bộ máy hành chính tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả; đổi mới cơ chế quản lý, cơ chế tài chính, tổ chức lại hệ thống các đơn vị sự nghiệp công lập, giảm hỗ trợ trực tiếp từ ngân sách nhà nước cho các đơn vị sự nghiệp công lập…
Khuyến khích trả lương theo hiệu suất công việc
Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định cho rằng, đợt điều chỉnh lương năm 2024 là một thành tựu rất đáng ghi nhận và được cán bộ, đảng viên, nhân dân, những người hưởng lương đánh giá rất cao, góp phần nâng cao đời sống người dân, đảm bảo an sinh xã hội, thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội.
Lưu ý công tác tuyên truyền cần tránh hiểu nhầm là tới đây sẽ điều chỉnh lương, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nhấn mạnh, cần nêu rõ đây là cho ý kiến vào báo cáo của Chính phủ về thực hiện một số nội dung cải cách chính sách tiền lương đã thực hiện từ 01/7/2024, năm 2025 không còn nguồn ngân sách để bố trí tiếp tục tăng lương như năm 2024.
Chủ tịch Quốc hội đề nghị Bộ Nội vụ phối hợp với Bộ Tài chính làm rõ số lượng tổ chức và biên chế đã giảm trong giai đoạn 1 sắp xếp tổ chức bộ máy của các ban Đảng, Quốc hội, Chính phủ và các địa phương vừa qua. Từ đó, tính toán tiết kiệm ngân sách như thế nào.
Tới đây nhập xã, nhập tỉnh, số cán bộ, công chức, viên chức nghỉ việc theo Nghị định 177, 178 là bao nhiêu.
“Các đồng chí nói là 100 ngàn cán bộ, công chức, viên chức, có phải không, hay là hơn... Sắp tới phải rõ những con số này, nói có sách, mách có chứng, phải từ thực tiễn để ra những con số này,” Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh.
Theo Chủ tịch Quốc hội, có ra được con số thì mới đánh giá được một cách cụ thể qua các đợt tinh gọn, giảm được bộ máy, biên chế, từ đó tiết kiệm được ngân sách là bao nhiêu để bố trí cho đầu tư phát triển, chế độ chính sách an sinh xã hội. Những vấn đề này đều phải tính toán cân đối kỹ.
Chủ tịch Quốc hội đề nghị Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải phụ trách lĩnh vực này, cùng lãnh đạo Ủy ban Kinh tế và Tài chính làm việc cụ thể với các cơ quan có liên quan.
Chủ tịch Quốc hội cũng ghi nhận việc tăng lương tối thiểu phù hợp với chi phí sinh hoạt. Không như trước đây, chưa tăng lương giá đã tăng, trong đợt tăng lương 1/7/2024, lương tăng nhưng giá cả không tăng.
Ngoài ra, Chủ tịch Quốc hội lưu ý làm sao khuyến khích trả lương theo hiệu suất công việc, áp dụng chỉ tiêu đánh giá hiệu suất rõ ràng để thưởng, thúc đẩy cán bộ, công chức, viên chức làm việc.
Tiếp thu ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Bộ trưởng Nội vụ cho biết sẽ hoàn thiện báo cáo đầy đủ, toàn diện, phối hợp đề xuất một số một số nội dung nhiệm vụ có liên quan.
Trước mắt, phối hợp với cơ quan có thẩm quyền đề xuất với Ban Chấp hành Trung ương đánh giá lại Nghị quyết 27 về cải cách chính sách tiền lương, trên cơ sở đó có những giải pháp căn cơ, chiến lược cho việc thực hiện chính sách tiền lương lâu dài.
Bộ Nội vụ cũng sẽ làm rõ thêm về số liệu sau khi thực hiện sắp xếp tổ chức bộ máy, tinh giản biên chế của giai đoạn 1 đối với các bộ, ngành trung ương và cơ quan chuyên môn của hệ thống chính trị từ Trung ương đến địa phương.
Bộ Nội vụ đang tham mưu để có thêm chính sách đối với đối tượng cán bộ không chuyên trách nghỉ theo tinh thần chỉ đạo chung của cấp có thẩm quyền.