Theo điểm d khoản 1 Điều 16 Luật Căn cước số 26/2023/QH15 có hiệu lực từ 01/7/2024, quy định về việc thu thập AND, giọng nói. Theo đó, thông tin sinh trắc học về ADN và giọng nói được thu thập khi:
Thứ nhất, người dân tự nguyện cung cấp hoặc cơ quan tiến hành tố tụng hình sự, cơ quan quản lý người bị áp dụng biện pháp xử lý hành chính trong quá trình giải quyết vụ việc theo chức năng, nhiệm vụ có thực hiện trưng cầu giám định hoặc thu thập được thông tin sinh trắc học về ADN, giọng nói của người dân thì chia sẻ cho cơ quan quản lý căn cước để cập nhật, điều chỉnh vào Cơ sở dữ liệu căn cước.
Thứ hai, cơ quan tiến hành tố tụng hình sự, cơ quan quản lý người bị áp dụng biện pháp xử lý hành chính có thông tin sinh trắc học về ADN, giọng nói của người dân thì phải chuyển cho cơ quan quản lý căn cước để cập nhật, điều chỉnh.
Như vậy, người dân không bắt buộc phải cung cấp ADN, giọng nói khi đi làm thẻ Căn cước từ ngày 01/7/2024.
Chỉ khi bị áp dụng biện pháp xử lý hành chính mà cần có thông tin sinh trắc học về ADN, giọng nói của người dân thì cơ quan tiến hành tố tụng mới tiến hành thu thập và chuyển cho cơ quan quản lý Căn cước cập nhật.
Đối với thông tin về mống mắt, người dân sẽ được thu thập ngay khi thực hiện thủ tục cấp thẻ Căn cước tại cơ quan Công an, bên cạnh việc chụp ảnh chân dung, lấy dấu vân tay.
Ảnh minh họa. Nguồn: Internet.
Bên cạnh đó, từ ngày 01/7/2025, Quyết định 5710/QĐ-BCA-C06 của Bộ Công an chính thức có hiệu lực đã quy định về thủ tục thu thập, cập nhật thông tin sinh trắc học về ADN vào Cơ sở dữ liệu về căn cước như sau:
Bước 1: Cá nhân người làm Căn cước chuẩn bị đủ hồ sơ theo quy định.
Bước 2: Nộp hồ sơ tại Công an cấp xã trong nước, không phụ thuộc vào cư trú.
(Lưu ý: Lộ trình thu thập, cập nhật thông tin sinh trắc học về ADN vào Cơ sở dữ liệu về căn cước tại Công an cấp xã trong cả nước không phụ thuộc vào nơi cư trú thực hiện theo thông báo của Bộ Công an).
Bước 3: Cán bộ tiếp nhận hồ sơ kiểm tra tính pháp lý và nội dung hồ sơ.
Trường hợp thông tin sinh trắc học về ADN của công dân đã có trên hệ thống thì trong thời hạn 07 ngày làm việc kể từ ngày tiếp nhận đề nghị của công dân. Công an xã/phường sẽ có trách nhiệm phối hợp kiểm tra, đối sánh và xác thực đảm bảo tính chính xác của thông tin trước khi thu thập, cập nhật vào Cơ sở dữ liệu căn cước.
Trường hợp thông tin sinh trắc học về ADN của công dân chưa có trong hệ thống thì Công an cấp xã/phường thông báo cho công dân bằng văn bản, nêu lý do và hướng dẫn công dân thực hiện thu thập, cập nhật thông tin vào hệ thống.
Trường hợp hồ sơ không đầy đủ thì hướng dẫn công dân bổ sung, hoàn thiện hồ sơ. Nếu không hợp lệ thì từ chối tiếp nhận và nêu rõ lý do, thông báo mới về từ chối giải quyết thủ tục về căn cước.
Bên cạnh đó, sau khi áp dụng thu thập ADN vào thẻ căn cước, ADN được thu thập bằng cách trích xuất ADN từ mẫu sinh học, giọng nói thu thập bằng ghi âm giọng nói cá nhân, còn mống mắt được thu thập bằng chụp ảnh mống mắt phân giải cao.
Luật sư NGUYỄN ĐỨC HÙNG
Đoàn Luật sư TP. Hà Nội
