Phiên tòa được mở sau gần 17 tháng thụ lý, sau phần khai mạc phiên tòa, phía bị đơn lấy lý do Luật sư bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp vắng mặt nên đề nghị Tòa hoãn phiên xét xử. Sau khi hội ý, Chủ tọa phiên tòa tuyên bố hoãn phiên tòa.
Theo ông Hoàng Quang Bình, Thẩm phán, Chủ tọa phiên tòa cho biết, phiên tòa sẽ được mở lại theo đúng thời gian tối đa sau 1 tháng.
"Quan điểm của tôi là người mắc nợ thì phải trả nợ, Tòa sẽ xét xử công minh", ông Bình thông tin.
Theo hồ sơ vụ việc, ba ngân hàng gồm: Vietcombank, Viettinbank và Agribank chi nhánh tỉnh Thừa Thiên - Huế đã đồng thuận tài trợ cho vay đối với Công ty cổ phần Khách sạn Hoàng Cung (Công ty Hoàng Cung). Do không có tiền trả nợ, khoản vay của Hoàng Cung biến thành nợ xấu, ba ngân hàng đã đồng thuận tổ chức bán đấu giá khoản nợ. Bà Nguyễn Thị Định (trú tại Hà Nội) đã trúng đấu giá với số tiền mua lại khoản nợ là 205 tỉ đồng.
Ngày 13/3/2018, các ngân hàng thông báo đến Hoàng Cung nội dung: Bà Định là chủ nợ mới và số tiền nợ gốc và lãi của Hoàng Cung tính đến thời điểm 31/12/2017 là hơn 405 tỉ đồng.
Do Công ty Hoàng Cung không công nhận tư cách chủ nợ mới của bà Định, buộc bà Định phải làm đơn khởi kiện ra TAND TP. Huế. Ngày 19/9/2019, TAND TP. Huế đã thụ lý vụ án. Theo yêu cầu khởi kiện, Công ty Hoàng Cung phải trả cho bà Định cả gốc lẫn lãi theo các Hợp đồng tín dụng tạm tính đến ngày 30/6/2019 là hơn 463 tỉ đồng.
Quá trình giải quyết vụ án, Công ty Hoàng Cung bất ngờ có đơn phản tố công nhiên bác bỏ toàn bộ kết quả bán đấu giá món nợ, bác bỏ tư cách chủ nợ của bà Định với lý do: Căn cứ vào Nghị quyết 42 của Quốc hội, Hoàng Cung cho rằng, 3 ngân hàng cùng Công ty Đấu giá Nam Việt và bà Định đã vi phạm nghiêm trọng pháp luật.
Để chứng minh, bị đơn dựa vào khoản 2, Điều 6, Nghị quyết 42 có nội dung: “Điều 6. Mua bán nợ xấu của tổ chức mua bán, xử lý nợ xấu. (...) 2. Tổ chức mua bán, xử lý nợ xấu được bán nợ xấu cho pháp nhân, cá nhân, bao gồm cả doanh nghiệp không có chức năng mua, bán nợ”. Theo đó, bị đơn cho rằng, chỉ có Tổ chức mua bán, xử lý nợ xấu mới được quyền mua bán nợ xấu. Việc Thông tư 09 của Ngân hàng Nhà nước ban hành trước Nghị quyết 42 quy định cho tổ chức, cá nhân được mua bán nợ xấu của ngân hàng là trái với Nghị quyết 42 của Quốc hội, do đó không có giá trị pháp lý.
Trước đó, đã từng có Bản án sơ thẩm số 08/2018/KDTM ngày 20/11/2018 của TAND TP. Lào Cai xét xử vô hiệu Hợp đồng mua bán nợ xấu với Ngân hàng của một doanh nghiệp tư nhân không có chức năng kinh doanh mua bán nợ xấu vì trái với Nghị quyết 42 của Quốc hội. Bản án này cũng cho rằng Thông tư 09 của Ngân hàng Nhà nước không có hiệu lực.
Tuy nhiên, Bản án số 01/2019/HDTM-PT, ngày 02/4/2019 của TAND tỉnh Lào Cai, xét xử phúc thẩm đã tuyên xử ngược lại nội dung án sơ thẩm kể trên., với nhận định:
“Theo khoản 1 Điều 17 Nghị quyết 42 về áp dụng pháp luật quy định: “Việc xử lý nợ xấu, xử lý tài sản bảo đảm của khoản nợ xấu của Tổ chức tín dụng (TCTD)... được thực hiện theo qui định của Nghị quyết này. Trường hợp Nghị quyết này không có quy định thì áp dụng qui định của pháp luật hiện hành”.
Do Nghị quyết 42 không quy định việc bán nợ của các TCTD và cũng không thay thế, không bãi bỏ văn bản pháp luật nào, cho nên việc bán nợ của TCTD (ngân hàng) được thực hiện theo các qui định của pháp luật hiện hành mà cụ thể là Thông tư 09 và các văn bản pháp luật hiện hành khác...
Theo quy định của Thông tư 09, bên mua nợ có thể là tổ chức, cá nhân không kinh doanh dịch vụ mua bán nợ. Vì vậy, doanh nghiệp không có đăng ký kinh doanh dịch vụ mua bán nợ vẫn có quyền mua nợ do TCTD bán”.
Liên quan đến vấn đề này, tại “Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Nghị quyết về xử lý nợ xấu của các tổ chức tín dụng” số 157/BC-UBTVQH, ngày 20/6/2017, UBTVQH đã giải trình rõ Điều 6 Nghị quyết 42 như sau: “Có ý kiến cho rằng, quy định tại Điều 6 có thể dẫn đến cách hiểu việc mua bán nợ xấu đều phải qua một tổ chức xử lý mua, bán nợ, còn TCTD không thể tự bán ra ngoài thị trường được. UBTVQH xin báo cáo như sau: Theo quy định pháp luật hiện hành, TCTD, chi nhánh ngân hàng nước ngoài đã có quyền bán nợ xấu cho tổ chức, cá nhân mà không phải bắt buộc phải là các tổ chức kinh tế có chức năng kinh doanh mua bán nợ. Như vậy, TCTD có thể tự bán nợ, bán cho cả tổ chức xử lý mua bán nợ và các tổ chức kinh tế không có chức năng kinh doanh mua bán nợ. Do vậy, không cần quy định trong dự thảo Nghị quyết”.
Với tư cách là cơ quan ban hành Thông tư số 09, đồng thời là cơ quan soạn thảo Nghị quyết 42 của Quôc hội, Ngân hàng Nhà nước đã có văn bản trả lời số 8293/NHNN-TTGSNH, ngày 16/11/2020.
Liên quan đến Điều 6 Nghị quyết 42 và Thông tư 09, Văn bản của Ngân hàng Nhà nước nêu rõ: “Khoản 2 Điều 6 Nghị quyết số 42 về mua, bán nợ xấu của Tổ chức mua bán, xử lý nợ xấu quy định: “… Tổ chức mua bán, xử lý nợ xấu được bán nợ xấu cho pháp nhân, cá nhân, bao gồm cả doanh nghiệp không có chức năng kinh doanh mua, bán nợ”. Căn cứ các quy định nêu trên, có sự khác biệt về phạm vi điều chỉnh, đối tượng áp dụng và bên mua, bán nợ giữa quy định tại Thông tư số 09 và Nghị quyết số 42; do đó, quy định tại Thông tư số 09 không trái với quy định tại Nghị quyết số 42, cụ thể như sau: “i/ Thông tư 09 quy định về hoạt động mua bán nợ, phát sinh từ nghiệp vụ cho vay (kể cả khoản trả thay trong nghiệp vụ bảo lãnh) của Tổ chức tín dụng, Chi nhánh ngân hàng nước ngoài, không điều chỉnh đối với hoạt động của Công ty quản lý tài sản của các TCTD Việt Nam VAMC). ii/ Điều 6 Nghị quyết số 42 quy định về việc bán nợ xấu của Tổ chức mua bán, xử lý nợ xấu; trong trường hợp này được hiểu là VAMC”. Văn bản trên do Quyền Chánh thanh tra, Giám sát Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Văn Du thừa lệnh Thống đốc Ngân hàng Nhà nước ký.
PV
Một số bất cập trong cách tính thuế thu nhập doanh nghiệp đối với Công ty TNHH MTV
