Bà Nguyễn Phương Hằng tại Cơ quan Công an. Ảnh: CACC.
Liên quan đến vụ việc bà Nguyễn Phương Hằng có đơn xin tại ngoại, mới đây nhất, ngày 24/10, ông Nguyễn Quang Tuấn (ngụ Quận 7, TP. Hồ Chí Minh, con trai bà Nguyễn Phương Hằng) đã gửi đơn đến Cơ quan CSĐT Công an TP. Hồ Chí Minh và Viện Kiểm sátND TP. Hồ Chí Minh xin đặt tiền để bảo đảm cho mẹ được tại ngoại chữa bệnh.
Theo đó, ông Tuấn xin được đặt tiền để bảo đảm là 10 tỉ đồng để thay thế biện pháp ngăn chặn tạm giam cho bị can Hằng cho đến khi kết thúc vụ án.
Vậy, theo quy định của pháp luật thì khi nào được dùng tiền bảo lãnh tại ngoại và khi nào được trả lại?
Về vấn đề này, theo Luật sư Hà Thị Khuyên, Đoàn Luật sư TP. Hà Nội cho biết, đặt tiền để bảo đảm là một biện pháp ngăn chặn được quy định tại Điều 109 và Điều 122, Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015, đặt tiền để bảo đảm là biện pháp ngăn chặn thay thế tạm giam, căn cứ vào tính chất, mức độ nguy hiểm cho xã hội của hành vi, nhân thân và tình trạng tài sản của bị can, bị cáo, thì Cơ quan điều tra, Viện Kiểm sát có thể quyết định cho chính bị can, bị cáo hoặc người thân thích của họ được đặt tiền để bảo đảm.
Những bị can bị cáo được cơ quan tố tụng chấp thuận đặt tiền để bảo đảm, thì phải làm giấy cam đoan thực hiện các nhiệm vụ như: Có mặt theo giấy triệu tập, không bỏ trốn hoặc tiếp tục phạm tội, không mua chuộc cưỡng ép xúi giục người khác khai báo gian dối hoặc cản trở các hoạt động điều tra truy tố xét xử khác.
Bên cạnh đó, người thân thích của bị can, bị cáo được Cơ quan điều tra, Viện Kiểm sát, Tòa án chấp nhận cho đặt tiền để bảo đảm phải làm giấy cam đoan không để bị can, bị cáo vi phạm các nghĩa vụ.
Đối chiếu quy định trên, theo Luật sư, ông Nguyễn Quang Tuân (con trai Bà Nguyễn Phương Hằng) hoàn toàn có thể đặt tiền để bảo đảm thay thế biện pháp tạm giam đối với mẹ mình. Theo đó, cơ quan tố tụng sẽ căn cứ vào tính chất và mức độ hành vi phạm tội có bà Nguyễn Phương Hằng, cùng những điều kiện cụ thể về thay đổi biện pháp ngăn chặn mà pháp luật tố tụng hình sự quy định, Cơ quan điều tra, Viện Kiểm sát sẽ chấp thuận hoặc không chấp thuận việc đặt tiền bảo đảm của con trai bà Nguyễn Phương Hằng.
Trường hợp nếu đã đặt tiền bảo đảm nhưng bị can, bị cáo vi phạm nghĩa vụ cam đoan quy định tại khoản 2, Điều 122, Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015 thì sẽ bị tạm giam trở lại và số tiền đã đặt bảo đảm cho bị can, bị cáo sẽ bị tịch thu, nộp ngân sách Nhà nước.
Khi bị can, bị cáo chấp hành đầy đủ các nghĩa vụ đã cam đoan thì Viện Kiểm sát, Toà án có trách nhiệm trả lại cho họ số tiền đã đặt bảo đảm; đối với người thân thích của bị can, bị cáo được cơ quan tố tụng chấp nhận cho đặt tiền nếu để bị can, bị cáo vi phạm nghĩa vụ thì số tiền đặt bảo đảm sẽ bị tịch thu nộp ngân sách Nhà nước, khi hoàn thành nghĩa vụ không vi phạm quy định đã cam đoan thì được hoàn trả lại số tiền theo quy định tại khoản 4, khoản 5, Điều 122, Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015.
Cũng theo Luật sư, quy định về loại tiền và mức tiền được quy định tại Thông tư liên tịch số 06/2018, tiền đặt để bảo đảm là Việt Nam đồng, thuộc sở hữu hợp pháp của bị can, bị cáo, người thân thích của bị can, bị cáo. Cơ quan điều tra, Viện Kiểm sát, Tòa án quyết định mức tiền cụ thể mà bị can, bị cáo phải đặt để bảo đảm, nhưng không dưới 30 triệu đồng đối với tội phạm ít nghiêm trọng; 100 triệu đồng đối với tội phạm nghiêm trọng; 200 triệu đồng đối với tội phạm rất nghiêm trọng và 300 triệu đồng đối với tội phạm đặc biệt nghiêm trọng.
HOÀNG TRẦN
Mức án nào cho đối tượng HIV đâm người bị thương, vung rìu chống trả Cảnh sát khi bị truy bắt?
