Đại gia khoáng sản Hợp Thành đã mua đất vàng 69 Nguyễn Du ra sao?

Thanh tra Chính phủ đã chính thức vào cuộc tìm hiểu việc mua bán chuyển nhượng quyền sử dụng đất và tài sản trên đất tại số 69 Nguyễn Du (Hà Nội).

Vậy, ông chủ hiện tại của đất vàng 69 Nguyễn Du (Hai Bà Trưng, Hà Nội) là ai? Giá trị thời điểm chuyển nhượng lô đất này là bao nhiêu?

Thâu tóm

Trở lại năm 2012, Thanh tra Chính phủ ban hành Kết luận thanh tra số 124/KL-TTCP ngày 18/01/2012 về việc chấp hành quy định của pháp luật về quản lý sử dụng vốn, tài sản tại Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) trong giai đoạn 2006-2010.

Tại kết luận có nêu: Ngày 06/10/2008, Thủ tướng Chính phủ có Văn bản số 1665/TTg-KTN cho phép UBND TP. Hà Nội bán chỉ định cơ sở nhà, đất tại 69 Nguyễn Du để xây dựng làm trụ sở làm việc. Thực hiện ý kiến của Thủ tướng, UBND TP. Hà Nội đã ra quyết định thu hồi căn biệt thự chuyên dùng địa chỉ 69 Nguyễn Du, diện tích 569,7m2 để giao cho Tổng công ty Xây lắp Dầu khí (PVC) cải tạo làm trụ sở; thời gian sử dụng 50 năm, không được phép chuyển nhượng hoặc chuyển mục đích nếu không được phép của TP. Hà Nội.

PVC sau đó đã lập dự án với tên gọi "Toà nhà văn phòng 69 Nguyễn Du", có diện tích đất 596,7m2, diện tích xây dựng công trình 406,2m2, quy mô 8 tầng. Dự án có tổng diện tích sàn (cả tầng hầm) là 4.361,5m2 dự kiến cung cấp các điều kiện về cơ sở vật chất, hạ tầng kỹ thuật đáp ứng nhu cầu làm việc hàng ngày của PVC và các đối tác thuê văn phòng tại đây.

Được biết, tổng vốn đầu tư của dự án là 130 tỉ đồng, trong đó 45% vốn tự có, còn lại vay tín dụng thương mại. Thời gian hoàn vốn là 9 năm. Thời gian thi công xây lắp toàn bộ công trình từ 15-18 tháng, dự kiến khởi công đầu năm 2009.

Tuy nhiên, theo Kết luận của Thanh tra Chính phủ, ngày 31/12/2009, PVC đã ký hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng căn biệt thự này cho Công ty CP Đầu tư và Khoáng sản Hợp Thành với giá 95,9 tỉ đồng.

Cơ quan thanh tra cho biết thêm, do thời gian và nội dung thanh tra được quy định và tại thời điểm đó, Công an TP. Hà Nội cũng đang tiến hành điều tra việc mua, bán căn nhà 69 Nguyễn Du nên Thanh tra Chính phủ không đi sâu xác minh.

Vậy là Công ty TNHH Hợp Thành đã lấy được đất vàng 69 Nguyễn Du với giá gần 95,9 tỷ đồng. Như vậy, tại thời điểm đó, Hợp Thành mua với giá khoảng 168 triệu đồng/m2 x 596,7m2.

Qua ghi nhận ngày 08/4, khu đất 69 Nguyễn Du không có dấu hiệu triển khai thi công xây dựng, cánh cửa bằng sắt nặng hàng tạ vẫn đóng kín. Bên trong vẫn là một ô đất trống, bên ngoài tấm biển Toà nhà văn phòng 69 Nguyễn Du - Nhà đầu tư Công ty CP Đầu tư và Khoáng sản Hợp Thành đã bạc phếch theo thời gian.

PVC - Sai phạm mang dấu ấn Trịnh Xuân Thanh

Tại cuộc họp báo thường kỳ diễn ra ngày 22/7/2016, Phó Tổng Thanh tra Chính phủ Ngô Văn Khánh đã thông tin: Năm 2011, Thanh tra Chính phủ thanh tra tại Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN), trong đó, nhiều đơn vị thành viên, có cả Tổng công ty Cổ phần Xây lắp Dầu khí Việt Nam (PVC). Thời điểm này, ông Trịnh Xuân Thanh giữ chức vụ Chủ tịch HĐQT.

Đăng tải trên báo Công an, ông Ngô Văn Khánh cho biết, việc thanh tra tập đoàn PVN không thể làm cụ thể từng đơn vị, từng cá nhân. Kết quả sai phạm đến đâu, Thanh tra Chính phủ kết luận đến đó.

“Lúc ông Thanh làm lãnh đạo, PVC thua lỗ 3.300 tỷ đồng như kết luận Thanh tra Chính phủ công bố. Ngoài ra PVC còn nhiều vi phạm khác. Trách nhiệm của ông Thanh đã được Tổng Bí thư chỉ đạo làm rõ”, ông Khánh cho hay.

Còn việc xử lý trách nhiệm của ông Thanh cũng như việc bổ nhiệm, cân nhắc các chức vụ là do các Bộ, ngành khác, không thuộc trách nhiệm của Thanh tra Chính phủ. Ông Khánh cũng cho biết, Thanh tra Chính phủ đã thanh tra những sai phạm trong một số dự án lớn như: Nhà máy nhiên liệu Xăng sinh học (Phú Thọ), Xơ sợi Đình Vũ (Hải Phòng) và bước đầu kết luận, PVC có sai phạm trong thi công các dự án này", hết trích đăng.

"Đại gia" khoáng sản Hợp Thành khủng cỡ nào?

Để tìm hiểu những zích zắc trong câu chuyện này, phải bắt đầu từ vụ việc tại Cảng Quy Nhơn.

Tháng 9/2018, Thanh tra Chính phủ đã ban hành Thông báo Kết luận thanh tra quá trình cổ phần hoá Cảng Quy Nhơn. Tại văn bản này, Thanh tra Chính phủ đã chỉ ra loạt sai phạm của nhiều cơ quan, tổ chức, từ Vinalines, UBND tỉnh Bình Định cho đến Bộ Giao thông Vận tải, Văn phòng Chính phủ. Cơ quan thanh tra kiến nghị thu hồi toàn bộ 75% vốn Nhà nước tại Cảng Quy Nhơn đã bán cho Công ty CP Đầu tư và Khoáng sản Hợp Thành.

Cảng Quy Nhơn là một trong 5 cảng biển mà Nhà nước nắm giữ 75% vốn điều lệ khi cổ phần hóa. Doanh nghiệp này chính thức chuyển sang hoạt động theo mô hình công ty cổ phần vào tháng 11/2013 với số vốn điều lệ hơn 400 tỉ đồng, trong đó Vinalines nắm giữ 75,01%. Tuy nhiên, từ tháng 9/2015 đến nay, sau hai lần thoái vốn vào tháng 02/2015 và tháng 8/2015, Cảng Quy Nhơn đã không còn vốn nhà nước. Trong khi Khoáng sản Hợp Thành nắm giữ hơn 86%.

Trong tỉ lệ 86,23% cổ phần tại cảng Quy Nhơn thì gia đình ông Lê Hồng Thái nắm giữ hơn 30,8 triệu cổ phần (chiếm 76,23% vốn điều lệ của hơn 404 triệu cổ phần). Đáng chú ý, tháng 3/2017, khi Ủy ban Kiểm tra Trung ương tiến hành kiểm tra, thanh tra việc cổ phần hóa tại Cảng Quy Nhơn, thời điểm này ông Lê Hồng Thái chuyển nhượng 45% vốn tại Khoáng sản Hợp Thành cho bà Trần Thị Quỳnh Yên - Tổng giám đốc Công ty TNHH Hợp Thành. Bà Yên cũng là thành viên HĐQT của Công ty CP Cảng Quy Nhơn. Phần vốn của vợ và con ông Thái lần lượt 36% và 19% vẫn giữ nguyên của doanh nghiệp có vốn điều lệ 660 tỉ đồng này.

Tháng 11/2016, ông Lê Hồng Thái cũng đã rút toàn bộ 53,87% vốn tại Công ty TNHH Hợp Thành - doanh nghiệp do chính ông gây dựng từ những ngày đầu còn khó khăn (năm 2002).

Trong quá trình cổ phần hóa, Công ty Hợp Thành đã được lựa chọn là nhà đầu tư chiến lược mặc dù thiếu kinh nghiệm trong lĩnh vực cảng biển. Mặt khác, cam kết của Công ty Hợp Thành chỉ nêu hỗ trợ công ty cổ phần trong hoạt động sản xuất kinh doanh, không cụ thể nội dung hỗ trợ theo quy định.

Đáng chú ý, trước khi được xác định là "nhà đầu tư chiến lược" để mua cổ phần tại Cảng Quy Nhơn, Công ty Hợp Thành chưa từng có kinh nghiệm kinh doanh cảng biển. Chỉ sau khi có chủ trương cổ phần hóa Cảng Quy Nhơn, vào tháng 5/2013, Hợp Thành mới đăng ký bổ sung ngành nghề kinh doanh này.

Liên quan đến việc thực hiện Kết luận Thanh tra cổ phần hoá Cảng Quy Nhơn, Báo Đầu tư đã thông tin: "Trong công văn vừa gửi Thanh tra Chính phủ báo cáo về việc thực hiện Kết luận thanh tra số 1566/KL-TTCP ngày 17/9/2018 của Thanh tra Chính phủ về cổ phần hóa Cảng Quy Nhơn, Bộ Giao thông - Vận tải (GTVT) khẳng định là đã hoàn tất xử lý 2 kiến nghị kinh tế quan trọng nhất.

Cụ thể, vào đầu tháng 1/2019, Bộ GTVT đã ban hành Văn bản số 457/BGTVT-QLDN hủy bỏ 2 văn bản hành chính gồm: Văn bản số 16937/BGTVT-QLDN ngày 27/12/2014 về việc chuyển nhượng một phần vốn góp của Vinalines tại Công ty cổ phần Cảng Quy Nhơn và Văn bản số 6327/BGTVT-QLDN ngày 20/5/2015 về việc thoái vốn tại Công ty cổ phần Cảng Quy Nhơn. Đồng thời, Bộ GTVT đã chỉ đạo Vinalines và Công ty Hợp Thành thống nhất phương án hoàn trả cổ phần, tiền theo hai bước.

Trong bước thứ nhất, Vinalines hoàn trả Công ty Hợp Thành số tiền đã nhận khi chuyển nhượng 75,01% cổ phần tại Cảng Quy Nhơn, đồng thời, Công ty Hợp Thành hoàn trả Vinalines quyền sở hữu 75,01% cổ phần tại Cảng Quy Nhơn.

Trong bước tiếp theo, hai bên phối hợp xác định lợi ích của nhà đầu tư theo kết luận của Thanh tra Chính phủ và chỉ đạo của Phó thủ tướng Thường trực Chính phủ theo đúng quy định của pháp luật, đảm bảo lợi ích hợp pháp của Nhà nước, doanh nghiệp và các bên có liên quan, báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định.

Trên thực tế, vào cuối tháng 5/2019, Vinalines và Công ty Hợp Thành đã ký Hợp đồng chuyển giao quyền sở hữu cổ phần Công ty cổ phần Cảng Quy Nhơn; Vinalines đã hoàn trả cho Công ty Hợp Thành số tiền đã nhận khi chuyển nhượng 75,01% vốn điều lệ Cảng Quy Nhơn (415.156.027.500 đồng) và Công ty Hợp Thành đã thực hiện thủ tục theo quy định để chuyển quyền sở hữu 30.312.262 cổ phần Cảng Quy Nhơn cho Vinalines qua Trung tâm Lưu ký chứng khoán Việt Nam", hết trích đăng.

Những đường đi nước bước trong câu chuyện cổ phần hoá Cảng Quy Nhơn phần nào cho thấy tiềm lực "vững mạnh" của Khoáng sản Hợp Thành với dấu ấn doanh nhân Lê Hồng Thái.

Năm 2002, ông Lê Hồng Thái thành lập Công ty TNHH Hợp Thành tại Thành phố Thái Bình, chuyên sản xuất xơ sợi polyester.

Năm 2010, cựu Chủ tịch HĐQT của PVC là Trịnh Xuân Thanh đã ký trình ông Lê Hồng Thái làm Uỷ viên HĐQT. Ông Thái đồng thời là Chủ tịch HĐQT PVC IMICO - một thành viên của PVC.

CTCP Đầu tư và Khoáng sản Hợp Thành - nhà đầu tư chiến lược sở hữu Cảng Quy Nhơn từ năm 2013 được ông Lê Hồng Thái thành lập năm 2007. Công ty Hợp Thành nắm trong tay một loạt công ty con như Công ty Gang thép Hà Tĩnh, Công ty Sắt Vũ Quang, Công ty Hoá Cốc Hà Tĩnh, Công ty Khoáng sản Vạn Lợi Quảng Ngãi, Công ty sản xuất Sô Đa Chu Lai, Công ty Khoáng sản Miền Trung...

Công ty này cũng từng sở hữu dự án 69 Nguyễn Du (Hà Nội), tham gia dự án xây dựng tòa nhà văn phòng Mitec, dự án khách sạn SeaDragon tại Quảng Ninh, dự án HH3–Khu đô thị Nam An Khánh, tòa nhà văn phòng số 2 Lê Văn Lương...

Được biết, Khoáng sản Hợp Thành cũng từng tham gia vào việc chuyển nhượng Khách sạn Deawoo đình đám.

Nhã An (Pháp luật Plus)