Hơn 200 hộ dân tố bị mất đất
Theo đơn thư, vào năm 2003 – 2006, hơn 200 hộ dân bãi Tân Bồi 3, xã Vạn phúc, Thanh Trì có thỏa thuận cho Công ty Hoàng Hà thuê lại quyền sử dụng đất nông nghiệp mà người dân được giao theo Nghị định 64/1993/NĐ-CP về việc giao đất nông nghiệp cho hộ gia đình, cá nhân sử dụng ổn định lâu dài vào mục đích sản xuất nông nghiệp (có biên bản thỏa thuận cho thuê ngày 19/9/2003 và ngày 25/12/2003). Thời gian thuê là 14 năm (từ 2003 đến 2017) với giá tiền là 200.000 đồng/360m2.
Đến thời điểm 2006, Công ty Hoàng Hà thông báo trả cho người dân 90.000 đồng/m2 đồng thời mượn GCNQSDĐ của các hộ dân để làm thủ tục xin chuyển mục đích sử dụng thành bãi chứa vật liệu xây dựng nhưng không thay đổi chủ quyền của người dân. Biên bản thỏa thuận giữa người dân và Công ty Hoàng Hà ký kết năm 2003 vẫn giữ nguyên, không thay đổi và (năm 2017) hết hạn hợp đồng thuê sẽ trả lại đất cho các hộ dân.
Đơn thư của các hộ dân bãi Tân Bồi 3, xã Vạn phúc, Thanh Trì gửi đến Tòa soạn Tạp chí Luật sư Việt Nam.
Tuy nhiên đến năm 2016, trước thời điểm hết hạn hợp đồng cho thuê 01 năm người dân bất ngờ được UBND xã Vạn Phúc mời đến Nhà văn hóa thôn 3 để lấy “bản sao” Hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất nông nghiệp giữa Công ty Hoàng Hà và các hộ dân. Thực tế, trong Biên bản bàn giao hồ sơ ngày 15/12/2017, tại thời điểm UBND xã chứng thực hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất giữa Công ty Hoàng Hà và các hộ dân. Theo ý kiến của người dân, tất cả người dân không ai có mặt, không ai ký vào hợp đồng chuyển nhượng, không biết đến sự tồn tại của hợp đồng chuyển nhượng, không ai có bản gốc của hợp đồng này.
Theo đơn thư của công dân thì Công ty Hoàng Hà đã giả mạo chữ ký, chữ viết vào các hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất, chiếm đoạt đất nông nghiệp của 234 hộ dân tương đương diện tích 49.332m2.
Sau khi phát hiện ra Công ty Hoàng Hà giả mạo chữ ký, chữ viết trong hợp đồng chuyển nhượng nhằm mục đích chiếm đoạt, người dân đã yêu cầu UBND xã và Công ty Hoàng Hà cung cấp hợp đồng chuyển nhượng gốc, tuy nhiên cả UBND xã và Hoàng Hà đều nhất định không cung cấp. Bà Nguyễn Thị Kim Thoa (trú tại thôn 3, xã Vạn Phúc, huyện Thanh Trì, Hà Nội) cho rằng, lãnh đạo và cán bộ xã đã, giúp sức cho Công ty Hoàng Hà chiếm đoạt đất của các hộ dân, cụ thể bà Thoa cho biết: “Thời điểm xã thực hiện chứng thực các bộ hợp đồng trên, tất cả các hộ dân chúng tôi đều không có mặt; không có phiếu yêu cầu chứng thực; không có lời chứng; không có số chứng thực; không lưu trong sổ chứng thực; người chết, người mù chữ cũng ký tên; không đầy đủ chữ ký của các thành viên có suất đất trong hộ gia đình; không có điểm chỉ; hợp đồng chứng thực quyền sử dụng đất nông nghiệp phải có ít nhất 3 bộ (bên mua, bên bán, UBND xã lưu), vậy 234 bộ lưu tại xã tại sao lại thất lạc...”.
Người chết, người mù chữ vẫn ký vào hợp đồng chuyển nhượng
Vụ việc kiện tụng, khiếu nại đã kéo dài hàng chục năm, khiến các hộ dân nơi đây vô cùng bức xúc, họ mong muốn các cơ quan ban ngành liên quan khẩn trương làm rõ những lãnh đạo cán bộ nào đã tiếp tay cho Hoàng Hà chiếm đoạt đất của các hộ dân và yêu cầu UBND xã cung cấp các tài liệu như 234 bộ hợp đồng gốc; 09 biên bản các buổi họp trước đó; tiến hành giám định chữ ký, chữ viết của 234 bộ hợp đồng.
Cũng theo nội dung đơn thư, năm 2016, khi phát hiện Công ty Hoàng Hà có dấu hiệu giả mạo toàn bộ chữ ký trong các hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất, chiếm đoạt đất của 200 hộ dân.
Vụ việc kiện tụng, khiếu nại đã kéo dài hàng chục năm, khiến các hộ dân nơi đây vô cùng bức xúc, họ mong muốn các cơ quan ban ngành liên quan khẩn trương làm rõ.
Năm 2017, người dân gửi đơn đến UBND huyện Thanh Trì yêu cầu làm rõ vụ việc trên. UBND huyện đã thành lập Đoàn Thanh tra, ngày 30/01/2018 ra kết luận như sau: UBND xã Vạn Phúc thực hiện chứng thực nhưng chỉ xác nhận vào bản Hợp đồng là chưa đúng theo quy định tại Nghị định 75/2000/NĐ-CP ngày 08/12/2000 của Chính phủ về công chứng, chứng thực và Thông tư số 03/2001/TT-CC ngày 14/03/2001 của Bộ Tư pháp về hướng dẫn thi hành Nghị định số 75/2000/NĐ-CP. Cụ thể, không có phiếu yêu cầu công chứng, chứng thực, không có lời chứng, không có số chứng thực và không lưu trong Sổ chứng thực; 02 trường hợp chủ sử dụng đất đã chết tuy nhiên vẫn ký trong Hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất (hộ gia đình ông Nguyễn Văn Mão và hộ gia đình ông Hoàng Minh Thảo); 89 trường hợp hiện nay không công nhận chữ ký tại hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất đã lập; 83 trường hợp không đầy đủ chữ ký thành viên trong hộ gia đình theo quy định của pháp luật tại hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất đã lập; không có tài liệu thể hiện Công ty Hoàng Hà sau khi ký hợp đồng chuyển nhượng đã trả công dân hợp đồng chuyển nhượng (bản gốc). Kết luận trên của đoàn thanh tra cho thấy, Công ty Hoàng Hà đã giả mạo chữ ký của các hộ dân trong hợp đồng chuyển nhượng đất.
Ông Nguyễn Văn Hương cho biết: “Ngoài kết luận của Đoàn thanh tra, chúng tôi xin cung cấp bổ sung các thông tin người đã chết gồm: ông Nguyễn Văn Mão (chết năm 2005 (có kèm theo Giấy chứng tử) và ông Hoàng Minh Thảo chết năm 2006 - giả mạo chữ ký 02 ông này vào năm 2007. Người mù chữ là ông Lã Văn Bẹt (tên thường gọi là Lã Văn Chiến). Ông Bẹt là người không biết chữ nên không thể ký vào hợp đồng chuyển nhượng. Tuy nhiên, Công ty Hoàng Hà không biết ông Chiến tên thật là Bẹt nên đã chỉ đạo cấp dưới ký giả mạo chữ ký Lã Văn Chiến vào hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất. Tương tự, Bà Nguyễn Thị Tứ và ông Lã Văn Hồng đều không biết chữ, Công ty Hoàng Hà cũng chỉ đạo cấp dưới, giả mạo chữ ký những người này vào hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất”.
Liên quan đến vấn đề trên, trao đổi với PV vào ngày 26/02/2025 ông Chử Mạnh Thắng, Chủ tịch UBND xã Vạn Phúc cho biết: “Năm 2003 các hộ dân bãi Tân Bồi 3, xã Vạn phúc, Thanh Trì có thỏa thuận cho Công ty Hoàng Hà thuê lại quyền sử dụng đất nông nghiệp, đến năm 2010 thì chuyển đổi, chuyển nhượng để công ty làm thủ tục với thành phố cho Công ty thuê đất và trả tiền hàng năm để mở cảng vật liệu, bến bãi thông qua văn bản 828. Về việc này, công dân địa phương đã kiến nghị năm 2016, 2017 đã được các cấp chính quyền huyện và thành phố trả lời và đặc biệt Cơ quan CSĐT công an huyện Thanh Trì đã có văn bản không khởi tố vụ án vì không có biểu hiện vụ việc trái pháp luật. Các cấp đã hướng dẫn người dân làm thủ tục kiện ra tòa và tòa là cơ quan cuối cùng giải quyết việc này nhưng đến thời điểm này người dân vẫn chưa khởi kiện”.
Còn vấn đề, thời điểm đó UBND xã đồng ý chứng thực cho người dân chuyển nhượng đất nông nghiệp do cán bộ tư pháp thực hiện và Chủ tịch xác nhận thì hai đồng chí này giờ đã chết. Các hồ sơ chứng thực sau này Ủy ban kiểm tra lại thì vẫn lưu và sẵn sàng sao y cho người dân nếu cần.
Liên quan đến vấn đề người đã qua đời, người mù chữ vẫn ký được vào hợp đồng ông Chử Mạnh Thắng cho biết thêm: “Tất cả nội dung kiến nghị trên thì UBND xã, huyện và thành phố đã làm việc và trả lời rất nhiều lần, đã có những văn bản trả lời các hộ dân, Cơ quan CSĐT cũng đã trả lời. Quan điểm của chúng tôi là ai sai người đó sẽ phải chịu trách nhiệm trước pháp luật, chúng tôi cũng đang động viên người dân kiến nghị ra tòa”...
Góc nhìn Luật sư từ nội dung vụ việc
Từ nội dung và hồ sơ vụ việc Luật sư Nguyễn Hải Lăng, Giám đốc Công ty Luật TNHH Hồng Hạnh Vân Canh cho biết, theo đúng trình tự quy định của thủ tục chứng thực, ngay tại thời điểm ký hợp đồng chứng thực năm 2007, các hộ dân phải được giao 01 bản hợp đồng, tuy nhiên đến năm 2016. Bỗng nhiên UBND xã thông báo mời các hộ dân đến UBND xã để nhận bản sao của hợp đồng. Điều này là bất hợp lý và không logic, lý do gì UBND xã không giao 01 bản gốc hợp đồng cho các hộ dân tại thời điểm chứng thực hợp đồng mà phải đến sau 09 năm mới giao Bản sao hợp đồng, trong khi các hộ dân lại không hề biết đến sự tồn tại của hợp đồng chuyển nhượng, không ai có bản gốc nên việc này đang có nhiều dấu hiệu không minh bạch từ phía UBND xã.
Như vậy, các cán bộ có thẩm quyền chứng thực của UBND xã Vạn Phúc thời kỳ đó đã vi phạm các Điều 9, 10, 11 của Nghị định 75/2000/NĐ-CP quy định về địa điểm, thời điểm, quy định về ký, điểm chỉ trong việc công chứng, chứng thực.
Luật sư Nguyễn Hải Lăng, Giám đốc Công ty Luật TNHH Hồng Hạnh Vân Canh cung cấp thông tin trên báo chí.
Điều 9: Địa điểm công chứng, chứng thực: (1) Việc công chứng, chứng thực được thực hiện tại trụ sở của cơ quan nhà nước có thẩm quyền công chứng, chứng thực, trừ trường hợp quy định tại khoản 2 Điều 50 của Nghị định này hoặc pháp luật có quy định khác; (2) Cơ quan nhà nước có thẩm quyền công chứng, chứng thực phải bố trí nơi tiếp người yêu cầu công chứng, chứng thực thuận lợi, văn minh, lịch sự, bảo đảm trật tự và dân chủ; (3) Tại trụ sở của cơ quan nhà nước có thẩm quyền công chứng, chứng thực phải niêm yết lịch làm việc, quy chế tiếp dân, thẩm quyền, thủ tục, trình tự công chứng, chứng thực và lệ phí công chứng, chứng thực.
Điều 10: Thời điểm công chứng, chứng thực: Thời điểm công chứng, chứng thực là thời điểm người thực hiện công chứng, chứng thực ký vào văn bản công chứng hoặc văn bản chứng thực.
Điều 11: Ký, điểm chỉ trong việc thực hiện công chứng, chứng thực: (1) Việc ký, điểm chỉ của người yêu cầu công chứng, chứng thực phải được thực hiện trước mặt người thực hiện công chứng, chứng thực, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác; (2) Việc ký, điểm chỉ của người làm chứng phải được thực hiện trước mặt người thực hiện công chứng, chứng thực và người yêu cầu công chứng, chứng thực.
Hậu quả của hành vi này Công ty Xây dựng công trình Hoàng Hà đã chuyển được quyền sử dụng đất của 234 hộ dân này sang Công ty Hoàng Hà. Vì vậy, các cán bộ có chức năng, thẩm quyền công chứng, chứng thực của UBND xã Vạn Phúc có dấu hiệu vi phạm Điều 359 Bộ luật Hình sự là giả mạo trong công tác.
Tội "Giả mạo trong công tác" được quy định như sau: Người nào vì vụ lợi hoặc động cơ cá nhân khác mà lợi dụng chức vụ, quyền hạn thực hiện một trong các hành vi sau đây: Sửa chữa, làm sai lệch nội dung giấy tờ, tài liệu; Làm, cấp giấy tờ giả; Giả mạo chữ ký của người có chức vụ, quyền hạn.
Về việc không giao bản gốc chứng thực Hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất cho các hộ dân cũng vi phạm Nghị định 75/2000/NĐ-CP. Mặt khác, Nghị định 75/2000/NĐ-CP tại Điều 62 cũng quy định hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất phải được lưu giữ tại cơ quan chứng thực là UBND xã Vạn Phúc.
Luật sư Nguyễn Hải Lăng cho biết thêm, cần tiến hành giám định chữ ký để làm rõ có hay không việc Công ty Hoàng Hà giả mạo chữ ký của các hộ dân trong hợp đồng chuyển nhượng, hơn nữa vì không đầy đủ chữ ký, không vào sổ chứng thực, không có lời chứng, không đăng ký thủ tục Biến động quyền sử dụng đất, không đóng thuế đất, có nghĩa là hợp đồng chưa có hiệu lực pháp lý thì bằng cách nào Hoàng Hà lại phù phép các Bộ hợp đồng chuyển nhượng hoàn toàn vô hiệu thành Hợp đồng có hiệu lực để hoàn tất thủ tục sang tên Công ty Hoàng Hà?
Ngoài ra, có nội dung này cần làm rõ, hiện có 03 hộ dân đã cung cấp 06 Giấy chuyển nhượng Quyền sử dụng đất bao gồm: 03 giấy chứng nhận cũ và 03 giấy chứng nhận mới mới. Trong sổ mới đã trừ mất phần diện tích đất cho Công ty Hoàng Hà thuê nhưng vẫn chưa đăng ký biến động quyền sử dụng đất, chưa nộp thuế chuyển nhượng. Vì vậy, cần phải làm rõ có hay không sự giúp sức của cán bộ xã, Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Thanh trì, Văn phòng Đăng ký đất đai huyện Thanh trì để Hoàng Hà dễ dàng chuyển nhượng 234 hợp đồng quyền sử dụng đất của các hộ dân xã Vạn Phúc sang tên Hoàng Hà.
