Theo quy định tại Điều 3 Nghị định 98/2024/NĐ-CP của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Nhà ở về cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư, dự án đầu tư cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư độc lập là dự án với mục tiêu phá dỡ một khối nhà chung cư (block) độc lập hoặc nhiều khối nhà có chung kết cấu xây dựng hoặc chung hệ thống kỹ thuật công trình trên một khu đất thuộc diện phải phá dỡ theo quy định của Luật Nhà ở để xây dựng lại nhà chung cư mới, công trình thương mại, dịch vụ (nếu có) nhằm mục tiêu bố trí tái định cư hoặc kết hợp tái định cư và kinh doanh nhà ở, dịch vụ, thương mại theo quy định của Nghị định này.
Ảnh minh hoạ.
Quy gom nhà chung cư để cải tạo, xây dựng lại là việc di dời các chủ sở hữu, người sử dụng nhà chung cư của từ 02 nhà chung cư độc lập quy định tại khoản 1 Điều này trở lên trên cùng một địa bàn cấp xã hoặc cùng một địa bàn cấp huyện hoặc trên địa bàn cấp huyện lân cận để xây dựng nhà chung cư mới tại 01 hoặc 02 địa điểm có nhà chung cư được quy gom nhằm bố trí tái định cư cho tất cả các chủ sở hữu, người sử dụng nhà chung cư thuộc diện bị di dời.
Theo đó, Quy gom nhà chung cư để cải tạo, xây dựng lại được hiểu là việc di dời các chủ sở hữu, người sử dụng nhà chung cư của từ 02 nhà chung cư độc lập quy định tại khoản 1 Điều 3 Nghị định 98/2024/NĐ-CP trở lên trên cùng một địa bàn cấp xã hoặc cùng một địa bàn cấp huyện hoặc trên địa bàn cấp huyện lân cận để xây dựng nhà chung cư mới tại 01 hoặc 02 địa điểm có nhà chung cư được quy gom nhằm bố trí tái định cư cho tất cả các chủ sở hữu, người sử dụng nhà chung cư thuộc diện bị di dời.
Bên cạnh đó, Điều 36 Nghị định này cũng quy định nguyên tắc quy gom nhà chung cư khi cải tạo, xây dựng lại như sau: Việc quy gom nhà chung cư chỉ được thực hiện khi các nhà chung cư độc lập trong cùng một khu vực thuộc diện phải phá dỡ nhưng theo quy hoạch được duyệt, có một số nhà chung cư không được xây dựng lại hoặc có thể xây dựng lại nhưng không bảo đảm hiệu quả kinh tế - xã hội của dự án và chỉ có 01 hoặc 02 địa điểm khu đất có nhà chung cư trong diện quy gom có thể xây dựng lại được nhà chung cư mới để bố trí đủ căn hộ tái định cư cho các chủ sở hữu, người sử dụng nhà chung cư.
Việc quy gom nhà chung cư chỉ được thực hiện theo một trong các trường hợp sau:
- Quy gom một số nhà chung cư độc lập trên cùng địa bàn cấp phường vào 01 hoặc 02 địa điểm có nhà chung cư thuộc diện quy gom trên địa bàn cấp phường đó.
- Trường hợp cùng địa bàn cấp phường không thực hiện được việc quy gom theo quy định tại khoản 1 Điều 37 Nghị định 98/2024/NĐ-CP thì thực hiện quy gom một số nhà chung cư tại các phường lân cận trong cùng địa bàn cấp huyện.
- Trường hợp trong cùng địa bàn cấp huyện không thực hiện được việc quy gom theo quy định tại khoản 2 Điều 37 Nghị định 98/2024/NĐ-CP thì thực hiện quy gom một sổ nhà chung cư trên địa bàn cấp huyện lân cận.
- Trường hợp không thể thực hiện được giải pháp quy gom theo quy định tại các khoản 1,2 hoặc khoản 3 Điều 37 Nghị định 98/2024/NĐ-CP thì Ủy ban nhân dân cấp tỉnh tạm ứng kinh phí từ nguồn ngân sách chi thường xuyên của địa phương để di dời, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư cho các chủ sở hữu, người sử dụng tại nhà chung cư này và tổ chức bán đấu giá khu đất có nhà chung cư phải phá dỡ để hoàn trả tiền cho ngân sách nhà nước.
Việc đầu tư xây dựng các công trình trên khu đất bán đấu giá được thực hiện theo quy hoạch được duyệt. Trường hợp theo quy hoạch được duyệt, khu đất có nhà chung cư thuộc diện quy gom phải bố trí các công trình công cộng thì thực hiện bồi thường, giải tỏa, phá dỡ và thu hồi đất theo quy định của pháp luật về đất đai để thực hiện theo quy hoạch.
