Tiết lộ vai trò của "Bầu" Đức trong dự án nuôi bò ở Hà Tĩnh khiến BIDV thiệt hại hơn 800 tỉ đồng

(LSO) – Liên quan đến  dự án nuôi bò ở Hà Tĩnh của Công ty Bình Hà dẫn tới thiệt hại hơn 800 tỉ đồng cho BIDV, cơ quan điều tra xác định có sự liên quan của nhiều người trong đó có ông Đoàn Nguyên Đức - Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Hoàng Anh Gia Lai.

"Bầu" Đức liên quan dự án nuôi bò tại Hà Tĩnh

Làm việc với cơ quan điều tra, ông Đoàn Nguyên Đức, Chủ tịch Cty Hoàng Anh Gia Lai (HAGL) cho biết, năm 2014 ông từng dẫn đoàn công tác của tỉnh Hà Tĩnh do ông Võ Kim Cự, Chủ tịch tỉnh làm trưởng đoàn đi tham quan trang trại nuôi bò ở Gia Lai.

 Năm 2015, ông Trần Bắc Hà mời ông Đức ra Hà Tĩnh họp UBND do ông Võ Kim Cự chủ trì, có sự tham dự của đại diện các sở, ban ngành và ông Trần Bắc Hà cùng một số lãnh đạo cao cấp của BIDV. Tại buổi làm việc, BIDV đứng ra cam kết tài trợ dự án, ông Đức có tham gia với vai trò khách mời, không phát biểu và không cam kết gì.

Tiếp đó dự án kêu gọi Hoàng Anh Gia Lai đầu tư vào dự án nuôi bò tại đây. Tuy nhiên, ông Đức thấy điều kiện khí hậu, đất đai tại Hà Tĩnh không hợp nuôi bò nên không tham gia.

Do HAGL là khách hàng vay vốn tại BIDV và phụ thuộc vào ông Trần Bắc Hà, nên ông Đức không thể trả lời thẳng với ông Hà là "không tham gia đầu tư vào dự án".

Sau buổi làm việc trên khoảng 1-2 tháng, ông Hà nhờ ông Đức giới thiệu người có năng lực và kinh nghiệm để quản lý giúp khi thành lập công ty để đầu tư dự án.

Ông Đức sau đó giới thiệu bị can Đinh Văn Dũng - nhân viên cũ của Hoàng Anh Gia Lai tại Campuchia về đầu quân cho Trần Duy Tùng để nuôi bò. Đáng chú ý, khi  Cty Bình Hà được thành lập để nuôi bò thịt của Austrailia, doanh nghiệp này vẫn chưa có giấy phép nhập khẩu bò từ Bộ NN&PTNT và không đủ tiêu chuẩn nhập khẩu bò theo chuẩn Escas.

Vì vậy, Trần Duy Tùng nhờ ông Đoàn Nguyên Đức hỗ trợ nhập khẩu bò trong giai đoạn đầu. Ông Đức đồng ý và chỉ đạo cấp dưới đứng ra nhập khẩu bò giúp Cty Bình Hà thông qua 2 Cty con của HAGL. Sau đó, một số lò mổ tại Việt Nam bao gồm  cả của Cty Bình Hà vi phạm tiêu chuẩn Escas nên bị cấm nhập khẩu bò, Bình Hà lại tiếp tục mua bò từ các công ty con của HAGL. Ông Đức khai tại cơ quan điều tra không biết, không tham gia việc mua bán này.

Cơ quan điều tra đánh giá, việc Bình Hà phải nhập khẩu bò thông qua Hoàng Anh Gia Lai góp phần tăng chi phí kinh doanh. Quá trình thẩm định của  Công ty Bình Hà cũng không tính đến chi phí môi giới, vận chuyển và sự hao hụt trọng lượng bò trong quá trình di chuyển từ Hoàng Anh Gia Lai đến; và bò từ Cty Bình Hà chuyển đến các lò mổ (chủ yếu tại Hà Nội). Việc này làm giảm hiệu quả kinh tế, tăng chi phí và là một trong những nguyên nhân dẫn tới việc kinh doanh thua lỗ.

Quá trình điều tra, cơ quan chức năng phát hiện bị can Đinh Văn Dũng chiếm đoạt 47 tỉ đồng BIDV giải ngân cho Bình Hà.

BIDV mất 890 tỉ đồng từ dự án nuôi bò

Theo kết luận điều tra, thời điểm tháng 3-2015, ông Trần Bắc Hà, lợi dụng chức vụ chủ tịch HĐQT BIDV, trực tiếp làm việc với Tỉnh ủy, UBND tỉnh Hà Tĩnh để xúc tiến đầu tư, đề nghị chấp thuận chủ trương dự án chăn nuôi bò tại tỉnh Hà Tĩnh, cấp đất và áp dụng chính sách ưu đãi cho liên danh giữa Công ty CP Tập đoàn An Phú (do Trần Duy Tùng - con ông Hà, thành lập) với HAGL (công ty đang có dự án chăn nuôi bò hiệu quả tại tỉnh Gia Lai), dưới sự bảo trợ vốn của BIDV.

Nhưng sau đó ngày 10-4-2015, ông Hà lại dùng 3 cá nhân không có năng lực tài chính và không có kinh nghiệm nuôi bò để thành lập công ty "sân sau" là Công ty Bình Hà, vốn điều lệ 200 tỉ đồng.

Công ty này lập dự án nuôi bò với tổng mức đầu tư 4.223 tỉ đồng, quy mô dự kiến 150.000 con bò/năm, để xin vay vốn tại BIDV.

Dù Công ty Bình Hà mới thành lập, chưa có bất cứ hoạt động kinh tế phát sinh, chưa đủ điều kiện xếp hạng tín dụng, vốn tự có và tài sản bảo đảm không đủ điều kiện để cấp tín dụng, hồ sơ pháp lý của dự án chưa đầy đủ, cũng chưa được Ngân hàng Nhà nước đưa vào diện được cho vay thí điểm nhưng lợi dụng chức vụ, quyền hạn và lợi dụng chủ trương của Chính phủ về cho vay thí điểm trong nông nghiệp, ông Hà vẫn chỉ đạo cấp dưới cho Công ty Bình Hà vay 2.687 tỉ đồng với nhiều điều kiện ưu đãi.

Từ đó, Công ty Bình Hà làm ăn thua lỗ, sử dụng vốn không đúng mục đích và để các cổ đông thông qua các nhà thầu chiếm đoạt, chiếm dụng tiền giải ngân của BIDV và tiền bán bò. Tổng dư nợ đến tháng 11-2018 là 1.459 tỉ đồng, trong đó không có khả năng thu hồi hơn 890 tỉ đồng.

Hà Phong (t/h)