Ảnh minh họa.
Thứ nhất, “giết 02 người trở lên” là trường hợp người phạm tội cố ý gây ra cái chết cho hai người trở lên, có thể cùng một lần hoặc nhiều lần khác nhau.
Thứ hai, “giết 02 người trở lên” là trường hợp người phạm tội cố ý giết từ hai người trở lên, có thể cùng một lần hoặc nhiều lần và không cần thiết phải đòi hỏi dấu hiệu hậu quả chết người.
Tình tiết “giết 02 người trở lên” ở quan điểm thứ hai có nội hàm rộng hơn quan điểm thứ nhất. Ở quan điểm thứ nhất, quan niệm tình tiết “giết 02 người trở lên” chỉ áp dụng khi hậu quả chết người đã xảy ra thì ở quan điểm thứ hai lại quan niệm tình tiết “giết 02 người trở lên” sẽ được áp dụng ngay cả trong trường hợp chưa có hậu quả chết người xảy ra đối với nạn nhân. Quan điểm tác giả, tình tiết “giết 02 người trở lên” không nhất thiết phải đòi hỏi dấu hiệu hậu quả, tức là dấu hiệu hậu quả không phải dấu hiệu bắt buộc của tình tiết này khi xem xét áp dụng. Nếu người phạm tội cố ý thực hiện hành vi giết hai người trở lên thì người đó sẽ bị áp dụng ngay tình tiết “giết 02 người trở lên” mà không cần xem xét đến yếu tố hậu quả xảy ra. Trong trường hợp hậu quả chết người chưa xảy ra thì sẽ áp dụng tình tiết giết 02 người trở lên với giai đoạn chuẩn bị phạm tội hoặc phạm tội chưa đạt.
Đối với hành vi giết 02 người trở lên chưa đạt, tuy nhiên dù hậu quả chết người chưa xảy ra nhưng đã xâm hại đến một trong những khách thể quan trọng nhất được Nhà nước bảo vệ. Tính mạng, sức khỏe, thân thể là những yếu tố quyết định sự sống còn, tồn tại của con người, ảnh hưởng đến toàn bộ quá trình sống, chất lượng sống của mỗi người. Do đó, bảo đảm an toàn về tính mạng, sức khỏe, thân thể là vấn đề vô cùng quan trọng. Bảo đảm an toàn về sức khỏe là bảo đảm duy trì trạng thái sức khỏe bình thường cả về thể chất, tâm thần lẫn xã hội, ngăn chặn những yếu tố gây tổn hại đến sức khỏe. Bảo đảm an toàn về tính mạng là bảo đảm duy trì sự sống tự nhiên của mỗi người về mặt sinh học. Bảo đảm an toàn về thân thể là bảo đảm duy trì sự bất khả xâm phạm và sự toàn vẹn của một cơ thể con người. Quyền được bảo đảm về tính mạng, sức khỏe nằm trong hệ thống các quyền cơ bản của con người được pháp luật quốc gia bảo vệ và ghi nhận.
Vì vậy, việc xâm phạm tới tính mạng của nhiều con người dù chỉ ở mức độ đe dọa cũng là hành vi hết sức nguy hiểm. Nên đối với hành vi này cần phải được tăng nặng trách nhiệm hình sự bằng cách xét xử ở khung tăng nặng mà không phải là ở khung cơ bản của tội giết người như hiện nay.
Kiến nghị: Ban hành hướng dẫn giải thích về tình tiết “Giết 02 người trở lên” điểm a, khoản 1, Điều 123, BLHS.
Điều luật quy định chỉ dùng từ “giết” mà “giết” thì có thể có trường hợp “giết được” (gây hậu quả chết người) và cũng có thể “chưa giết được” (chưa gây hậu quả chết người). Do vậy, kiến nghị giải thích về dấu hiệu “giết 02 người trở lên” theo hướng là trường hợp người phạm tội cố ý giết từ hai người trở lên, có thể cùng một lần hoặc nhiều lần và không cần thiết phải đòi hỏi dấu hiệu hậu quả chết người để nhằm áp dụng một cách thống nhất trong xét xử.
NGUYỄN PHI HÙNG
Tòa án Quân sự Quân khu 4
Hoàn thiện quy định pháp luật về chế định ‘Phòng vệ chính đáng’
