VKSND Tối cao thông báo rút kinh nghiệm vụ án hình sự đã xét xử giám đốc thẩm

(LSVN) - Nhằm bảo đảm cho việc điều tra, truy tố, xét xử đúng người, đúng tội, không bỏ lọt tội phạm, đúng quy định của pháp luật, ngày 29/11/2022, Vụ Thực hành quyền công tố và kiểm sát xét xử hình sự (Vụ 7 VKSND Tối cao) đã ban hành thông báo rút kinh nghiệm vụ án hình sự đã xét xử theo thủ tục giám đốc thẩm để VKSND Cấp cao 1, 2, 3; VKSND 63 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương nghiên cứu, rút kinh nghiệm chung.

Ảnh minh họa.

Ngày 25/7/2022, Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao đã xét xử theo thủ tục giám đốc thẩm huỷ Bản án hình sự phúc thẩm số 233/2020/HSPT ngày 18/9/2020 của TAND Cấp cao tại Đà Nẵng và Bản án hình sự sơ thẩm số 11/2020/HS-ST ngày 13/5/2020 của TAND tỉnh Quảng Bình đối với Phạm Quốc Bảo để điều tra lại.

Nội dung vụ án 

Tối ngày 04/02/2019, nhiều thanh niên ở các thôn thuộc xã Hải Phú, huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình dựng rạp tổ chức liên hoan hát tất niên. Đến 22 giờ cùng ngày, Hồ Viết Dũng và Phạm Quốc Bảo ở rạp của thôn Tân Lý đến rạp của thôn Thượng Hòa để giao lưu. Lúc này, Phạm Văn Hùng ở thôn Nội Hòa khoác vai Phạm Quốc Bảo cùng nhảy múa và có chạm tay vào đầu Bảo. Bảo cho rằng Hùng đã xoa đầu là xúc phạm mình, nên Bảo tát vào mặt  Hùng và nói: "Tau từ nhỏ đến lớn không ai dám xoa đầu tau". Lúc này, Lê Văn Tuệ đứng gần đó thấy Bảo xông vào định đánh tiếp nên căn ngăn. Khi thấy Bảo đánh nhau, Hồ Viết Dũng xông đến thì nhiều thanh niên của thôn Thượng Hòa và thôn Nội Hòa đang ở trong rạp xông vào đánh Bảo và Dũng làm Dũng bị thương ở ngực và môi dưới. Sau đó, Bảo và Dũng chạy về rạp của nhóm thôn Nội Hải dựng ở sân vận động Hải Phú thông báo mình bị đánh ở rạp Thượng Hòa và bảo mọi người đi đánh trả thù, nhiều người đồng ý trong đó có: Hồ Văn Lâm, Hoàng Duy Chung, Phạm Hữu Nghĩa, Hồ Văn Nam (đều ở thôn Nội Hòa). Hồ Quang Hòa, Đặng Gia Tiên, Phạm Văn Dũng, Nguyễn Tuấn Anh, Nguyễn Vỷ (đều ở Nội Hải). Phạm Quốc Bảo điện thoại cho Hồ Văn Long ở thôn Tân Lý, nói "Anh đi chơi bị bọn Thượng Hòa đánh, gọi anh em đến sân vận động đánh lại". Hồ Văn Long nói với một số thanh niên ở rạp thôn Tân Lý về việc Phạm Quốc Bảo gọi đến sân Nội Hải để chuẩn bị đến rạp Thượng Hòa đánh nhau, nhiều người nghe và đi cùng Long. Trong đó có, Nguyễn Tuấn, Phan Thanh Dương, Hoàng Minh Hóa, Lê Văn Hiếu, Lê Hồng Quân, Hoàng Quốc Tuấn, Hồ Văn Toàn, Lê Thanh Kiên, Nguyễn Văn Linh. Khi mọi người có mặt ở thôn Nội Hải thì Bảo nói: "Số người ở rạp thôn Thượng Hòa rất đông, cần tìm hung khí mang đi",  Nguyễn Tuấn Anh cầm theo 01 cưa xếp, Hồ Viết Dũng cầm theo 01 cái kéo cán màu đỏ, Hồ Văn Long cầm theo 01 bình xịt hơi cay... bản thân Bảo vào nhà bà Võ Thị Hiền ở thôn Nội Hải lấy 01 con dao bản rộng khoảng 05 cm, mũi không nhọn. Khi đến gần rạp thôn Thượng Hòa, Phạm Quốc Bảo hộ: "Xông lên, đập bọn Thượng Hòa", thì cả nhóm liền hò hét, chửi bới, ném đá, ném đồ vật cầm theo vào những người đang chơi tất niên trong rạp thôn Thượng Hòa.Lúc này, Trần Quốc Toản ở trong rạp thôn Thượng Hòa cầm gậy tre chạy ra cùng với Phạm Duy Hùng và Phan Chí Sơn thì gặp Hồ Văn Lâm và Nguyễn Tuấn Anh xông tới.

Nguyễn Tuấn Anh cầm cưa inox dài 25 cm chém một nhát theo hướng từ trên xuống dưới vào vùng đầu của Trần Quốc Toản, Toản dùng gậy tre đánh vào đầu Tuấn Anh, Tuấn Anh tiếp tục cầm cưa chém nhát thứ hai theo hướng từ trên xuống trúng vào vai Trần Quốc Toản.Toản dùng gậy đánh lại Hồ Văn Lâm và Nguyễn Tuấn Anh. Nguyễn Vỷ ném đá và cầm gậy gỗ xông vào Trần Quốc Toản, sau đó cả bọn bỏ chạy. Lúc này, Hồ Viết Dũng từ đường liên thôn xông vào rạp Thượng Hòa, cầm kéo cán màu đỏ dài 22,5 cm, khi thấy Toản cầm gậy xông ra Dũng lùi lại một bước và quan sát thấy Phạm Duy Hùng đang đứng bên phải Trần Quốc Toản thì Dũng xông tới dùng tay phải ôm đầu Hùng ghi xuống chạm vào hõm ngực của Dũng rồi dùng kéo đâm nhiều nhát, trong đó 04 nhát trúng vào vùng bả vai trái, vai phải và khuỷu tay phải của Hùng. Thấy nhiều người trong rạp Thượng Hòa rượt đuổi thì Dũng đẩy Hùng ra bỏ chạy. Đặng Gia Tiên ném đá vào trong rạp và dùng tay đấm vào mặt một người từ trong rạp Thượng Hòa xông ra. Hoàng Minh Hóa, Phan Thanh Dương, Hồ Văn Long, Phạm Hữu Nghĩa, Hồ Văn Nam, Hồ Văn Lâm và Nguyễn Vỷ ném đá vào rạp Thượng Hòa.Nguyễn Tuấn, Hồ Quang Hòa, Phạm Văn Dũng, Hoàng Duy Chung cầm đá,gậy nhưng chưa sử dụng. Hồ Viết Dũng sau khi đâm Phạm Duy Hùng, mang theo kéo đi đến ngõ hẽm vào chùa Vĩnh Phước gặp Phạm Quốc Bảo (cách vị trí đâm Phạm Duy Hùng 78m về phía Tây, thì Dũng nói với Phạm Quốc Bảo: "Cụ ơi, cháu mới đâm thằng nớ mấy nhát, không biết chết hay sống". Hậu quả, Phạm Duy Hùng bị tử vong sau khi đưa đi cấp cứu, Trần Quốc Toản bị đa chấn thương tổn hại sức khỏe 12%, tình hình an ninh trật tự khu vực bị ảnh hưởng nghiêm trọng.

Quá trình giải quyết vụ án

Tại Bản án hình sự sơ thẩm số 11/2020/HS-ST ngày 13/5/2020, TAND tỉnh Quảng Bình áp dụng điểm b khoản 2 Điều 318; điểm s khoản 1, khoản 2 Điều 51; điều 38 Bộ luật Hình sự, xử phạt Phạm Quốc Bảo 30 tháng tù về tội "Gây rối trật tự công cộng". Ngoài ra, trong vụ án này, Tòa án còn xử phạt 14 bị cáo khác từ 24 tháng tù đến 15 năm tù về các tội "Giết người","Cố ý gây thương tích" và "Gây rối trật tự công cộng".

Trong thời hạn luật định, các bị cáo Hồ Viết Dũng, Hồ Văn Long kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt; các bị cáo Phan Thanh Dương và Hoàng Minh Hóa xin giảm nhẹ hình phạt và xin hưởng án treo. Bà Phạm Thị Mỹ Hạnh là đại diện hợp pháp cho bị hại Phạm Duy Hùng kháng cáo yêu cầu truy cứu trách nhiệm hình sự đối với Hồ Viết Dũng về tội "Gây rối trật tự công cộng"; tăng hình phạt đối với bị cáo Dũng về tội "Giết người".

VKSND Cấp cao tại Đà Nẵng ban hành Kháng nghị số 17/QĐ-VC2 ngày 09/6/2020, đề n ghị hủy phần hình phạt đối với bị cáo Nguyên Tuấn Anh và Phạm Quốc Bảo tại Bản án hình sự sơ thẩm số 11/2020/HS-ST ngày 13/5/2020 của TAND tỉnh Quảng Bình để điều tra, truy tố, xét xử thêm về tội "Gây rối trật tự công cộng" đối với bị cáo Nguyễn Tuấn Anh  và "Cố ý gây thương tích" đối với Phạm Quốc Bảo.

Tại Bản án hình sự phúc thẩm số 233/2020/HSPT ngày 18/9/2020, TAND Cấp cao tại Đà Nẵng không chấp nhận kháng cáo của bị cáo Hồ Viết Dũng; chấp nhận một phần kháng cáo của các bị cáo Hồ Văn Long, Phan Thanh Dương, Hoàng Minh Hóa; chấp nhận một phần kháng cáo của đại diện bị hại; không chấp nhận kháng nghị của VKSND Cấp cao tại Đà Nẵng; sửa một phần Bản án hình sự sơ thẩm số 11/2020/HS-ST ngày 13/5/2020 của TAND tỉnh Quảng Bình cho các bị cáo Hồ Văn Long, Phan Thanh Dương và Hoàng Minh Hóa được hưởng án treo.

Ngày 19/8/2021, Viện trưởng VKSND Tối cao ban hành Quyết định Kháng nghị giám đốc thẩm số 26/QĐ- VKSTC-V7 đề nghị Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao huỷ phần trách nhiệm hình sự của Bản án hình sự phúc thẩm số 233/2020/HSPT ngày 18/9/2020 của TAND Cấp cao tại Đà Nẵng; Bản án hình sự sơ thẩm số 11/2020/HS-ST ngày 13/5/2020 của TAND tỉnh Quảng Bình đối với Phạm Quốc Bảo để điều tra lại.

Những vấn đề cần rút kinh nghiệm

Trong vụ án này,ban đầu Phạm Quốc Bảo dùng tay đánh Hùng vì cho rằng Hùng xoa đầu, xúc phạm Bảo,dẫn đến một số thanh niên xông vào đánh Bảo và Dũng. Sau đó, Bảo thông báo cho nhóm thanh niên thôn Nội Hải là bị thanh niên nhóm Thượng Hòa đánh và bảo mọi người đi đánh trả thù. Bảo nói mọi người mang theo hung khí, bản thân Bảo cũng mang theo một con dao bản rộng để đi đánh nhau. Đến rạp thôn Thượng Hòa ,Bảo hộ đồng bọn "xông lên đập bọn Thượng Hòa". Khi Dũng đâm Hùng xong gặp Bảo thì Dũng thông báo mình vừa thực hiện hành vi đâm Hùng cho Bảo nghe.Bảo không nói gì, chấp nhận hậu quả xảy ra.

Như vậy, Bảo là người khởi xướng,chủ mưu, cầm đầu trong nhóm người tìm đánh thanh niên thôn Thượng Hòa. Bảo là người phải chịu trách nhiệm về hành vi, hậu quả của sự việc này, trong đó có người bị thương tích, có người tử vong. Một số đối tượng bị truy cứu trách nhiệm hình sự về các tội "Gây rối trật tự công cộng", "Cố ý gây thương tích", "Giết người". Hành vi của Bảo có đủ dấu hiệu của tội "Giết người" theo quy định tại Điều 123 Bộ luật Hình sự.  Các cơ quan tố tụng chỉ truy cứu đối với Bảo về tội " Gây rối trật tự công cộng",không truy cứu đối với Bảo về tội "Giết người" là sai lầm nghiêm trọng.

Mặt khác  tại Án lệ số 17/2018/AL ngày 17/10/2018 của Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao có hướng dẫn, trường hợp người xúi giục đồng bọn đánh nhau, có mang theo hung khí, dù không có mặt khi thực hiện tội phạm, không biết đồng bọn dùng mã tấu chém chết người, thì vẫn phải truy cứu về tội "Giết người"; thực tế người này đã để mặc hậu quả xảy ra thì hậu quả đến đâu phải chịu trách nhiệm đến đó.

ĐẠI HƯNG