Xem xét đề nghị đặc xá đối với người phạm tội lần đầu

LSVNO - Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đặc xá đang được Bộ Công an dự thảo. Đáng chú ý, trong dự thảo này có nhiều điểm quan trọng đối với việc đặc xá tù nhân.

LSVNO - Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đặc xá đang được Bộ Công an dự thảo. Đáng chú ý, trong dự thảo này có nhiều điểm quan trọng đối với việc đặc xá tù nhân.

Cụ thể, dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đặc xá nhằm khắc phục những tồn tại, bất cập nhất là những bất cập giữa các quy định của Luật Đặc xá với các văn bản quy phạm pháp luật được ban hành sau này.

Việc xây dựng Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đặc xá dựa trên những quan điểm, nguyên tắc: Thể chế hoá những quan điểm của Đảng và Nhà nước ta về chính sách khoan hồng, nhân đạo đối với người phạm tội, bị kết án phạt tù nhằm khuyến khích họ cải tạo tốt, sớm được trở lại với cộng đồng để trở thành người có ích cho xã hội.

Những người mới phạm tội lần đầu cũng là một trong các yếu tố để xem xét đề nghị đặc xá. Ảnh: Báo Hà Giang

Theo đó, một số điều được sửa đổi như sau:

 “Trong trường hợp đặc biệt, Chủ tịch nước quyết định đặc xá đối với người bị kết án phạt tù có thời hạn, tù chung thân không phụ thuộc vào thời điểm theo quy định tại khoản 1 Điều này”.

Về thủ tục trình Chủ tịch nước ban hành Quyết định về đặc xá, Điều 8 được sửa đổi, bổ sung: Theo yêu cầu của Chủ tịch nước hoặc trong trường hợp xét thấy cần thiết, Chính phủ chủ trì, phối hợp với Toà án nhân dân tối cao, Viện kiểm sát nhân dân tối cao và các cơ quan có liên quan nghiên cứu, lập Tờ trình để Chủ tịch nước xem xét, ban hành Quyết định về đặc xá.

Quyết định về đặc xá của Chủ tịch nước được công bố trên các phương tiện thông tin đại chúng và niêm yết ở trại giam.

Tờ trình của Chính phủ phải được trình lên Chủ tịch nước chậm nhất là 60 ngày trước khi diễn ra sự kiện trọng đại hoặc ngày lễ lớn của đất nước.

Đáng chú ý, cũng theo dự thảo, những người phạm tội lần đầu sẽ được xem xét đề nghị đặc xá. Người bị kết án phạt tù có thời hạn, tù chung thân đã được giảm xuống tù có thời hạn đang chấp hành án phạt tù được đề nghị đặc xá phải có đủ các điều kiện sau đây:

- Phạm tội lần đầu; Chấp hành tốt quy chế của trại giam, tích cực học tập, lao động. Trong quá trình chấp hành hình phạt tù được xếp loại cải tạo tốt.

- Đã chấp hành được 1/2 với án tù có thời hạn và ít nhất 15 năm đối với án tù chung thân.

- Đối với người bị kết án tù về tội phạm về tham nhũng hoặc một số tội phạm thì phải chấp hành xong hình phạt bổ sung là phạt tiền, bồi thường thiệt hại, án phí hoặc nghĩa vụ dân sự khác.

- Khi được đặc xá không làm ảnh hưởng đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội.

Người đang chấp hành án phạt tù có thời hạn được rút ngắn thời gian cải tạo khi thuộc các trường hợp sau:

- Đã lập công lớn trong thời gian chấp hành hình phạt tù.

- Khi phạm tội là người dưới 18 tuổi.

- Là người đủ 75 tuổi trở lên.

Với những người đang được hoãn, tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù phải có đủ các điều kiện được đề nghị đặc xá sau đây:

- Đã thực hiện ít nhất 1/3 thời gian thử thách.

- Phạm tội lần đầu ít nghiêm trọng, trừ những người phạm tội xâm phạm an ninh quốc gia.

- Chấp hành nghiêm chính sách, pháp luật của Nhà nước trong thời gian được tạm hoãn, tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù.

- Đã thực hiện xong hình phạt bổ sung là phạt tiền, bồi thường thiệt hại, án phí hoặc nghĩa vụ dân sự khác.

- Khi được đặc xá không làm ảnh hưởng đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội.

Người được tha tù trước thời hạn phải có điều kiện:

- Chấp hành nghiêm chính sách, pháp luật của Nhà nước trong thời gian thử thách.

Các trường hợp không được đề nghị đặc xá:

- Bản án hoặc quyết định của Tòa án đối với người đó đang có kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm, tái thẩm theo hướng tăng nặng.

- Đang bị truy cứu trách nhiệm hình sự về hành vi phạm tội khác.

- Trường hợp khác do Chủ tịch nước quyết định.

- Người bị kết án tử hình được ân giảm.  

- Người bị kết án về một trong các tội quy định tại Chương XIII, Chương XXVI, Điều 299 của Bộ luật Hình sự; người bị kết án 10 năm tù trở lên về một trong các tội quy định tại Chương XIV của Bộ luật Hình sự do cố ý hoặc người bị kết án 7 năm tù trở lên đối với một trong các tội quy định tại các điều 168, 169, 248, 251 và 252 của Bộ luật Hình sự.

H.Thủy (tổng hợp)