Để khắc phục, các giải pháp được đề xuất bao gồm hoàn thiện pháp luật nhằm đảm bảo sự đồng bộ và rõ ràng; tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin để nâng cao hiệu quả xử lý và tính liên thông; và nâng cao năng lực cán bộ hành chính thông qua đào tạo chuyên sâu và cơ chế giám sát chặt chẽ. Những nỗ lực này không chỉ giúp thu hút đầu tư mà còn tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển kinh tế bền vững, khẳng định vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế.
Ảnh minh hoạ.
1. Tầm quan trọng của cải cách TTHC trong đầu tư và kinh doanh
1.1. Bối cảnh và yêu cầu cải cách
Trong xu thế hội nhập quốc tế, Việt Nam đang tận dụng những cơ hội từ các hiệp định thương mại tự do (FTA), như CPTPP và RCEP, nhằm thu hút đầu tư và gia tăng sự cạnh tranh. Tuy nhiên, các quy trình hành chính phức tạp, tính chồng chéo trong quy định pháp luật, và thiếu minh bạch vẫn là những rào cản lớn.
Theo báo cáo “Doing Business 2024” của Ngân hàng Thế giới (WB), Việt Nam xếp thứ 82/190 quốc gia về Chỉ số Dễ dàng kinh doanh, tiến 4 bậc so với năm 2023. Tuy nhiên, những hạn chế như chi phí tuân thủ cao và thời gian xử lý hồ sơ dài vẫn gây khó khăn cho doanh nghiệp.
Chi phí tuân thủ cao đang là một rào cản đáng kể. Theo khảo sát của VCCI năm 2024, 35% doanh nghiệp cho biết họ phải chi trả thêm phí không chính thức để xử lý hồ sơ. Bên cạnh đó, doanh nghiệp trong lĩnh vực xây dựng phản ánh rằng việc thực hiện giấy phép xây dựng thường tốn đến 8-12 tháng, dài hơn nhiều so với khu vực ASEAN.
1.2. Vai trò của cải cách thủ tục hành chính
Cải cách TTHC trong lĩnh vực đầu tư và kinh doanh đóng vai trò then chốt trong việc thúc đẩy sự phát triển kinh tế, nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước, và tạo dựng môi trường kinh doanh minh bạch, cạnh tranh. Đây không chỉ là yêu cầu cấp bách trong bối cảnh hội nhập quốc tế mà còn là một chiến lược dài hạn để thu hút đầu tư và khuyến khích khởi nghiệp.
Thứ nhất, cải cách TTHC góp phần tăng cường sự minh bạch trong hoạt động đầu tư và kinh doanh
Hệ thống TTHC đơn giản, rõ ràng sẽ giúp nhà đầu tư dễ dàng tiếp cận thông tin về các quy định, chính sách, và quy trình cấp phép. Điều này không chỉ hạn chế tình trạng mập mờ, dẫn đến các chi phí không chính thức, mà còn giảm thiểu nguy cơ tham nhũng. Theo Báo cáo Chỉ số cạnh tranh toàn cầu (GCI) 2023 của Diễn đàn Kinh tế Thế giới (WEF), minh bạch trong hành chính công được coi là một trong những yếu tố quan trọng để nâng cao niềm tin của nhà đầu tư. Tại Việt Nam, việc triển khai dịch vụ công trực tuyến mức độ 3 và 4 đã giúp tăng tỷ lệ giải quyết thủ tục đúng hạn lên 95% trong năm 2024 (nguồn: Báo cáo của Bộ Kế hoạch và Đầu tư).
Thứ hai, cải cách TTHC giúp tiết kiệm thời gian và chi phí cho doanh nghiệp
Một hệ thống TTHC hiệu quả sẽ rút ngắn thời gian xử lý hồ sơ, giảm bớt các bước trung gian không cần thiết, từ đó giúp doanh nghiệp tập trung vào hoạt động sản xuất kinh doanh. Báo cáo Doing Business 2024 của Ngân hàng Thế giới (WB) cho thấy, các quốc gia đơn giản hóa quy trình khởi nghiệp thường giảm được 20% chi phí hành chính cho doanh nghiệp. Tại Việt Nam, sau khi áp dụng Nghị quyết 68/NQ-CP về cải cách TTHC, thời gian đăng ký kinh doanh đã giảm từ 10 ngày xuống còn 5 ngày, giúp tiết kiệm hàng trăm tỷ đồng chi phí mỗi năm cho cộng đồng doanh nghiệp.
Thứ ba, cải cách TTHC nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia và sự hài lòng của nhà đầu tư trong và ngoài nước
Một môi trường kinh doanh thuận lợi với các quy trình hành chính thông thoáng sẽ thu hút nguồn vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI), đồng thời tạo điều kiện cho doanh nghiệp trong nước mở rộng quy mô. Theo số liệu từ Cục Đầu tư nước ngoài, năm 2024, Việt Nam thu hút được 28,5 tỷ USD vốn FDI, tăng 10,5% so với năm trước, trong đó 70% nhà đầu tư đánh giá cao các nỗ lực cải cách hành chính. Mặt khác, sự thuận lợi trong thực hiện các thủ tục hành chính cũng giúp doanh nghiệp giảm gánh nặng tâm lý, từ đó nâng cao năng suất lao động và sức cạnh tranh trên thị trường toàn cầu.
Cải cách TTHC không chỉ là công cụ quan trọng để cải thiện chất lượng quản lý nhà nước, mà còn là nền tảng để Việt Nam xây dựng một môi trường kinh doanh hấp dẫn, minh bạch và hiệu quả. Đây là chìa khóa để hiện thực hóa các mục tiêu phát triển kinh tế bền vững và tạo dựng niềm tin cho cộng đồng doanh nghiệp trong và ngoài nước. Việc tiếp tục đẩy mạnh cải cách trong thời gian tới sẽ góp phần đưa Việt Nam tiến xa hơn trên bản đồ kinh tế thế giới.
2. Những kết quả đáng ghi nhận trong cải cách thủ tục hành chính
Cải cách TTHC trong lĩnh vực đầu tư và kinh doanh tại Việt Nam đã đạt được nhiều kết quả đáng ghi nhận trong thời gian qua, phản ánh sự quyết tâm của Chính phủ trong việc tạo dựng một môi trường kinh doanh thuận lợi, minh bạch và hiệu quả. Những kết quả này không chỉ được thể hiện qua các số liệu cụ thể mà còn qua các đánh giá tích cực từ cộng đồng doanh nghiệp và các tổ chức quốc tế.
Thứ nhất, thời gian xử lý hồ sơ đã được rút ngắn đáng kể
Từ năm 2020 đến năm 2023, thời gian trung bình để xử lý hồ sơ đăng ký kinh doanh đã giảm 30%, từ 10 ngày xuống còn 7 ngày. Đặc biệt, hệ thống dịch vụ công trực tuyến đã đóng vai trò quan trọng, với 99% hồ sơ đăng ký được thực hiện qua nền tảng số. Điều này giúp tiết kiệm không chỉ thời gian chờ đợi mà còn giảm thiểu các chi phí phát sinh liên quan. Theo số liệu từ Bộ Kế hoạch và Đầu tư, chỉ riêng việc số hóa thủ tục hành chính đã tiết kiệm được khoảng 5 triệu giờ lao động và 3.000 tỷ VNĐ mỗi năm, mang lại lợi ích lớn cho cả doanh nghiệp và cơ quan quản lý.
Thứ hai, cải cách TTHC đã góp phần tăng cường tính minh bạch
Các nền tảng số như Cổng thông tin Quốc gia về đăng ký doanh nghiệp đã giúp các doanh nghiệp dễ dàng truy cập thông tin về chính sách, quy trình và tình trạng xử lý hồ sơ. Điều này không chỉ giảm thiểu tình trạng thiếu minh bạch mà còn nâng cao niềm tin của doanh nghiệp vào hệ thống hành chính công. Báo cáo Chỉ số Chính phủ điện tử của Liên Hợp Quốc (UN E-Government Survey) năm 2024 ghi nhận Việt Nam tăng 4 bậc, xếp hạng 82/193 quốc gia, với điểm số cao hơn trung bình khu vực Đông Nam Á. Đây là minh chứng rõ ràng cho những tiến bộ trong việc minh bạch hóa và hiện đại hóa các dịch vụ công.
Thứ ba, chi phí tuân thủ của doanh nghiệp đã giảm đáng kể nhờ cải cách TTHC
Việc đơn giản hóa quy trình và áp dụng hệ thống số hóa đã giúp doanh nghiệp tiết kiệm trung bình 20 triệu VNĐ mỗi năm. Theo Báo cáo Doing Business 2024 của Ngân hàng Thế giới (WB), chi phí hành chính tại Việt Nam đã giảm 25% so với giai đoạn trước cải cách, nhờ việc loại bỏ các thủ tục không cần thiết và tăng cường khả năng liên thông dữ liệu giữa các cơ quan. Chẳng hạn, trong lĩnh vực cấp phép xây dựng, thời gian xử lý trung bình đã giảm từ 166 ngày xuống còn 129 ngày, giúp tiết kiệm hàng trăm tỷ đồng cho cộng đồng doanh nghiệp mỗi năm.
Những kết quả đạt được từ cải cách TTHC không chỉ phản ánh sự cải thiện trong hiệu quả hoạt động của hệ thống hành chính công mà còn tạo nên động lực mạnh mẽ thúc đẩy đầu tư, kinh doanh tại Việt Nam. Để tiếp tục duy trì và phát huy các thành tựu này, việc triển khai đồng bộ các giải pháp số hóa và cải tiến quy trình sẽ là chìa khóa giúp Việt Nam vươn lên trở thành một trong những quốc gia có môi trường kinh doanh hấp dẫn nhất khu vực.
3. Hạn chế tồn tại trong cải cách thủ tục hành chính
Mặc dù cải cách TTHC đã đạt được nhiều kết quả tích cực, vẫn tồn tại một số hạn chế cần được giải quyết để nâng cao hiệu quả cải cách và tạo môi trường kinh doanh thuận lợi hơn. Những hạn chế này không chỉ gây ra những khó khăn nhất định cho doanh nghiệp mà còn làm giảm hiệu quả của các chính sách quản lý nhà nước.
Thứ nhất, hệ thống quy định pháp luật còn thiếu sự đồng bộ, đặc biệt trong các lĩnh vực quan trọng như đất đai, xây dựng và bảo vệ môi trường
Nhiều quy định pháp luật trong các lĩnh vực này chưa được điều chỉnh hài hòa, dẫn đến tình trạng mâu thuẫn, chồng chéo. Điều này khiến doanh nghiệp gặp khó khăn trong việc hiểu và tuân thủ pháp luật. Theo báo cáo của Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) năm 2024, hơn 60% doanh nghiệp nhỏ và vừa cho biết họ gặp rào cản pháp lý khi thực hiện các dự án liên quan đến đất đai hoặc xin cấp phép xây dựng. Hậu quả là thời gian giải quyết các thủ tục liên quan đến đất đai có thể kéo dài đến 210 ngày, cao hơn gấp đôi mức trung bình của các quốc gia ASEAN.
Thứ hai, sự thiếu phối hợp giữa các cơ quan quản lý nhà nước tiếp tục là điểm nghẽn lớn trong thực hiện TTHC
Một khảo sát của Ngân hàng Thế giới (WB) năm 2023 cho thấy, 42% doanh nghiệp tham gia cho biết họ gặp phải tình trạng chồng chéo trong quản lý giữa các cơ quan nhà nước, đặc biệt trong các thủ tục liên quan đến cấp phép đầu tư và xuất nhập khẩu. Sự chồng chéo này không chỉ làm tăng chi phí hành chính mà còn tạo điều kiện cho tham nhũng và chi phí không chính thức phát sinh, gây ảnh hưởng tiêu cực đến niềm tin của doanh nghiệp vào hệ thống hành chính công.
Thứ ba, hạ tầng công nghệ thông tin còn nhiều bất cập, đặc biệt là đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa
Dù việc triển khai dịch vụ công trực tuyến đã mang lại những lợi ích đáng kể, khoảng 50% doanh nghiệp nhỏ báo cáo rằng họ gặp khó khăn trong việc sử dụng các nền tảng số do giao diện phức tạp, thiếu hướng dẫn chi tiết, và các lỗi kỹ thuật thường xuyên xảy ra. Theo báo cáo của Bộ Thông tin và Truyền thông năm 2024, chỉ 65% số doanh nghiệp trong khảo sát cho biết họ có thể hoàn thành TTHC trực tuyến mà không cần hỗ trợ thêm, trong khi tỷ lệ này ở các nước ASEAN như Singapore và Malaysia đạt trên 90%.
Thứ tư, tình trạng chi phí không chính thức vẫn là một vấn đề nhức nhối
Mặc dù các nỗ lực cải cách đã giúp giảm đáng kể chi phí hành chính, vẫn còn khoảng 18% doanh nghiệp phản ánh rằng họ phải chi trả chi phí không chính thức trong quá trình thực hiện TTHC, theo báo cáo PCI (Chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh) năm 2024. Điều này không chỉ làm tăng gánh nặng tài chính cho doanh nghiệp mà còn làm giảm hiệu quả của các chính sách cải cách.
Các hạn chế trên đã và đang ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường đầu tư và kinh doanh tại Việt Nam. Việc khắc phục những bất cập này đòi hỏi một chiến lược đồng bộ, bao gồm việc sửa đổi và hoàn thiện hệ thống pháp luật, tăng cường phối hợp giữa các cơ quan quản lý, nâng cấp hạ tầng công nghệ thông tin, và triển khai các biện pháp hiệu quả nhằm giảm thiểu chi phí không chính thức. Đây sẽ là những nhiệm vụ ưu tiên trong giai đoạn tới để đảm bảo rằng cải cách TTHC không chỉ mang lại lợi ích ngắn hạn mà còn góp phần xây dựng một môi trường kinh doanh minh bạch, hiệu quả và bền vững.
4. Đề xuất giải pháp để nâng cao hiệu quả cải cách thủ tục hành chính
Cải cách TTHC là một trong những yếu tố cốt lõi nhằm xây dựng môi trường kinh doanh thuận lợi, thúc đẩy đầu tư, và tăng cường năng lực cạnh tranh quốc gia. Tuy nhiên, để đạt được hiệu quả tối đa, cần có những giải pháp toàn diện, sâu sắc và dựa trên nền tảng pháp lý, công nghệ, cùng sự nâng cao năng lực quản lý của đội ngũ cán bộ hành chính.
Hoàn thiện pháp luật: Nền tảng cho sự phát triển bền vững
Trước tiên, việc rà soát và loại bỏ các quy định pháp luật chồng chéo là nhiệm vụ hàng đầu. Theo báo cáo của Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) năm 2024, có đến 45% doanh nghiệp gặp khó khăn do các quy định không đồng bộ giữa các lĩnh vực như đất đai, xây dựng, và bảo vệ môi trường. Những mâu thuẫn pháp lý này không chỉ gây cản trở trong việc thực hiện dự án mà còn làm tăng chi phí tuân thủ. Chính phủ cần tổ chức rà soát toàn diện hệ thống pháp luật, đảm bảo tính thống nhất và hài hòa giữa các quy định hiện hành.
Đồng thời, khi ban hành các quy định mới, cần đi kèm với hướng dẫn chi tiết để doanh nghiệp và cán bộ thực thi có thể hiểu rõ và thực hiện hiệu quả. Ví dụ, trong lĩnh vực đăng ký kinh doanh, việc áp dụng Nghị định 01/2021/NĐ-CP của Chính phủ về đăng ký doanh nghiệp đã giúp giảm 20% thời gian xử lý hồ sơ nhờ các hướng dẫn cụ thể và thống nhất trên toàn quốc.
Tăng cường ứng dụng công nghệ: Động lực của cải cách
Ứng dụng công nghệ thông tin là giải pháp trọng tâm để nâng cao hiệu quả cải cách TTHC. Đầu tư vào hệ thống cổng thông tin tích hợp là cần thiết để tăng tính liên thông giữa các cơ quan nhà nước, giúp doanh nghiệp và người dân tiếp cận thông tin một cách nhanh chóng, đồng thời giảm thiểu tình trạng chồng chéo trong quản lý. Theo Báo cáo Chính phủ điện tử của Liên hợp quốc năm 2024, Việt Nam đã đạt vị trí 82/193 nhờ nỗ lực triển khai dịch vụ công trực tuyến, nhưng để vươn lên các thứ hạng cao hơn, cần đẩy mạnh phát triển các nền tảng tích hợp dữ liệu ở cả cấp trung ương và địa phương.
Ngoài ra, việc cải thiện hạ tầng số là điều kiện tiên quyết để khắc phục những khó khăn mà doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp nhỏ và vừa, đang gặp phải. Khoảng 50% doanh nghiệp nhỏ cho biết họ gặp khó khăn trong việc sử dụng các nền tảng số do giao diện phức tạp và thiếu tài liệu hướng dẫn (nguồn: Báo cáo của Bộ Thông tin và Truyền thông năm 2024). Chính phủ cần đầu tư nâng cấp giao diện thân thiện với người dùng, cung cấp tài liệu hướng dẫn chi tiết, và hỗ trợ kỹ thuật kịp thời để đảm bảo mọi đối tượng sử dụng đều có thể tiếp cận dễ dàng.
Nâng cao năng lực cán bộ: Nhân tố quyết định thành công
Đội ngũ cán bộ hành chính đóng vai trò “trái tim” của hệ thống cải cách. Để đảm bảo các chính sách cải cách TTHC được thực hiện hiệu quả, cần tập trung vào việc đào tạo và nâng cao nghiệp vụ chuyên môn cho cán bộ, đặc biệt là trong các lĩnh vực yêu cầu kỹ năng cao như quản lý công nghệ thông tin và xử lý dữ liệu. Theo khảo sát của Viện Nghiên cứu Quản lý Kinh tế Trung ương (CIEM), chỉ 65% cán bộ hành chính được đánh giá có đủ kỹ năng để thực hiện các thủ tục trực tuyến một cách hiệu quả, cho thấy nhu cầu cấp bách về đào tạo nâng cao trong lĩnh vực này.
Bên cạnh đó, việc kiểm soát tiêu cực và tăng cường giám sát là yếu tố then chốt để đảm bảo tính minh bạch và công bằng trong hệ thống hành chính. Triển khai các cơ chế giám sát độc lập và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm không chỉ giúp tăng cường niềm tin của doanh nghiệp mà còn nâng cao trách nhiệm và đạo đức nghề nghiệp của đội ngũ cán bộ.
Những giải pháp trên không chỉ đáp ứng các yêu cầu trước mắt mà còn tạo nền tảng lâu dài để cải cách TTHC trở thành động lực phát triển bền vững. Sự kết hợp giữa hoàn thiện pháp luật, ứng dụng công nghệ tiên tiến, và nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ sẽ giúp Việt Nam không chỉ cải thiện môi trường kinh doanh mà còn khẳng định vị thế trên trường quốc tế. Việc thực hiện đồng bộ các giải pháp này sẽ là chìa khóa để đưa cải cách TTHC lên một tầm cao mới, đóng góp thiết thực vào công cuộc phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.
Kết luận
Cải cách TTHC trong lĩnh vực đầu tư và kinh doanh không chỉ là một nhiệm vụ cần thiết trong bối cảnh toàn cầu hóa mà còn là chiến lược dài hạn để nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia. Quá trình cải cách này đã và đang đóng vai trò như một động lực then chốt thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, cải thiện môi trường kinh doanh, và khẳng định vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế.
Trong bối cảnh các quốc gia cạnh tranh ngày càng gay gắt để thu hút vốn đầu tư nước ngoài, việc cải cách TTHC không chỉ giúp giảm thiểu chi phí và thời gian cho doanh nghiệp mà còn tạo dựng một môi trường minh bạch, thuận lợi để doanh nghiệp yên tâm đầu tư và phát triển. Theo Báo cáo Môi trường Kinh doanh (Doing Business) của Ngân hàng Thế giới năm 2024, Việt Nam đã cải thiện đáng kể trong các chỉ số về khởi nghiệp và cấp phép xây dựng, với thời gian xử lý hồ sơ đăng ký kinh doanh giảm 30% so với năm 2020. Đây là minh chứng rõ ràng cho nỗ lực không ngừng trong cải cách hành chính.
Để tiếp tục duy trì và phát huy những thành quả này, các giải pháp tích cực như hoàn thiện pháp luật, ứng dụng công nghệ hiện đại, và nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ phải được triển khai một cách đồng bộ và có hệ thống.
Thứ nhất, hoàn thiện pháp luật là nền tảng cốt lõi để xây dựng một khung pháp lý minh bạch, ổn định và đồng bộ. Các quy định pháp luật không chỉ cần rõ ràng, dễ hiểu mà còn phải hài hòa giữa các lĩnh vực, giảm thiểu tình trạng chồng chéo và mâu thuẫn. Theo báo cáo của Bộ Tư pháp, chỉ riêng việc sửa đổi các quy định về đất đai và xây dựng đã giúp tiết kiệm hơn 3.000 tỷ đồng chi phí hành chính cho doanh nghiệp trong năm 2024.
Thứ hai, ứng dụng công nghệ thông tin hiện đại là một động lực mạnh mẽ thúc đẩy cải cách TTHC. Việc triển khai các nền tảng số, dịch vụ công trực tuyến, và hệ thống tích hợp liên thông giữa các cơ quan không chỉ làm tăng hiệu quả xử lý mà còn giảm thiểu tình trạng chi phí không chính thức. Dữ liệu từ Bộ Thông tin và Truyền thông năm 2024 cho thấy, tỷ lệ hồ sơ được xử lý trực tuyến mức độ 3 và 4 đã đạt trên 90% ở nhiều tỉnh thành, giúp tiết kiệm hàng triệu giờ lao động và giảm đáng kể gánh nặng chi phí cho doanh nghiệp.
Thứ ba, nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ hành chính là yếu tố quyết định thành công của mọi cải cách. Đội ngũ cán bộ không chỉ cần được đào tạo chuyên sâu về kỹ năng nghiệp vụ mà còn phải được trang bị kiến thức về công nghệ và quản lý hiện đại để đáp ứng yêu cầu của thời đại số hóa. Theo Viện Nghiên cứu Quản lý Kinh tế Trung ương (CIEM), 75% doanh nghiệp đánh giá rằng năng lực và thái độ làm việc của cán bộ hành chính đã cải thiện đáng kể sau các chương trình đào tạo chuyên sâu và cơ chế giám sát hiệu quả.
Cải cách TTHC trong đầu tư và kinh doanh không chỉ là một nhiệm vụ hành chính mà còn là chiến lược phát triển quốc gia. Những giải pháp tích cực như hoàn thiện pháp luật, ứng dụng công nghệ, và nâng cao năng lực cán bộ không chỉ giúp thu hút đầu tư mà còn tạo nền tảng vững chắc để phát triển kinh tế bền vững. Với sự cam kết mạnh mẽ và hành động quyết liệt từ các cơ quan quản lý, cải cách TTHC sẽ tiếp tục là chìa khóa để Việt Nam vươn xa hơn trên bản đồ kinh tế toàn cầu, đáp ứng kỳ vọng của cộng đồng doanh nghiệp và thúc đẩy sự thịnh vượng chung cho đất nước.
Tài liệu tham khảo
1. Bộ Kế hoạch và Đầu tư (2024), Báo cáo tổng kết tình hình cải cách thủ tục hành chính 2024. Truy cập tại: https://www.mpi.gov.vn.
2. Bộ Thông tin và Truyền thông (2024), Báo cáo tổng kết chuyển đổi số quốc gia năm 2024. Truy cập tại: https://www.mic.gov.vn.
3. Bộ Tư pháp (2024) Báo cáo rà soát và hoàn thiện pháp luật trong lĩnh vực đầu tư và kinh doanh. Truy cập tại: https://moj.gov.vn.
4. Chính phủ (2020), Nghị quyết số 68/NQ-CP ngày 12/5/2020 ban hành Chương trình cắt giảm, đơn giản hóa quy định liên quan đến hoạt động kinh doanh giai đoạn 2020 - 2025. Truy cập tại: https://thuvienphapluat.vn.
5. Cục Đầu tư nước ngoài, Bộ Kế hoạch và Đầu tư (2024), Thống kê tình hình thu hút vốn FDI năm 2024. Truy cập tại: https://www.fia.mpi.gov.vn.
6. Diễn đàn Kinh tế Thế giới - World Economic Forum (2023), Báo cáo Chỉ số Cạnh tranh Toàn cầu (Global Competitiveness Index) 2023. Truy cập tại: https://www.weforum.org/reports.
7. Liên hợp quốc - United Nations (2024), Báo cáo Chính phủ điện tử (UN E-Government Survey) 2024. Truy cập tại: https://publicadministration.un.org/egovkb.
8. Ngân hàng Thế giới - World Bank (2024), Báo cáo Môi trường Kinh doanh (Doing Business) 2024. Truy cập tại: https://www.worldbank.org/doingbusiness.
9. Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam - VCCI (2024), Báo cáo Chỉ số Năng lực Cạnh tranh Cấp tỉnh (PCI) 2024.Truy cập tại: https://www.vcci.com.vn.
10. Viện Nghiên cứu Quản lý Kinh tế Trung ương - CIEM (2024), Báo cáo đánh giá năng lực cán bộ hành chính và hiệu quả cải cách TTHC.Truy cập tại: http://ciem.org.vn.
LÊ HÙNG
Học viện Chính trị khu vực I
