Vẫn biết rằng sinh tử là lẽ thường tình trong cuộc đời mỗi con người nhưng sự ra đi của đồng chí Nguyễn Phú Trọng đã để lại niềm tiếc thương vô hạn trong lòng các thế hệ lãnh đạo, cán bộ, đảng viên và Nhân dân cả nước cũng như với bạn bè quốc tế. Với tâm huyết, sự quyết tâm, quyết liệt và tầm nhìn lãnh đạo của mình, trên cương vị người đứng đầu Đảng ta chính thức từ ngày 19/01/2011, đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã cùng với Bộ Chính trị và Ban Bí thư đề ra nhiều chủ trương, đường lối đúng đắn nhằm định hướng, lãnh đạo, chỉ đạo công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Dấu ấn đồng chí cố Tổng Bí thư để lại thể hiện rõ nét trong toàn diện các lĩnh vực chỉ đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, nhất là trong định hướng chiến lược phát triển kinh tế - xã hội, trong công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng, đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, đẩy lùi suy thoái về tư tưởng, chính trị, đạo đức, lối sống trong cán bộ, đảng viên, nhất là đội ngũ lãnh đạo ở các cấp.
Hình ảnh cố Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng. Ảnh: TTXVN.
Trong quá trình công tác đồng chí cố Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã tham gia tích cực trong hoạt động của Quốc hội nói chung, là đại biểu Quốc hội từ Quốc hội Khóa XI đến Quốc hội Khóa XV. Đặc biệt, từ tháng 6/2006 đến tháng 7/2011, đồng chí được tín nhiệm bầu làm Chủ tịch Quốc hội Khóa XI, XII, đồng thời là Bí thư Đảng đoàn Quốc hội và Ủy viên Hội đồng Quốc phòng và An ninh. Với quá trình tham gia trên cương vị đại biểu Quốc hội và Chủ tịch Quốc hội tương đối dài nhất là trong giai đoạn Đảng và Nhà nước ta đẩy mạnh thực hiện công cuộc công nghiệp hóa, hiện đại hóa, tăng cường hội nhập quốc tế, thực hiện đổi mới toàn diện các lĩnh vực của đời sống kinh tế - xã hội nhằm thực hiện thành công mục tiêu xây dựng chủ nghĩa xã hội, đồng chí Nguyễn Phú Trọng đã có nhiều đóng góp to lớn, xuất sắc tạo nên những kết quả quan trọng, rất đáng ghi nhận trong hoạt động của Quốc hội và Hội đồng nhân dân các cấp ở nước ta.
Đồng chí đã dành nhiều thời gian, tâm huyết, công sức cùng với tập thể lãnh đạo Quốc hội và các cơ quan trực thuộc đẩy mạnh công tác nghiên cứu, tổng kết thực tiễn nhằm đưa ra các giải pháp cụ thể góp phần đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của Quốc hội, Hội đồng nhân dân cũng như trong thực hiện công cuộc xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Một số nội dung quan trọng mà đồng chí Nguyễn Phú Trọng đã cùng với Quốc hội tập trung triển khai và đạt được trong giai đoạn này đó là: Tiến hành kiện toàn tổ chức bộ máy của Quốc hội và Hội đồng nhân dân; trong việc xây dựng và ban hành các văn bản pháp luật làm cơ sở pháp lý cho hoạt động của Quốc hội và Hội đồng nhân dân; trong đổi mới nội dung, phương thức hoạt động của Quốc hội và Hội đồng nhân dân; trong thực hiện công tác tuyên truyền, giáo dục, đào tạo, bồi dưỡng nhằm nâng cao phẩm chất và năng lực công tác của các đại biểu Quốc hội, đại biểu Hội đồng nhân dân, đặc biệt là đội ngũ các chuyên gia, nhà khoa học; trong phòng ngừa, ngăn chặn những biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống của đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp…
Theo đồng chí Nguyễn Phú Trọng việc phòng, chống tham nhũng không chỉ dừng lại ở việc xử lý các vụ án tham nhũng cụ thể, mà còn xây dựng một hệ thống chính trị và pháp luật mạnh mẽ, minh bạch để ngăn ngừa tham nhũng ngay từ gốc, phải nhốt quyền lực trong lồng cơ chế. Dưới sự lãnh đạo của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, lần đầu tiên Đảng ta ban hành riêng Nghị quyết chuyên đề về xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam trong giai đoạn mới. Bản thân đồng chí là tấm gương sáng ngời của người chiến sĩ cộng sản kiên trung, giản dị, khiêm nhường, có năng lực lý luận xuất sắc, luôn học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh. Với phương pháp làm việc khoa học, quyết đoán, phát huy cao độ nguyên tắc tập trung dân chủ, giản dị, gần gũi, sâu sát với cơ sở và quần chúng nhân dân đồng chí được Nhân dân tin yêu, quý trọng, nể phục. Sinh thời trên cương vị là người đại biểu của Nhân dân đồng chí thường xuyên tham gia các buổi tiếp xúc cử tri và Nhân dân ở nhiều địa bàn trong cả nước để trực tiếp lắng nghe ý kiến góp ý, tâm tư, nguyện vọng của các cán bộ, đảng viên và đông đảo tầng lớp nhân dân và có hướng giải quyết dứt điểm, đúng đắn, kịp thời. Sau này, trên cương vị Tổng Bí thư, người đứng đầu Đảng Cộng sản Việt Nam, đồng chí Nguyễn Phú Trọng vẫn luôn đặc biệt quan tâm, lãnh đạo, chỉ đạo và có nhiều đóng góp cho hoạt động của Quốc hội và của Hội đồng nhân dân. Đồng chí nhấn mạnh: “Phải tăng cường và đổi mới sự lãnh đạo của Đảng, bởi đây là nhân tố quyết định để Quốc hội hoàn thành xuất sắc mọi trọng trách mà Nhân dân ủy thác”. Đồng thời, phải “phát huy dân chủ trong sinh hoạt của Quốc hội”, coi đây là yêu cầu quan trọng “tạo thêm sức mạnh và sự năng động, sáng tạo từ hệ thống chính trị của nước ta”.
Có thể thấy, với những đóng góp to lớn cho sự nghiệp xây dựng và phát triển đất nước nói chung và cho hoạt động của Quốc hội và Hội đồng nhân dân nói riêng của đồng chí cố Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã từng bước tạo cơ sở vững chắc để xây dựng Quốc hội nước ta thật sự trong sạch, vững mạnh, hoạt động ngày càng hiệu lực, hiệu quả, xứng đáng là cơ quan đại biểu cao nhất của Nhân dân, cơ quan quyền lực nhà nước cao nhất của nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam, đại diện cho ý chí và nguyện vọng của cử tri và Nhân dân cả nước. Đồng chí cố Tổng Bí thư là hình mẫu của người “Đại biểu của Nhân dân”, hết lòng, hết sức phụng sự Tổ quốc, phụng sự Nhân dân.
Hiện nay, Việt Nam đã và đang trong bước đường thực hiện công cuộc đổi mới, xây dựng và phát triển đất nước nhằm thực hiện thắng lợi mục tiêu xây dựng chủ nghĩa xã hội ở nước ta. Những thành tựu rõ nét mà Việt Nam đạt được trong phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng - an ninh và đối ngoại những năm qua dưới sự lãnh đạo của Đảng đã tạo ra những lợi thế vô cùng quan trọng. Đó là những chuyển biến vô cùng tích cực trên các phương diện như: Xây dựng cơ sở hạ tầng, mở rộng quy mô của nền kinh tế, mức thu nhập bình quân đầu người tăng, đời sống nhân dân ngày càng được bảo đảm, vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế ngày càng được khẳng định… Đúng như lúc sinh thời, đồng chí Nguyễn Phú Trọng đã từng khẳng định: “Với tất cả sự khiêm tốn, chúng ta vẫn có thể nói rằng: Đất nước ta chưa bao giờ có được cơ đồ, tiềm lực, vị thế và uy tín quốc tế như ngày nay. Những thành tựu đó là sản phẩm kết tinh sức sáng tạo, là kết quả của cả một quá trình nỗ lực phấn đấu bền bỉ, liên tục qua nhiều nhiệm kỳ của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta”. Tuy nhiên, cùng với những thời cơ, vận hội, đất nước chúng ta vẫn đang phải đối mặt với những khó khăn, thách thức phát sinh từ sự suy thoái kinh tế toàn cầu sau đại dịch Covid-19 cũng như tác động tiêu cực từ tính chất phức tạp, bất ổn ngày càng gia tăng, khó dự báo của tình hình thế giới, khu vực cũng như những hạn chế, thiếu sót còn tồn tại trong công tác quản lý nhà nước cũng như trong thực tiễn triển khai các hoạt động cụ thể.
Xuất phát từ thực tiễn nêu trên, việc học tập và noi theo tấm gương sáng ngời người đại biểu của Nhân dân - cố Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng trong giai đoạn hiện nay là hết sức quan trọng đối với các cấp, các ngành, các cơ quan, đoàn thể và toàn thể cán bộ, đảng viên và Nhân dân, trong đó có các đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp. Từ yêu cầu, nhiệm vụ mới của quá trình xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa, trong đó có việc đổi mới và nâng cao hơn nữa chất lượng, hiệu quả hoạt động của Quốc hội và Hội đồng nhân dân các cấp thời gian tới, các đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp cần quán triệt và thực hiện tốt một số nội dung trọng tâm sau:
Một là, mỗi đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp cần nhận thức và ý thức rõ trách nhiệm của mình trong quá trình thực hiện nhiệm vụ, chú trọng đổi mới và xây dựng phong cách làm việc chuyên nghiệp, năng động và hiệu quả. Đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp chính là những người đại diện cho ý chí, nguyện vọng, mong muốn của Nhân dân cả nước nói chung và ở các địa phương các cấp nói riêng; phải chịu trách nhiệm trước cử tri, Nhân dân và trước Quốc hội, Hội đồng nhân dân trong quá trình thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của mình. Nói cách khác, mọi hoạt động của đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng nhân dân phải hướng đến vì lợi ích của quốc gia, dân tộc, phục vụ trực tiếp quá trình xây dựng và bảo vệ Tổ quốc và nâng cao hơn nữa đời sống vật chất, tinh thần của quần chúng nhân dân. Bên cạnh đó, nhằm góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của mình với vai trò là đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp, trên cơ sở đó góp phần đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của Quốc hội, Hội đồng nhân dân các cấp, cá nhân mỗi đại biểu phải tự đổi mới, xây dựng phong cách làm việc chuyên nghiệp, năng động, hiệu quả, trong đó chú trọng đến một số nội dung như: Kịp thời trau dồi, bổ sung những kiến thức mới, không đi theo lối mòn mà phải liên tục đổi mới, sáng tạo, kịp thời rút kinh nghiệm trong quá trình thực hiện chức trách của người đại biểu Quốc hội, đại biểu Hội đồng nhân dân; không ngại khó, ngại khổ, thường xuyên thâm nhập địa bàn, lắng nghe, gần gũi hơn nữa với quần chúng nhân dân để nắm tình hình cơ sở, lắng nghe và tiếp thu ý kiến, nguyện vọng của cử tri và Nhân dân; tích cực học tập, tiếp thu kinh nghiệm hay trong hoạt động của nghị sỹ các nước tiên tiến trên thế giới và khu vực và vận dụng phù hợp với thực tiễn nước ta...
Hai là, cần thường xuyên duy trì mối liên hệ mật thiết để lắng nghe, ghi nhận các ý kiến, nguyện vọng của cử tri và Nhân dân cả nước, nhất là những vấn đề hạn chế, bất cập, vướng mắc trong quá trình triển khai các chủ trương, chương trình, kế hoạch nhằm phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng - an ninh và đối ngoại được Đảng, Nhà nước, các Bộ, ngành, cấp ủy, chính quyền địa phương các cấp triển khai trên phạm vi địa bàn cả nước và ở mỗi địa phương; những vấn đề tác động ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống sinh kế của người dân. Trên cơ sở đó, với vai trò đại biểu của mình kịp thời tham mưu, kiến nghị với Quốc hội và Hội đồng nhân dân các cấp đưa vào các chương trình nghị sự để thảo luận và giải quyết tại các kỳ họp của Quốc hội và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp cũng như kiến nghị với các cơ quan và cá nhân có thẩm quyền giải quyết, tháo gỡ kịp thời. Bên cạnh đó, cần thường xuyên lắng nghe và tiếp thu những góp ý của cử tri và Nhân dân đối với hoạt động của Quốc hội, Hội đồng nhân dân các cấp cũng như hoạt động của đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng nhân dân để phát huy những kết quả đạt được, kịp thời khắc phục những hạn chế, thiếu sót nhằm đổi mới và nâng cao hơn nữa chất lượng, hiệu quả hoạt động, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ mà Đảng, Nhà nước, cử tri và Nhân dân giao phó. Để thực hiện tốt nội dung này, các đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp cần thường xuyên tham gia các buổi gặp gỡ, tiếp xúc cử tri và Nhân dân; tham mưu thực hiện có hiệu quả công tác tiếp công dân của Quốc hội và Hội đồng nhân dân cũng như các cách thức tổ chức hoạt động của Quốc hội và Hội đồng nhân dân các cấp để “gần gũi” với cử tri và Nhân dân hơn; thường xuyên liên hệ với các cơ quan, ban ngành ở Trung ương và địa phương để nắm tình hình và cập nhật các thông tin về các vấn đề có liên quan trên các phương tiện thông tin đại chúng; tích cực, chủ động phản ánh, chất vấn đối với cá nhân có thẩm quyền trên các diễn đàn của Quốc hội và Hội đồng nhân dân về các vấn đề được cử tri và Nhân dân quan tâm, đồng thời thường xuyên giám sát, tái giám sát việc thực hiện những lời hứa của các cá nhân đại diện cho các cơ quan, tổ chức trong việc giải quyết các vấn đề này…
Ba là, nâng cao hơn nữa tinh thần chủ động, tự giác trong bồi dưỡng và nâng cao hơn nữa phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống, trình độ, năng lực nhằm đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới. Có thể thấy, yêu cầu đặt ra trong quá trình thực hiện chức trách, nhiệm vụ của đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp trong bối cảnh hiện nay ngày càng cao. Do đó, bên cạnh việc quan tâm, tạo điều kiện và thường xuyên thực hiện công tác tuyên truyền, giáo dục, đào tạo, bồi dưỡng của Quốc hội, Hội đồng nhân dân các cấp, các cơ quan, đơn vị, tổ chức có liên quan ở Trung ương và địa phương nhằm nâng cao phẩm chất, trình độ, kỹ năng cho các đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp thì một yếu tố mang tính then chốt và quyết định vẫn là phụ thuộc vào ý thức chủ động, tự giác của mỗi đại biểu trong thực hiện nội dung này. Cá nhân mỗi đại biểu cần tích cực tham gia các lớp đào đạo, bồi dưỡng kiến thức chuyên môn, nghiệp vụ; chủ động đúc kết các bài học, kinh nghiệm thực tiễn trong quá trình hoạt động của mình, đồng thời học tập và chia sẻ kinh nghiệm cho nhau nhằm hoàn thành tốt nhiệm vụ được phân công.
Bốn là, mỗi đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp cần nêu cao tinh thần tự soi, tự sửa, tự phê bình và phê bình, đấu tranh mạnh mẽ, kiên quyết với các biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” và các hành vi vi phạm pháp luật. Điều này đang là vấn đề hết sức cấp thiết đặt ra hiện nay không chỉ đối với các đại biểu Quốc hội, đại biểu Hội đồng nhân dân mà còn với tất cả cán bộ, đảng viên trong các cơ quan, tổ chức ở Trung ương và địa phương, nhất là đối với đội ngũ lãnh đạo ở các cấp. Bởi vì, mặt trái cơ chế thị trường, mặt trái quá trình phát triển và hội nhập quốc tế đã và đang tác động mạnh mẽ đến mỗi cá nhân. Bên cạnh đó, các thế lực thù địch ở trong và ngoài nước đang không từ bất cứ thủ đoạn nào để tuyên truyền các luận điệu sai trái nhằm tác động đến tư tưởng chính trị của đội ngũ cán bộ, đảng viên, tạo ra sự “tự diễn biến”’, “tự chuyển hóa” trong nội bộ ta, trong đó có các đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng nhân dân. Các đối tượng phạm tội tìm cách lôi kéo, mua chuộc, dụ dỗ các cán bộ trong các cơ quan có thẩm quyền đứng ra bao che, bảo kê cho hoạt động của chúng, khi không mua chuộc được thì tìm cách khống chế, đe dọa hoặc bôi nhọ hạ thấp danh dự, uy tín. Thời gian qua, đã có một số đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng nhân dân có hành vi vi phạm dẫn đến bị cho thôi và bãi nhiệm tư cách đại biểu, xử lý kỷ luật, thậm chí bị xử lý hình sự trước pháp luật. Đó chính là sự báo động để mỗi đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp tự soi, tự sửa, nêu cao tinh thần phê và tự phê, tích cực đấu tranh với các biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, hành vi vi phạm pháp luật. Đặc biệt, trong quá trình sống và công tác phải luôn thấm nhuần, ghi nhớ, khắc sâu điều mà cố Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã từng đặc biệt nhấn mạnh, căn dặn “Danh dự là điều thiêng liêng, cao quý nhất”.
Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng - người đại biểu của Nhân dân đã ra đi nhưng di sản mà đồng chí để lại cho các thế hệ sau qua lời nói, bài phát biểu, bài viết, những cuốn sách và hành động thực tế trong suốt cuộc đời phụng sự Đảng, Nhà nước và Nhân dân Việt Nam là hết sức to lớn và mang ý nghĩa sâu sắc. Tấm gương sáng mãi về một người đại biểu của Nhân dân - cố Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng sẽ luôn được học tập, noi theo trong hành trình xây dựng thành công chủ nghĩa xã hội ở nước ta, phấn đấu vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh, mọi người có cuộc sống ấm no, tự do, hạnh phúc, có điều kiện để phát triển toàn diện.
Tiến sĩ NGUYỄN THỊ THANH NGA
Khoa Luật, Học viện Chính trị Công an nhân dân
