Cần hiểu đúng quy định của pháp luật trong áp dụng tình tiết 'chiếm đoạt tài sản' về tội 'Cưỡng đoạt tài sản'
Cần hiểu đúng quy định của pháp luật trong áp dụng tình tiết 'chiếm đoạt tài sản' về tội 'Cưỡng đoạt tài sản'

(LSVN) - Định tội danh và định khung hình phạt là hai hoạt động đóng vai trò quan trọng như nhau trong việc truy cứu trách nhiệm hình sự và phòng, chống tội phạm. Việc định tội hay định khung hình phạt phải phù hợp với tính chất, mức độ nguy hiểm của hành vi phạm tội và tuân thủ đúng quy định của pháp luật hình sự. Tuy nhiên, đối với tội "Cưỡng đoạt tài sản", Bộ luật Hình sự (BLHS) đã thể hiện rõ bằng ngôn ngữ sử dụng để cố ý phân biệt rõ dấu hiệu mục đích “nhằm chiếm đoạt tài sản” với dấu hiệu “chiếm đoạt tài sản có giá trị từ…” trong Điều 170 Bộ luật Hình sự năm 2015, nhưng do có sự sai lầm trong nhận thức, nên ở một số vụ án, cơ quan chức năng đã vận dụng sai các tình tiết này, dẫn đến nguy cơ thực tế về sự bất lợi cho người phạm tội. Bài viết này chúng tôi dẫn chứng qua một số vụ án thực tiễn (tên các văn bản liên quan và tên của bị can, bị cáo đã được mã hoá để bảo vệ quyền lợi của người phạm tội) nhằm thể hiện rõ thực trạng của vấn đề trên và nhấn mạnh tính cần thiết của việc tuân thủ đúng quy định của pháp luật trong hoạt động áp dụng pháp luật.

Bàn về một số nội dung của dự thảo Nghị quyết hướng dẫn áp dụng một số quy định tại Điều 321 và Điều 322 của Bộ luật Hình sự
Bàn về một số nội dung của dự thảo Nghị quyết hướng dẫn áp dụng một số quy định tại Điều 321 và Điều 322 của Bộ luật Hình sự

(LSVN) - Để áp dụng đúng và thống nhất quy định tại các Điều 321 và Điều 322 của Bộ luật Hình sự số 100/2015/QH13 được sửa đổi, bổ sung một số điều theo Luật số 12/2017/QH14. Sau khi có ý kiến của Viện trưởng VKSND Tối cao và Bộ trưởng Bộ Tư pháp, Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao Quyết nghị những nội dung của dự thảo. Tuy nhiên, nhằm góp phần hoàn thiện dự thảo, việc tiếp tục xem xét, cân nhắc thêm một số một số quy định trong dự thảo  vẫn là việc làm rất cần thiết.

'Cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề, cấm làm công việc nhất định' trong Bộ luật Hình sự - Một số vướng mắc và đề xuất
'Cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề, cấm làm công việc nhất định' trong Bộ luật Hình sự - Một số vướng mắc và đề xuất

(LSVN) - Theo Bộ luật Hình sự hiện hành (BLHS), hình phạt là một chế tài nghiêm khắc nhất đối với người phạm tội. Hình phạt có hai loại là hình phạt chính và hình phạt bổ sung. Theo đó, người phạm tội có thể bị tuyên cả hình phạt chính và hình phạt bổ sung. Tùy vào tính chất, mức độ, lĩnh vực, chủ thể bị xâm phạm… người phạm tội sẽ bị tuyên hình phạt bổ sung tương ứng gồm: Cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định; Cấm cư trú; Quản chế; Tước một số quyền công dân; Tịch thu tài sản; Phạt tiền, khi không áp dụng là hình phạt chính; Trục xuất, khi không áp dụng là hình phạt chính. Phạm vi của chuyên đề nghiên cứu, phân tích hình phạt bổ sung “Cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề, cấm làm công việc nhất định” và một số vướng mắc, bất cập khi áp dụng hình phạt này.

Bàn về biện pháp hòa giải tại cộng đồng quy định tại Điều 94 Bộ luật Hình sự năm 2015
Bàn về biện pháp hòa giải tại cộng đồng quy định tại Điều 94 Bộ luật Hình sự năm 2015

(LSVN) - Kế thừa nguyên tắc nhân đạo của Bộ luật Hình sự (BLHS) năm 1999, BLHS năm 2015 đã có những sửa đổi quan trọng trong chính sách hình sự đối với người dưới 18 tuổi phạm tội. Trong đó, lần đầu tiên tại Điều 94 BLHS năm 2015 quy định Cơ quan điều tra, Viện Kiểm sát hoặc Tòa án có quyền quyết định miễn trách nhiệm hình sự (TNHS) và áp dụng biện pháp hòa giải tại cộng đồng, trong trường hợp nếu người dưới 18 tuổi phạm tội hoặc người đại diện hợp pháp của họ đồng ý với việc áp dụng biện pháp này. Quy định này nhằm mục đích để người dưới 18 tuổi phạm tội sửa chữa sai lầm, giúp đỡ họ phát triển lành mạnh, trở thành công dân có ích cho xã hội. Tuy nhiên, khi áp dụng trên thực tế còn bộc lộ những khó khăn, vướng mắc nhất định. Do đó, bài viết dưới đây tập trung phân tích dựa trên quy định của pháp luật và đưa ra kiến nghị, hoàn thiện.

Một số vướng mắc, bất cập và kiến nghị hoàn thiện quy định của Bộ luật Hình sự về tội 'Cố ý gây thương tích hoặc gây hại cho sức khỏe của người khác'
Một số vướng mắc, bất cập và kiến nghị hoàn thiện quy định của Bộ luật Hình sự về tội 'Cố ý gây thương tích hoặc gây hại cho sức khỏe của người khác'

(LSVN) - Tuy Bộ luật Hình sự (BLHS) đã có sửa đổi, bổ sung ngày càng hoàn thiện nhưng trong quá trình áp dụng các quy định của pháp luật để xét xử người phạm tội cố ý gây thương tích hoặc gây hại cho sức khỏe của người khác xảy ra trong thực tiễn cho thấy vẫn còn có sai sót, vướng mắc, bất cập chưa phù hợp về mặt lý luận và thực tiễn.

Một số vấn đề vấn đề về tội 'Trốn đóng BHXH, BHYT, BHTN cho người lao động' tại Điều 216 Bộ luật Hình sự
Một số vấn đề vấn đề về tội 'Trốn đóng BHXH, BHYT, BHTN cho người lao động' tại Điều 216 Bộ luật Hình sự

(LSVN) - Việc đóng bảo hiểm xã hội (BHXH), bảo hiểm y tế (BHYT), bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) cho người lao động là bắt buộc đối với cá nhân, tổ chức sử dụng lao động. Đây là chính sách luôn luôn được Nhà nước ta đề cao và yêu cầu mọi cơ quan, tổ chức phải tuân thủ pháp luật về BHXH để bảo vệ tối đa quyền và lợi ích hợp pháp cho người lao động. Hành vi không đóng bảo hiểm cho người lao động là vi phạm pháp luật, tùy vào mức độ nghiêm trọng có thể sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo Điều 216 Bộ luật Hình sự. Tuy nhiên, trên thực tế nhiều trường hợp người, tổ chức sử dụng lao động đã dùng nhiều thủ đoạn nhằm trốn tránh việc đóng bảo hiểm cho người lao động, từ đó làm ảnh hưởng lớn tới quyền lợi hợp pháp của người lao động và chính sách an sinh xã hội của Nhà nước ta.

Một số vướng mắc về áp dụng quy định tại Điều 54 Bộ luật Hình sự trong thực tiễn xét xử
Một số vướng mắc về áp dụng quy định tại Điều 54 Bộ luật Hình sự trong thực tiễn xét xử

(LSVN) – Quyết định hình phạt dưới mức thấp nhất của khung hình phạt được áp dụng là chế định thể hiện sự ưu việt của pháp luật hình sự Việt Nam, đề cao tính nhân văn, nhân đạo đối với người có hành vi phạm tội thông qua việc giảm bớt trách nhiệm hình sự bằng việc áp dụng loại hình phạt khác nhẹ hơn và mức hình phạt bị áp dụng thấp hơn so với việc người bị kết án sẽ bị áp dụng loại hình phạt, mức hình phạt nặng hơn nếu người đó bị Tòa án quyết định hình phạt trong trường hợp thông thường.

Một số điểm mới về tội ‘Vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ’ tại Điều 260 Bộ luật Hình sự
Một số điểm mới về tội ‘Vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ’ tại Điều 260 Bộ luật Hình sự

(LSVN) - Đảm bảo trật tự về an toàn giao thông nói chung và an toàn giao thông đường bộ nói riêng có ý nghĩa rất quan trọng trong sự nghiệp xây dựng và phát triển đất nước, góp phần giữ vững kỷ cương xã hội, bảo vệ tính mạng, sức khỏe, tài sản của công dân, của nhà nước. 

Tội “Thao túng thị trường chứng khoán”: Lý luận và thực tiễn
Tội “Thao túng thị trường chứng khoán”: Lý luận và thực tiễn

(LSVN) - Thời gian gần đây, những vụ vi phạm pháp luật liên quan đến thị trường chứng khoán xảy ra khá nhiều, một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng đó là do các quy định pháp luật chưa hoàn chỉnh, mặc dù Bộ luật Hình sự năm 2015 đã quy định các tội danh liên quan đến lĩnh vực này, trong đó có tội “Thao túng thị trường chứng khoán” quy định tại Điều 211. Tuy nhiên, những quy định của điều luật này cũng như trong quá trình thực thi đã xuất hiện một số tồn tại, bất cập. Vì vậy, việc nghiên cứu về tội danh này để từ đó đề xuất hoàn thiện các quy định pháp luật liên quan là rất cần thiết.

Kiến nghị sửa Bộ luật Hình sự để xử lý người không chấp hành lệnh gọi khám tuyển nghĩa vụ quân sự
Kiến nghị sửa Bộ luật Hình sự để xử lý người không chấp hành lệnh gọi khám tuyển nghĩa vụ quân sự

(LSVN) - Tiếp thu ý kiến của cử tri, Bộ Quốc phòng tiếp tục chỉ đạo các cơ quan liên quan, nghiên cứu, phối hợp các ban, bộ, ngành, địa phương báo cáo Chính phủ, trình Quốc hội sửa đổi, bổ sung Luật Nghĩa vụ quân sự năm 2015, Điều 332 Bộ luật Hình sự năm 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2017 theo chương trình soạn thảo luật, pháp lệnh nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV; đồng thời chỉ đạo cơ quan chức năng rà soát các văn bản quy phạm pháp luật thực hiện Luật Nghĩa vụ quân sự, theo đó các văn bản pháp luật hướng dẫn thực hiện sẽ được sửa đổi, bổ sung phù hợp bảo đảm thống nhất, đồng bộ trong triển khai thực hiện.

Bàn về điều kiện miễn hình phạt theo Bộ luật Hình sự
Bàn về điều kiện miễn hình phạt theo Bộ luật Hình sự

(LSVN) - Đây là một quy định thể hiện tính nhân đạo sâu sắc. Miễn hình phạt là việc Tòa án không buộc người phạm tội phải chịu biện pháp cưỡng chế nghiêm khắc nhất là hình phạt. Miễn hình phạt chỉ đặt ra cho những trường hợp việc áp dụng hình phạt đối với họ là không cần thiết, không đạt được mục đích của hình phạt hoặc trái với nguyên tắc nhân đạo của luật hình sự Việt Nam.

Tình tiết 'nồng độ cồn vượt quá mức quy định được xác định như thế nào?
Tình tiết 'nồng độ cồn vượt quá mức quy định được xác định như thế nào?

(LSVN) - Tình tiết “nồng độ cồn vượt quá mức quy định” quy định tại điểm b khoản 2 Điều 260 Bộ luật Hình sự (BLHS) năm 2015 được xác định như thế nào? Áp dụng khoản 8 Điều 8 Luật Giao thông đường bộ năm 2008 hay khoản 1 Điều 35 Luật Phòng, chống tác hại của rượu, bia năm 2019 để làm căn cứ xử lý?

Vụ trục lợi bảo hiểm xảy ra tại Đồng Nai: Có thể khởi tố về nhiều tội danh đối với hàng loạt bị can
Vụ trục lợi bảo hiểm xảy ra tại Đồng Nai: Có thể khởi tố về nhiều tội danh đối với hàng loạt bị can

(LSVN) – Theo Luật sư, trong vụ trục lợi bảo hiểm xã hội ở Đồng Nai, có thể sẽ có rất nhiều đối tượng bị xử lý về tội “Làm giả tài liệu con dấu của cơ quan tổ chức” theo Điều 341 Bộ luật Hình sự. Việc sử dụng giấy khám sức khỏe, các giấy tờ giả do cơ sở y tế cấp để thực hiện hành vi nhận tiền bảo hiểm y tế, bảo hiểm xã hội trái quy định pháp luật là hành vi sử dụng tài liệu giả. Do đó, người thực hiện hành vi này có thể đối mặt với hình phạt cao nhất tới 07 năm tù.

Sớm ban hành văn bản hướng dẫn Bộ luật Hình sự về tội “Đánh bạc” và “Tổ chức đánh bạc hoặc gá bạc”
Sớm ban hành văn bản hướng dẫn Bộ luật Hình sự về tội “Đánh bạc” và “Tổ chức đánh bạc hoặc gá bạc”

(LSVN) - Thủ tướng Chính phủ đề nghị Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân Tối cao sớm ban hành văn bản hướng dẫn cụ thể việc áp dụng Điều 6 về hiệu lực của Bộ luật Hình sự đối với những hành vi phạm tội ở ngoài lãnh thổ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, Điều 321 về tội “Đánh bạc”, Điều 322 về tội “Tổ chức đánh bạc hoặc gá bạc” của Bộ luật Hình sự để xử lý hành vi phạm tội liên quan đến tổ chức đánh bạc và đánh bạc.

Bất cập và kiến nghị hoàn thiện về tội ‘Đánh bạc’, tội ‘Tổ chức đánh bạc hoặc gá bạc’ trong Bộ luật Hình sự
Bất cập và kiến nghị hoàn thiện về tội ‘Đánh bạc’, tội ‘Tổ chức đánh bạc hoặc gá bạc’ trong Bộ luật Hình sự

(LSVN) - Tội “Đánh bạc” và tội “Tổ chức đánh bạc hoặc gá bạc” thuộc nhóm tội danh xâm phạm trật tự công cộng. Nhìn chung, trong những năm qua, các tội danh này tăng nhanh về số lượng, với tính chất phức tạp, tinh vi. Mặc dù, Bộ luật Hình sự năm 2015 (BLHS) và các văn bản hướng dẫn thi hành có nhiều sửa đổi, bổ sung đã khắc phục các hạn chế, bất cập trong quy định của BLHS năm 1999. Tuy nhiên, qua thực tiễn giải quyết các vụ án về tội “Đánh bạc”; tội “Tổ chức đánh bạc hoặc gá bạc” tại các Tòa án vẫn còn tồn tại nhiều vướng mắc và cách hiểu khác nhau. 

Làm rõ tính pháp lý trong vụ án ‘mua gỗ làm nhà’ ở Gia Lai
Làm rõ tính pháp lý trong vụ án ‘mua gỗ làm nhà’ ở Gia Lai

(LSVN) - Một người dân ở huyện Kông Chro do có nhu cầu làm nhà ở đã tìm đến một doanh nghiệp trên địa bàn để mua. Tuy nhiên, sau khi mua gỗ từ doanh nghiệp này, được trao tay hoá đơn, mang gỗ về vườn nhà thì bị lực lượng chức năng kiểm tra và người này bị khởi tố về tội “Vi phạm quy định về khai thác, bảo vệ rừng và lâm sản” tại điểm k khoản 2 Điều 232 Bộ luật Hình sự. Những vấn đề pháp lý đặt ra trong việc khởi tố công dân này được đưa ra phân tích và có nhiều điều cần làm rõ…

Bàn về tội ‘Dụ dỗ, ép buộc hoặc chứa chấp người dưới 18 tuổi phạm pháp’
Bàn về tội ‘Dụ dỗ, ép buộc hoặc chứa chấp người dưới 18 tuổi phạm pháp’

(LSVN) - Hiện nay, chủ thể vi phạm pháp luật mà đặc biệt là chủ thể thực hiện tội phạm đang ngày càng có xu hướng “trẻ hóa”. Việc người dưới 18 tuổi phạm pháp đã và đang dần trở nên quen thuộc và phổ biến. Tình trạng này xuất phát từ rất nhiều nguyên nhân khác nhau, trong đó không thể loại trừ nguyên nhân từ sự tác động (dụ dỗ, ép buộc,…) của các đối tượng khác.

Bàn về trường hợp miễn trách nhiệm hình sự đối với tội 'Vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ'
Bàn về trường hợp miễn trách nhiệm hình sự đối với tội 'Vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ'

(LSVN) - Thực tiễn áp dụng quy định về miễn trách nhiệm hình sự trong quá trình điều tra, truy tố và xét xử vẫn còn một số khó khăn, vướng mắc, bất cập và đang có nhiều cách hiểu, áp dụng khác nhau, đặc biệt là đối với tội “Vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ” quy định tại điểm a khoản 1 Điều 260 Bộ luật Hình sự.

Vấn đề định giá tài sản trong tố tụng hình sự - Một số vướng mắc, bất cập và hướng hoàn thiện
Vấn đề định giá tài sản trong tố tụng hình sự - Một số vướng mắc, bất cập và hướng hoàn thiện

(LSVN) - Trong Bộ luật Hình sự có rất nhiều tội danh quy định yếu tố giá trị tài sản bị xâm phạm (hư hỏng, huỷ hoại, chiếm đoạt, chiếm giữ, sử dụng trái phép...) là một trong những dấu hiệu bắt buộc của cấu thành tội phạm. Tuy nhiên, thực tế áp dụng vẫn gặp nhiều vướng mắc, bất cập. Bài viết dưới đây tác giả nêu một số khó khăn, vướng mắc và kiến nghị về vấn đề này.

Về áp dụng tình tiết giảm nhẹ 'người phạm tội thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải' tại điểm s khoản 1 Điều 51 Bộ luật Hình sự
Về áp dụng tình tiết giảm nhẹ 'người phạm tội thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải' tại điểm s khoản 1 Điều 51 Bộ luật Hình sự

(LSVN) - Tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự được quy định trong BLHS và các văn bản hướng dẫn áp dụng pháp luật do Hội đồng xét xử xem xét, quyết định áp dụng trong quá trình xét xử nhằm bảo đảm nguyên tắc công bằng, nguyên tắc bình đẳng và bảo vệ quyền con người, quyền và lợi ích hợp pháp của cá nhân, đồng thời cũng thể hiện chính sách khoan hồng, nhân đạo của Đảng và Nhà nước đối với người phạm tội khi biết nhận ra sai lầm của chính mình. Trong đó, tình tiết “người phạm tội thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải” là tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự được quy định tại điểm s khoản 1 Điều 51 của BLHS 2015. Tuy nhiên, qua thực tiễn xét xử còn có một số quan điểm khác nhau về hiểu áp dụng pháp luật.

Tội 'Cho vay nặng lãi' 'theo quy định Bộ luật Hình sự như thế nào?
Tội 'Cho vay nặng lãi' 'theo quy định Bộ luật Hình sự như thế nào?

(LSVN) - Để đảm bảo quyền và lợi ích chính đáng của các bên cũng như đảm bảo an ninh, trật tự và sự quản lý của nhà nước, pháp luật đã quy định các chế tài đối với người thực hiện hành vi cho vay với lãi suất cao, trong đó có cả chế tài hình sự với tội "Cho vay nặng lãi". Tuy nhiên, nhiều người chưa nắm rõ các quy định pháp luật về vấn đề này nên còn gặp nhiều vướng mắc, lúng túng trong cách xử lý đối với trường hợp vay tiền. Vậy tội "Cho vay nặng lãi" theo quy định Bộ luật Hình sự như thế nào?

Bàn về tội 'Đào nhiệm' theo quy định tại Điều 363 Bộ luật Hình sự
Bàn về tội 'Đào nhiệm' theo quy định tại Điều 363 Bộ luật Hình sự

(LSVN) - Trong những năm qua, báo chí, dư luận trong nước bức xúc trước việc một số địa phương cử cán bộ, công chức đi học nước ngoài, trong nước nhưng sau đó không trở về địa phương phục vụ hoặc phục vụ một thời gian nhưng bỏ ngang, cán bộ, công chức từ bỏ công việc của mình không thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao… Tình trạng này đã gây thiệt hại rất lớn cho ngân sách nhà nước, uy tín của hệ thống chính quyền nhưng nhìn chung chế tài xử lý với các hành vi này vẫn chưa nghiêm khắc, thiếu tính răn đe mặc dù Bộ luật Hình sự (BLHS) có nhiều quy định trong đó, quy định tội “Đào nhiệm” thuộc nhóm tội chức vụ khác. So với các tội phạm chức vụ như tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”, tội ‘Đưa hối lộ”… thì tội “Đào nhiệm” ít khi bị xử lý về mặt hình sự mặc dù trong thực tiễn có nhiều hành vi thỏa mãn các yếu tố cấu thành nhưng do thiếu văn bản hướng dẫn thi hành nên khó xử lý.