LSVNO - Nền kinh tế Việt Nam đang được đánh giá là điểm sáng của khu vực và thế giới, trong đó động lực chính đến từ khối doanh nghiệp tư nhân.
Nghị quyết Hội nghị lần thứ 5 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII (6/2017), đưa ra mục tiêu phát triển kinh tế tư nhân trở thành động lực quan trọng trong kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, phát triển kinh tế tư nhân nhanh, bền vững với tốc độ tăng trưởng cao cả về số lượng, quy mô, chất lượng và tỷ trọng trong tổng sản phẩm nội địa (GDP).
Hiện nay, Việt Nam có sự tăng trưởng kinh tế tốt hơn mong đợi. Trong đó, GDP 9 tháng đầu năm 2019 tăng 6,98%, mức cao nhất trong 9 năm qua, cho thấy chất lượng tăng trưởng đang được cải thiện tích cực. Lạm phát tiếp tục được kiểm soát ở mức thấp 2,5%, thậm chí thấp nhất trong 3 năm qua.
Doanh nghiệp tư nhân có thể tham gia vào nhiều lĩnh vực của đời sống xã hội.
Việt Nam hiện có khoảng 600 nghìn doanh nghiệp, trong đó có gần 500 nghìn doanh nghiệp tư nhân. Trong số này có tới hơn 96% là doanh nghiệp nhỏ và vừa, 2% doanh nghiệp quy mô vừa và 2% doanh nghiệp lớn. Doanh nghiệp tư nhân tạo ra khoảng 1,2 triệu việc làm, đóng góp hơn 40% tổng sản phẩm quốc nội (GDP) mỗi năm.
Bên cạnh đó, Việt Nam đặt mục tiêu phấn đấu có ít nhất 1 triệu doanh nghiệp (năm 2020), hơn 1,5 triệu doanh nghiệp (năm 2025) và có ít nhất 2 triệu doanh nghiệp (năm 2030). Như vậy, với tốc độ tăng trưởng của kinh tế tư nhân cao hơn tốc độ tăng trưởng chung của nền kinh tế. Phấn đấu tăng tỷ trọng đóng góp của khu vực kinh tế tư nhân vào GDP để đạt khoảng 50% GDP (năm 2020), khoảng 55% GDP (năm 2025) và 60 - 65% GDP (năm 2030).
Chỉ trong 9 tháng đầu năm 2019, Việt Nam có cán cân thương mại hàng hóa ước tính xuất siêu 5,9 tỷ USD. Trong đó, có 26 mặt hàng đạt kim ngạch xuất khẩu hơn 1 tỷ USD. Cụ thể, tổng kim ngạch xuất, nhập khẩu hàng hóa 9 tháng năm 2019 ước tính đạt trên 382 tỷ USD, trong đó kim ngạch xuất khẩu hàng hóa của Việt Nam trong 9 tháng đầu năm ước đạt hơn 194 tỷ USD, tăng 8,2% so với cùng kỳ năm 2018. Trải qua 9 tháng, có 26 mặt hàng đạt kim ngạch xuất khẩu trên 1 tỷ USD, chiếm gần 90% tổng kim ngạch xuất khẩu, trong đó: điện thoại và linh kiện đạt hơn 38%; điện tử, máy tính và linh kiện đạt hơn 25% và dệt may đạt hơn 25%.
Giá trị hàng hóa xuất khẩu tăng khoảng hơn 8% so với cùng kỳ năm 2018, được cho là điểm sáng của kinh tế Việt Nam 9 tháng đầu năm 2019. Điển hình, kim ngạch xuất khẩu của khu vực kinh tế trong nước có tốc độ tăng 16,4%, cao hơn nhiều tốc độ tăng của khu vực có vốn đầu tư nước ngoài (5%).
Song song đó, Việt Nam đã xuất khẩu đạt mức tăng 8% là mức tăng cao nhưng nếu so với cùng kỳ hai năm gần nhất, tỷ lệ này đã giảm mạnh khi 9 tháng năm 2018 xuất khẩu tăng 15,8%, tỷ lệ này đạt trên 20%. Điều này cho thấy, khó khăn của doanh nghiệp Việt Nam còn rất lớn ở phía trước khi đơn hàng của 3 tháng còn lại hiện đang giảm dần do nhu cầu thế giới suy giảm.
Như vậy, Việt Nam trải qua 9 tháng năm 2019 có quá trình tăng tốc kinh tế một cách đáng ghi nhận. Vì thế, không thể phủ nhận những rào cản xuất phát từ cả chủ quan và khách quan. Vốn FDI đăng ký giảm cho thấy, chuyển dịch đầu tư sang Việt Nam do tác động của chiến tranh thương mại không như kỳ vọng. Điểm yếu trong chậm trễ giải ngân vốn đầu tư công khi mới đạt 45% kế hoạch được Quốc hội giao. Nút thắt đầu tư công đang là một nguyên nhân khiến tăng trưởng chậm lại. Vì thế, lúc này lực kéo của nền kinh tế lại rơi vào khối doanh nghiệp tư nhân. Đây là động lực quan trọng thúc đẩy các ngành mũi nhọn như công nghiệp chế biến chế tạo tăng trưởng trên 11%, tạo ra điểm sáng nhất trong bức tranh kinh tế. Kinh tế tư nhân cũng là khu vực có tốc độ tăng vốn cao nhất trong 9 tháng qua.
Hiện nay, về tình hình kinh tế xã hội 9 tháng đầu năm 2019, có trên 43% số doanh nghiệp đánh giá tình hình sản xuất kinh doanh quý III năm 2019 tốt hơn quý II. Đồng thời, lạc quan trong giai đoạn tới. Niềm tin và vị thế doanh nghiệp tư nhân được thay đổi, ngang hàng với các thành phần kinh tế khác. Khi có tinh thần tôn trọng và bình đẳng, kinh tế tư nhân là một sức bật đáng kể để phát triển nền kinh tế.
Mặc dù, căng thẳng Mỹ - Trung vẫn tiếp tục căng thẳng, nhiều nước trong khu vực suy giảm tăng trưởng thì các tổ chức quốc tế có uy tín đánh giá Việt Nam tiếp tục là điểm sáng của kinh tế khu vực và toàn cầu. Theo ADB dự báo, tăng trưởng GDP của Việt Nam ở mức 6,8% năm 2019. Mức dự báo tăng trưởng mới mà Standard Chartered đưa ra với Việt Nam là 6,9% và tốc độ này được kỳ vọng sẽ duy trì đến năm 2021.
Tuy nhiên, những dự báo đã trở nên thận trọng hơn dù kinh tế 9 tháng cao nhất gần một thập kỷ. Mới đây, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã khẳng định, tuyệt đối không được chủ quan trong 3 tháng cuối năm để bảo đảm hoàn thành toàn diện, vượt mức kế hoạch năm 2019.
Minh Sơn – Ngọc Danh
