Gần đây trên các phương tiện thông tin đại chúng có đề cập nhiều đến vấn đề "phe vé" trong các trận bóng đá của đội tuyển Việt Nam. Vậy, "phe vé" được hiểu như thế nào, có phải là hành vi vi phạm pháp luật hay không?
Về vấn đề này, ông Nguyễn Đức Hùng, Phó Trưởng Phòng Tranh tụng, Công ty Luật TNHH TGS cho biết, không chỉ ở Việt Nam mà hiện nay, ở nhiều quốc gia trên thế giới, hiện tượng “phe vé” vẫn diễn ra một cách tràn lan và phổ biến. Tuy nhiên hiện nay, vẫn không có định nghĩa cụ thể “phe vé” là như thế nào theo quy định của pháp luật Việt Nam. Theo từ điển tiếng Việt của nhà xuất bản Từ điển Bách khoa định nghĩa “phe” là việc mua đi bán lại để kiếm lời. Do đó, “phe vé” được hiểu là trường hợp mua vé của các chương trình sự kiện, sau đó bán lại với giá cao hơn so với giá ban đầu của chương trình, sự kiện đó do nhà tổ chức đưa ra. Bản chất nếu chỉ là mua bán thông thường thì sẽ không gọi là “phe vé”; các trường hợp “phe vé” đều là các trường hợp bằng một cách nào đó, tuồn vé ra bên ngoài để bán không theo quy định thông thường (không phải xếp hàng, không chờ đợi hoặc các biện pháp khác bằng gian lận để kiểm được vé).
Việc này gây ảnh hưởng đến trật tự công cộng nên đây là hành vi vi phạm pháp luật. Tuy nhiên hiện nay, pháp luật chưa có quy định cụ thể nào về chế tài xử phạt đối với hành vi “phe vé”. Pháp luật Việt Nam quy định, về mặt nguyên tắc, công dân được quyền thực hiện, làm những điều mà pháp luật không cấm. Vì vậy, đối với hành vi “phe vé” không được coi là hành vi vi phạm pháp luật. Chính vì vậy, việc người hâm mộ mua lại vé với mức cao hơn nhiều lần so với giá gốc là do sự thoả thuận giữa bên mua và bên bán, sự tự nguyện của hai bên, chịu sự điều chỉnh của Bộ luật Dân sự Việt Nam 2015.
Mức xử phạt đối với hành vi này như thế nào?
Theo ông Nguyễn Đức Hùng, hành vi gây rối trật tự công cộng là hành vi phổ biến nhất mà “phe vé” gây ra. Việc mua bán vé thường diễn ra xung quanh khu vực sân vận động, khu vực biểu diễn nghệ thuật tập trung đông người với các hành vi như chèo kéo, tranh giành khách, chửi bới, nói tục, gây mất an ninh trật tự khu vực xung quanh. Tùy vào tính chất mức độ của hành vi vi phạm, tùy thuộc vào hậu quả xảy mà hành vi "phe vé" có thể bị phạt hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
Về xử phạt vi phạm hành chính: Căn cứ theo quy định tại điều 7 Nghị định 144/2021/NĐ-CP, việc xử lý vi phạm hành chính đối với hành vi gây rối trật tự công cộng do “phe vé” gây ra được thực hiện như sau:
- Phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 300.000 đồng đến 500.000 đồng đối với hành vi: Gây mất trật tự công cộng ở nơi biểu diễn nghệ thuật, nơi tổ chức các hoạt động văn hóa, thể dục thể thao, thương mại, trụ sở cơ quan, tổ chức, khu dân cư hoặc ở những nơi công cộng khác, trừ trường hợp quy định tại điểm a khoản 2, điểm b khoản 5 Điều 7 nghị định 144/2021/NĐ-CP;
- Phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 2.000.000 đồng đối với hành vi: Tổ chức, tham gia tụ tập nhiều người ở nơi công cộng gây mất trật tự công cộng;
- Phạt tiền từ 3.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng đối với hành vi: Tổ chức thuê, xúi giục, lôi kéo, dụ dỗ hoặc kích động người khác gây rối, làm mất trật tự công cộng.
Truy cứu trách nhiệm hình sự: Bên cạnh việc xử phạt vi phạm hành chính, thì tuỳ vào tính chất, mức độ, hành vi gây rối trật tự công cộng do “phe vé” gây ra còn có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội “Gây rối trật tự công cộng” theo Điều 318 Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017:
“1. Người nào gây rối trật tự công cộng gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội hoặc đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 02 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm.
2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm:
a) Có tổ chức;
b) Dùng vũ khí, hung khí hoặc có hành vi phá phách;
c) Gây cản trở giao thông nghiêm trọng hoặc gây đình trệ hoạt động công cộng;
d) Xúi giục người khác gây rối;
đ) Hành hung người can thiệp bảo vệ trật tự công cộng;
e) Tái phạm nguy hiểm".
Ngoài ra, trường hợp thỏa mãn cấu thành tội phạm quy định tại Điều 202 Bộ luật Hình sự 2015 sửa đổi bổ sung 2017 về tội "Làm, buôn bán tem giả, vé giả", người phạm tội có thể bị phạt tiền 30 - 100 triệu đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm, hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm. Đồng thời, “phe vé” còn có thể phải chịu trách nhiệm hình sự nếu tự ý in vé giả hoặc chế bản lại vé bằng công nghệ cao để lừa dối người mua nhằm chiếm đoạt tài sản. Nếu số tiền chiếm đoạt từ 2 triệu đồng trở lên sẽ bị xử lý hình sự về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” theo Điều174 Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi năm 2017.
PV
