(LSVN) - Dù không trực tiếp chứng kiến sự việc phạm tội nhưng cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng phải chứng minh các vấn đề liên quan đến tội phạm để kết luận về các tình tiết nhằm giải quyết đúng đắn vụ án. Vậy những vấn đề gì cần phải chứng minh trong tố tụng hình sự?
(LSVN) - Xã hội ngày càng phát triển, các mối quan hệ trong xã hội đòi hỏi đến sự đảm bảo pháp lý cao hơn. Cũng từ đó, Luật sư ngày càng khẳng định được vai trò, vị trí của mình. Với tư cách là một nghề tự do, Luật sư là người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của khách hàng thông qua các hoạt động như tư vấn pháp luật, bào chữa, cung cấp thông tin pháp lý. Cũng thông qua các dịch vụ pháp lý, Luật sư giúp khách hàng hiểu rõ các quy định về pháp luật, thực hiện đúng pháp luật, giúp hạn chế các hành vi vi phạm, các tranh chấp trong các giao dịch.
(LSVN) - Bộ luật Tố tụng hình sự (BLTTHS) năm 2015 có nhiều thay đổi tiến bộ, phù hợp với xu thế phát triển hiện nay và tình hình thực tế. Tuy nhiên vẫn còn một số vướng mắc trong quy định pháp luật về việc áp dụng biện pháp tạm giam gây khó khăn cho các cơ quan tố tụng.
(LSVN) - Cùng với các tục lệ, tập quán và những bộ luật đến nay vẫn được lưu giữ, thì luật pháp với những nét đặc trưng đã ra đời và được sử dụng từ rất sớm trong các triều đại phong kiến của Việt Nam. Vai trò đại diện nhân dân tham gia xét xử án hình sự dần được hình thành và duy trì với những dấu hiệu biểu hiện khác nhau. Dẫu vậy, đến trước Cách mạng tháng Tám năm 1945 việc quy định và áp dụng thực hiện vẫn do các thế lực thống trị trong xã hội nắm giữ và mang nặng tính hình thức.
(LSVN) - Trong phạm vi bài viết này, tác giả trình bày, phân tích các vấn đề pháp lý quan trọng về chế định bảo lĩnh trong tố tụng hình sự, bao gồm: (i) Căn cứ áp dụng biện pháp bảo lĩnh; (ii) Nghĩa vụ cam đoan của bị can, bị cáo và điều kiện nhận bảo lĩnh của cá nhân, cơ quan, tổ chức; (iii) Trách nhiệm pháp lý của các chủ thể; (iv) Thẩm quyền áp dụng biện pháp bảo lĩnh; (v) Thủ tục áp dụng bảo lĩnh và các trường hợp huỷ bỏ áp dụng bảo lĩnh. Thông qua đó, tác giả đưa ra một số kiến nghị nhằm hoàn thiện quy định của pháp luật tố tụng hình sự về chế định bảo lĩnh.
(LSVN) - Pháp luật tố tụng hình sự Việt Nam không có chế định người giám hộ. Người giám hộ không phải là người tham gia tố tụng trong vụ án hình sự. Tuy nhiên, pháp luật có quy định người giám hộ có thể là người đại diện của người tham gia tố tụng dưới 18 tuổi. Trong phạm vi bài viết, tác giả đề cập đến một số quy định của pháp luật về người giám hộ của người tham gia tố tụng dưới 18 tuổi và những vướng mắc, bất cập trong xác định người giám hộ.
(LSVN) - Quyền bào chữa là một trong những nội dung cơ bản của quyền được xét xử công bằng - một lĩnh vực cơ bản của quyền con người trong tố tụng hình sự; việc đảm bảo quyền bào chữa trong tố tụng hình sự có vai trò quan trọng, góp phần bảo đảm quyền con người, một tiêu chí cơ bản trong tiến trình xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa. Việc phán quyết của Tòa án phải căn cứ chủ yếu vào kết quả tranh tụng tại phiên tòa, trên cơ sở xem xét đầy đủ, toàn diện các chứng cứ, ý kiến của kiểm sát viên, người bào chữa, bị cáo, nhân chứng, nguyên đơn, bị đơn và những người có quyền, lợi ích hợp pháp. Các cơ quan tư pháp có trách nhiệm tạọ điều kiện để Luật sư tham gia vào quá trình tố tụng: tham gia hỏi cung bị can, nghiên cứu hồ sơ vụ án, tranh luận dân chủ tại phiên tòa[1]. Bài viết nhằm làm sáng tỏ thêm về mặt lý luận các quy định về đảm bảo quyền bào chữa trong pháp luật tố tụng hình sự Việt Nam và thực tiễn áp dụng và một số vấn đề cần đặt ra trước yêu cầu cải cách tư pháp, góp phần trong công cuộc xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa.
(LSVN) - Từ 01/7/2020, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Cán bộ, công chức và Luật Viên chức 2019 chính thức có hiệu lực. Theo đó, nhiều chính sách, quy định về việc làm của cán bộ, công chức, viên chức sẽ có sự thay đổi.
(LSVN) - "Pháp luật đã thừa nhận việc Luật sư có quyền tham gia vào quá trình thu thập chứng cứ, tuy nhiên thực tiễn áp dụng có thể thấy việc thu thập chứng cứ độc lập của Luật sư vẫn gặp phải vô vàn khó khăn, vướng mắc, hạn chế quyền lực nhất định.
(LSVN) - Tố tụng Hình sự là lĩnh vực hoạt động nhà nước nhạy cảm mà trong đó quyền con người của bị cáo dễ bị xâm phạm nhất. Bài viết khái quát lý luận, đánh giá thực trạng pháp luật tố tụng hình sự, thực tiễn thực hiện các biện pháp bảo đảm quyền con người của bị cáo và đưa ra một số kiến nghị tăng cường bảo đảm quyền của bị cáo trong xét xử vụ án hình sự.
(LSVN) - Tố tụng Hình sự là lĩnh vực hoạt động nhà nước nhạy cảm mà trong đó quyền con người của bị cáo dễ bị xâm phạm nhất. Bài viết khái quát lý luận, đánh giá thực trạng pháp luật tố tụng hình sự, thực tiễn thực hiện các biện pháp bảo đảm quyền con người của bị cáo và đưa ra một số kiến nghị tăng cường bảo đảm quyền của bị cáo trong xét xử vụ án hình sự.
(LSVN) - Viện KSND Tối cao yêu cầu Viện trưởng Viện KSND các cấp tiếp tục tổ chức triển khai thực hiện nghiêm túc, chính xác quy định của Luật Trách nhiệm bồi thường của Nhà nước năm 2017 và các văn bản hướng dẫn thi hành của Viện KSND Tối cao.
(LSVN) - Vai trò, vị trí của người bào chữa trong tố tụng hình sự ngày càng trở nên quan trọng trong việc bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của người bị buộc tội, trong việc bảo đảm pháp luật được thực thi đúng, đủ, hiệu quả, phòng, chống oan sai. Do đó, việc bảo đảm các quyền của người bào chữa có ý nghĩa to lớn. Mặc dù vậy, cả trong quy định của pháp luật cũng như thực tiễn thực hiện, việc này lại thể hiện nhiều bất cập, dẫn đến người bào chữa không thể thực hiện đầy đủ các quyền của mình khi tham gia tố tụng.
(LSVN) - Để hạn chế án oan – sai trong tố tụng hình sự, điều trước tiên các cơ quan tiến hành và những người tiến hành tố tụng là phải tôn trọng và nghiêm chỉnh thực hiện đúng luật đảm bảo đầy đủ các quyền của người bị buộc tội trong quá trình giải quyết vụ án.
(LSVN) - Viện Kiểm sát giải quyết bồi thường phải chủ động tổ chức thực hiện phục hồi danh dự cho người bị thiệt hại, trừ trường hợp người bị thiệt hại yêu cầu không phục hồi danh dự.
(LSVN) - Tham gia tố tụng trong vụ án hình sự là một chức năng cung ứng dịch vụ pháp lý của luật sư được pháp luật hành nghề Luật sư và Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015 quy định. Trong chiến lược cải cách tư pháp đến năm 2020 được Bộ Chính trị ban hành đã xác định vai trò và vị trí của luật sư trong thời gian qua. "Đào tạo, phát triển đội ngũ Luật sư đủ về số lượng, có phẩm chất chính trị, đạo đức, có trình độ chuyên môn. Hoàn thiện cơ chế bảo đảm để Luật sư thực hiện tốt việc tranh tụng tại phiên tòa, đồng thời xác định rõ chế độ trách nhiệm đối với Luật sư. Nhà nước tạo điều kiện về pháp lý để phát huy chế độ tự quản của tổ chức Luật sư; đề cao trách nhiệm của các tổ chức Luật sư đối với thành viên của mình"(1).
(LSVN) - Tố tụng hình sự bắt đầu khi một đạo luật bị vi phạm và trải qua các giai đoạn bắt giữ, cáo trạng, xử sơ thẩm và phúc thẩm. Thương lượng lời khai được thực hiện trước khi xử sơ thẩm, điều đó có nghĩa là có khả năng không phải mở phiên tòa xét xử sơ thẩm và xa hơn nữa là phúc thẩm.
(LSVN) - Suy đoán vô tội là một trong những nguyên tắc cơ bản của tố tụng hình sự được hầu hết các nước có nền khoa học pháp lý phát triển áp dụng. Ở Việt Nam, mãi cho đến năm 2015 thì thuật ngữ này mới được định danh trong luật, nhưng thực tiễn áp dụng chưa được như mong muốn.
(LSVN) - Thực tiễn nhận thức và áp dụng pháp luật của VKS và Tòa án còn nhiều vướng mắc, nhiều trường hợp thỉnh thị về VKSND Tối cao, TAND Tối cao về pháp luật hình sự và tố tụng nhưng chưa được hướng dẫn kịp thời, đầy đủ bằng nghị quyết của Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao. Trong thời gian qua, TAND Tối cao và VKSND Tối cao ban hành các công văn, là hình thức hướng dẫn không chính thức, giá trị pháp lý không cao, có trường hợp quan điểm không thống nhất giữa các cơ quan tiến hành tố tụng, nhận thức bất đồng giữa bên buộc và gỡ tội, giữa Tòa án các cấp khi vận dụng các công văn hướng dẫn đơn ngành...
(LSVN) - Tạp chí Luật sư Việt Nam số tháng 4/2022 với những bài viết đặc sắc của các tác giả là những nhà khoa học, nhà nghiên cứu, Luật sư… đem lại cho độc giả những cái nhìn khái quát các vấn đề pháp luật về tố tụng hình sự đang được quan tâm.
(LSVN) - Hiến pháp là đạo luật cơ bản, do cơ quan quyền lực Nhà nước cao nhất ban hành, có hiệu lực pháp lý cao nhất, quy định những vấn đề cơ bản và quan trọng nhất của đất nước. Các quy định của hiến pháp có giá trị xuất phát điểm, điều chỉnh những quan hệ xã hội quan trọng nhất, là cơ sở pháp luật cho tất cả các ngành luật nhằm bảo đảm tính thống nhất của hệ thống pháp luật quốc gia. Ở Việt Nam, trong lĩnh vực tố tụng hình sự, có một số nguyên tắc đã được Hiến pháp năm 2013 ghi nhận. Đây là những nguyên tắc cơ bản, liên quan trực tiếp đến hoạt động tư pháp hình sự, quy định về quyền con người, quyền của người bị buộc tội trong tố tụng hình sự.
(LSVN) - Suy đoán vô tội là một nguyên tắc lâu đời và có vai trò đặc biệt quan trọng trong tố tụng hình sự (TTHS), là kết quả của quá trình đấu tranh bảo vệ quyền con người của nhân loại. Tại Việt Nam, nguyên tắc này đã được ghi nhận trong Hiến pháp 2013 và Bộ luật tố tụng hình sự (BLTTHS) 2015. Hoàn thiện pháp luật về nguyên tắc suy đoán vô tội là nhu cầu tất yếu đặt ra cho Việt Nam trong quá trình xây dựng Nhà nước pháp quyền, cải cách tư pháp, vì vậy nghiên cứu về nguyên tắc này có ý nghĩa quan trọng trong khoa học và thực tiễn lập pháp.
(LSVN) - Quyền được bào chữa là quyền của mỗi cá nhân, người bị buộc tội có quyền yêu cầu có người bào chữa, cũng có quyền thay đổi hoặc từ chối sự tham gia của người bào chữa. Đây là yêu cầu đầu tiên liên quan tới sự xuất hiện của người bào chữa trong quá trình tố tụng hình sự, cũng là việc các cá nhân tự bảo đảm quyền con người của chính mình.
(LSVN) - Quyền im lặng “right to remain silent” là quyền con người được thừa nhận trong pháp luật tố tụng hình sự của nhiều quốc gia trên thế giới. Trong pháp luật của nước Mỹ, án lệ nổi tiếng từ vụ án Miranda v. Arizona năm 1966 đã thiết lập quyền của người bị buộc tội có quyền im lặng. Bộ luật Tố tụng hình sự Việt Nam năm 2015 lần đầu tiên quy định về nội dung quyền im lặng của những người bị buộc tội. Bài viết này sẽ tập trung phân tích bản chất quyền im lặng trong pháp luật tố tụng hình sự dưới góc nhìn so sánh.
(LSVN) - Hoạt động tranh tụng trong tố tụng hình sự là vấn đề rất được quan tâm trong tiến trình cải cách tư pháp ở Việt Nam hiện nay, hoạt động này góp phần cơ bản trong việc làm sáng tỏ vấn đề và giúp cho quá trình xét xử diễn ra một cách khách quan, công bằng, giảm bớt tình trạng oan sai. Bài viết này phân tích, luận giải sâu sắc về cơ sở lý luận và thực tiễn của hoạt động tranh tụng trong tố tụng hình sự. Đặc biệt, làm rõ nền tảng cơ bản trong hoạt động tranh tụng ở hai góc độ chính: xem xét hoạt động tranh tụng ở góc độ mô hình tố tụng hình sự và xem xét hoạt động tranh tụng ở góc độ các nguyên tắc cơ bản của tố tụng hình sự.
(LSVN) - Trong các quan hệ tố tụng hình sự, không phải lúc nào chủ thể cũng trực tiếp tham gia vào quá trình tố tụng. Thay vào đó, người đại diện của họ có thể thay mặt họ giải quyết các vấn đề trong phạm vi thẩm quyền đại diện.
(LSVN) - Bộ Công an đang dự thảo Thông tư quy định quy trình tiếp nhận, phân loại, giải quyết khiếu nại, tố cáo trong tố tụng hình sự thuộc thẩm quyền giải quyết của người có thẩm quyền tiến hành tố tụng trong Công an nhân dân.
(LSVN) - Trưng cầu giám định được thực hiện trong quá trình thu thập chứng cứ giải quyết vụ án hình sự, kết quả trưng cầu giám định có ý nghĩa quan trọng trong việc chứng minh tội phạm. Vì vậy, đây là hoạt động được cơ quan tố tụng thực hiện rất chặt chẽ.
(LSVN) - Trình tự giải quyết tin báo tố giác tội phạm được Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 và những văn bản dưới luật, mặc dù các văn bản quy phạm pháp luật này đã quy định rất rõ về trình tự tiếp nhận, thời hạn giải quyết tin báo tố giác tội phạm, song trong thực tiễn áp dụng quy định về giải quyết tin báo tố giác tội phạm, Cơ quan điều tra ở một số địa phương có nhận thức và áp dụng có sự khác nhau dẫn đến hiệu quả giải quyết tin báo tố giác không cao, ảnh hưởng tới niềm tin của nhân dân đối với hoạt động đấu tranh, phòng ngừa tội phạm.
(LSVN) - Trong quá trình truy tố, xét xử vụ án hình sự, những vụ án hình sự mà trong đó các chứng cứ được thu thập chưa đầy đủ, chưa rõ ràng hoặc các chứng cứ có nội dung mâu thuẫn chưa thể xác minh, làm rõ ngay được để chứng minh những vấn đề được quy định tại Điều 85, Bộ luật Tố tụng hình sự 2015, thì Viện Kiểm sát, Tòa án sẽ ra quyết định trả hồ sơ để điều tra bổ sung để củng cố, làm rõ những nội dung còn mâu thuẫn, chưa rõ ràng, phục vụ cho hoạt động truy tố, xét xử diễn ra hiệu quả.
Tổng Biên tập: Thạc sĩ Đặng Ngọc Luyến
Phó Tổng Biên tập: TS. LS. Liêu Chí Trung
Phó Tổng Biên tập: Luật sư Trần Mạnh Quyết
Hotline: 0902251819
VP đại diện tại khu vực Bắc Trung Bộ: Số 68B, đường Trương Vân Lĩnh, TP. Vinh, Nghệ An
0913.028.862 nbbinhtrongna@gmail.com
Bản quyền thuộc về Tạp chí điện tử Luật sư Việt Nam
Giấy phép số 366/GP-BTTTT, ngày 21/8/2020 và Giấy phép bổ sung số 388/GP-BTTTT, ngày 16/10/2023 do Bộ Thông tin Truyền thông cấp