Theo hồ sơ vụ án, tháng 8/2010, ông Nguyễn Quốc Hùng (trú tại tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu) được Uỷ ban nhân dân huyện Đắk Glong cấp 2 Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất là BA719678 và BA719679 với diện tích 140.794m2 tại tiểu khu 1743 thuộc thôn 5, xã Đăk Ha, huyện Đăk Glong.
Luật sư Bùi Quang Tuấn, Trưởng văn phòng Luật sư Hoài An, Đoàn Luật sư tỉnh Đắk Nông người bào chữa cho ông Đỗ Văn Hùng.
Tháng 8/2012, ông Nguyễn Quốc Hùng sang nhượng lại cho ông Đỗ Văn Hùng với giá 800 triệu đồng. Hợp đồng giao dịch mua bán được tiến hành tại TP. Hồ Chí Minh, ông Nguyễn Quốc Hùng đã làm hợp đồng ủy quyền cho Đỗ Văn Hùng được quyền sử dụng toàn bộ diện tích đất trên tại Phòng Công chứng số 2 (TP. HCM). Trong quá trình sang nhượng, ông Nguyễn Quốc Hùng đã mô tả cho Đỗ Văn Hùng biết đặc điểm lô đất, hai bên không bàn giao thực địa.
Đến cuối tháng 8/2012, ông Đỗ Văn Hùng lên Đắk Nông để tìm vị trí lô đất mà mình đã nhận chuyển nhượng. Một số cán bộ xã Đắk Ha đã hỗ trợ xác định vị trí đất nhưng lại chỉ nhầm sang lô đất của ông Nguyễn Tấn Anh (trú tại TP. Hồ Chí Minh).
Tháng 11/2012, ông Đỗ Văn Hùng sang nhượng lô đất (của ông Nguyễn Tấn Anh) cho vợ chồng ông Nguyễn Hữu Tuấn và bà Nguyễn Thị Kiều (trú tại TP. Hồ Chí Minh) với giá hơn 2,1 tỉ đồng.
Ông Nguyễn Hữu Tuấn sau đó tiến hành sửa chữa, xây dựng nhà trên đất. Lúc này ông Nguyễn Tấn Anh cung cấp các giấy tờ liên quan chứng minh đó là đất của mình.
Xác định ông Đỗ Văn Hùng giao đất không đúng vị trí, ông Nguyễn Hữu Tuấn yêu cầu trả lại tiền. Ông Đỗ Văn Hùng cho rằng, do Lục Văn Sao và K`siêng chỉ sai vị trí đất, không phải lỗi của ông và không đồng ý trả lại tiền.
Sau đó, ông Nguyễn Hữu Tuấn gửi đơn tố cáo lên Cơ quan cảnh sát điều tra Công an tỉnh Đắk Nông.
Tháng 9/2014, các ngành chức năng tỉnh Đắk Nông vào cuộc xác minh, xử lý. Ngày 29/09/2014 TAND tỉnh Đắk Nông mở phiên tòa xét xử và tuyên án ông Đỗ Văn Hùng 14 năm tù giam.
Đến tháng 9/2016, TAND tối cao có văn bản kháng nghị Bản án số 60/2014/HSST ngày 29/9/2014 của TAND tỉnh Đắk Nông đề nghị Ủy ban Thẩm phán TAND cấp cao tại TP. Hồ Chí Minh xét xử giám đốc thẩm hủy bản án để điều tra lại theo quy định của pháp luật.
Ngày 06/6/2017, TAND cấp cao tại TP. Hồ Chí Minh quyết định hủy toàn bộ Bản án số 60/2014/HSST của TAND tỉnh Đắk Nông; đồng thời giao Viện Kiểm sát nhân dân cấp cao tại TP. Hồ Chí Minh điều tra lại theo thủ tục chung.
Ngày 23/7/2018, VKSND tỉnh Đắk Nông tiếp tục ban hành cáo trạng truy tố, xét xử ông Đỗ Văn Hùng với tội danh "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản".
Ngày 29/8/2018, TAND tỉnh Đắk Nông quyết định trả hồ sơ để VKSND tỉnh Đắk Nông điều tra lại.
Ngày 11/9/2018, VKSND tỉnh Đắk Nông có văn bản giữ nguyên quan điểm truy tố ông Đỗ Văn Hùng.
Ngày 13/11/2018, TAND tỉnh Đắk Nông mở phiên xét xử sơ thẩm, tuyên ông Đỗ Văn Hùng không phạm tội "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản" và tuyên bố trả tự do tại tòa.
TAND tỉnh Đắk Nông mở phiên xét xử sơ thẩm ngày 13/11/2018 tuyên ông Đỗ Văn Hùng không phạm tội "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản và tuyên trả tự do tại tòa".
Không đồng ý với bản án tuyên ông Hùng vô tội, Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Đắk Nông kháng nghị và ông Nguyễn Hữu Tuấn và bà Nguyễn Thị Kiều kháng cáo bản án sơ thẩm đề nghị Tòa án nhân dân cấp cao tại TP .HCM hủy bản án sơ thẩm số 40/2018/HS-ST ngày 13/11/2018.
Ngày 28/10/2020 Tòa án nhân dân cấp cao tại TP. HCM xét xử phúc thẩm vụ án, tuyên hủy bản án sơ thẩm để điều tra lại làm rõ nội dung: Nếu trước hoặc tại thời điểm anh Tuấn giao tiền chuyển nhượng đất cho ông Hùng mà ông Hùng biết lô đất không phải vị trí thật, nhưng cố tình đưa ra thông tin gian dối với mục đích để anh Tuấn mua đất và trả tiền cho ông Hùng thì có căn cứ xác định hành vi của ông Hùng cấu thành tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”. Nếu việc giao đất không đúng vị trí là nhầm lẫn do nguyên nhân khách quan thì đây là một trong những căn cứ để xác định ông Hùng không phạm tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”.
Sau hơn 3 năm điều tra lại nhưng không chứng minh được hành vi của ông Đỗ Văn Hùng là lừa đảo chiếm đoạt tài sản, nên ngày 19/4/2024 Cơ quan CSĐT, Công an tỉnh Đắk Nông đã đình chỉ điều tra vụ án, đình chỉ điều tra bị can đối với ông Hùng, vụ án chính thức khép lại sau đúng 10 năm mang thân phận bị can đối với ông Đỗ Văn Hùng.
Theo Luật sư Bùi Quang Tuấn, Trưởng văn phòng Luật sư Hoài An, Đoàn Luật sư tỉnh Đắk Nông người bào chữa cho ông Đỗ Văn Hùng cho biết: “Từ việc nhầm lẫn trong một giao dịch dân sự thông thường, các cơ quan tiến hành tố tụng đã đánh giá sai bản chất vụ việc, hình sự hóa giao dịch dân sự, từ đó đã làm oan sai có các đương sự trong giao dịch dân sự đó, gây hậu quả rất nghiêm trọng cho người bị oan sai cũng như người thân của họ cả về tinh thần lẫn vật chất”.
QUANG NGUYỄN
