(LSVN) - Việc xác định người bị thiệt hại trong tội “Gây rối trật tự công cộng” theo Điều 318 Bộ luật Hình sự và khả năng áp dụng điểm b khoản 1 Điều 51 về tình tiết giảm nhẹ “tự nguyện bồi thường thiệt hại, khắc phục hậu quả” lâu nay tồn tại nhiều cách hiểu khác nhau. Một vụ án xảy ra tại sân bóng vừa được một tòa án khu vực thuộc TP. HCM xét xử cho thấy sự bất cập trong việc đánh giá hậu quả thực tế của hành vi phạm tội, đặt ra yêu cầu cần thống nhất nhận thức và áp dụng pháp luật nhằm bảo đảm tính nhân đạo, nhất quán và hợp lý của chính sách hình sự.
(LSVN) - Nghị quyết 04/2025/NQ-HĐTP ngày 30/9 của Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao đã có hướng dẫn cụ thể trong việc áp dụng các tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự đối với người phạm tội bị hạn chế về nhận thức.
(LSVN) - Việc áp dụng tình tiết giảm nhẹ 'làm bớt tác hại của tội phạm' được Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao hướng dẫn cụ thể tại Nghị quyết 04/2025/NQ-HĐTP.
(LSVN) - Ngày 30/9, Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân (TAND) Tối cao đã ban hành Nghị quyết 04/2025/NQ-HĐTP hướng dẫn áp dụng các tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự, các tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự quy định tại Điều 51 và Điều 52 của Bộ luật Hình sự (có hiệu lực từ ngày 01/11/2025). Trong đó, có hướng dẫn áp dụng tình tiết giảm nhẹ khi phạm tội vì bị người khác đe dọa hoặc cưỡng bức.
(LSVN) - Theo Nghị quyết 04/2025/NQ-HĐTP của TAND Tối cao, chỉ áp dụng tình tiết “phạm tội do lạc hậu” nếu sự lạc hậu đó là do nguyên nhân khách quan đưa lại như: Do đời sống xã hội nên không hiểu biết hoặc kém hiểu biết về pháp luật, không được học tập, không có điều kiện thực tế để nhận biết cái đúng, cái sai trong cuộc sống...
(LSVN) - Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017) cùng các văn bản hướng dẫn thi hành hiện hành vẫn chưa đưa ra định nghĩa pháp lý chính thức về “Tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự”. Điều này dẫn đến sự đa dạng trong cách hiểu và vận dụng khái niệm này trong thực tiễn tố tụng hình sự. Theo quan điểm của tác giả, có thể hiểu: “Các tình tiết giảm nhẹ là những tình tiết của vụ án hình sự liên quan đến việc giải quyết trách nhiệm hình sự (TNHS), phản ánh mức độ nguy hiểm cho xã hội thấp hơn của hành vi phạm tội hoặc phản ánh nhân thân tốt, thái độ tích cực của người phạm tội. Giá trị giảm nhẹ của các tình tiết này tùy thuộc vào mức độ, phạm vi, tác động của chúng trong từng trường hợp”.
(LSVN) - Ngày 14/5, tại phiên tòa xét xử cựu Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Nguyễn Linh Ngọc cùng 26 bị cáo khác trong vụ khai thác trái phép đất hiếm ở mỏ Phù Yên (tỉnh Yên Bái), đại diện Viện Kiểm sát giữ quyền công tố tại phiên tòa đã phân hóa hành vi của từng bị cáo và ghi nhận nhiều tình tiết giảm nhẹ cho các bị cáo, từ đó có mức án đề nghị phù hợp.
(LSVN) - Bài viết này phân tích những bất cập trong hướng dẫn hiện hành về tình tiết giảm nhẹ “phạm tội lần đầu và thuộc trường hợp ít nghiêm trọng”, đồng thời đề xuất hướng dẫn cụ thể nhằm bảo đảm áp dụng pháp luật thống nhất, phù hợp với thực tiễn xét xử.
(LSVN) - “Người phạm tội là người có thành tích xuất sắc trong sản xuất, chiến đấu, học tập hoặc công tác” là một trong các tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự (TNHS) được quy định trong Bộ luật Hình sự (BLHS). Tuy nhiên, BLHS chỉ quy định chung dẫn đến nhiều cách hiểu khác nhau và thực trạng áp dụng không thống nhất trong giải quyết các vụ án, hoặc tạo những lỗ hổng để người phạm tội lợi dụng để được hưởng tình tiết giảm nhẹ.
(LSVN) - Việc người phạm tội tự mình sửa chữa, bồi thường thiệt hại, khắc phục hậu quả hoặc thông qua người bào chữa, người tiến hành tố tụng thông báo cho gia đình, người thân để họ thay mình tự nguyện bồi thường khắc phục hậu quả là tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự đáng kể quy định tại điểm b, khoản 1, Điều 51 Bộ luật Hình sự.
(LSVN) - Mới đây, tại dự thảo Nghị quyết hướng dẫn tình tiết tăng nặng và giảm nhẹ theo Điều 51, Điều 52 Bộ luật Hình sự 2015 đang được lấy ý kiến, Tòa án nhân dân (TAND) Tối cao đã đề xuất 06 tình tiết được giảm nhẹ để hội đồng xét xử của vụ án thực hiện xem xét, quyết định theo thẩm quyền.
(LSVN) - Chính sách xét xử hình sự hiện nay là phải kết hợp hài hòa giữa hai yếu tố khoan hồng và nghiêm trị để thể hiện tính nhân đạo của chế độ xã hội xã hội chủ nghĩa, đồng thời thể hiện sự nghiêm minh của pháp luật, bản chất của hình phạt là hướng đến cải tạo giáo dục người phạm tội để họ nhận thức được sai lầm của mình, có cơ hội sửa chữa sai lầm để trở thành người tốt, sống có ích cho xã hội. Hình phạt cũng phải đảm bảo tính nghiêm minh của pháp luật, là cái giá phải trả cho hành vi nguy hiểm cho xã hội, là biểu hiện của sự răn đe giáo dục đối với người phạm tội và để phòng ngừa chung cho xã hội.
(LSVN) - Tại dự thảo Nghị quyết hướng dẫn áp dụng một số quy định tại Điều 51, Điều 52, Bộ luật Hình sự 2015, TANDTC đã đề xuất hàng loạt tình tiết giảm nhẹ để HĐXX của vụ án xem xét, quyết định theo thẩm quyền.
(LSVN) - Chiều 08/01, tiếp tục phần tranh luận tại phiên tòa xét xử 38 bị cáo trong vụ Việt Á, các Luật sư bào chữa đã đưa ra nhiều luận điểm, luận cứ nhằm làm giảm nhẹ mức độ hành vi vi phạm của các bị cáo. Nhiều Luật sư đề nghị Hội đồng xét xử xem xét bối cảnh phạm tội của các bị cáo trong giai đoạn dịch bệnh nguy cấp, có những thủ tục, công việc triển khai chưa từng có tiền lệ.
(LSVN) - Công văn 4962/VKSTC-V14 ngày 15/11/2023 của VKSNS Tối cao về giải đáp khó khăn, vướng mắc, kiến nghị, đề xuất của các đơn vị, viện kiểm sát các cấp qua sơ kết, giao ban công tác 9 tháng đầu năm 2023. Trong đó, VKSNS Tối cao giải đáp vướng mắc trong việc áp dụng điểm s khoản 1 Điều 51 Bộ luật Hình sự (BLHS) năm 2015 về tình tiết giảm nhẹ “người phạm tội thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải”.
(LSVN) - Tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự (TNHS) được áp dụng nhằm mục đích nhân đạo, đây là chính sách khoan hồng của Nhà nước đối với người phạm tội, cân nhắc điều kiện, hoàn cảnh, mức độ hậu quả hành vi và nhận thức của họ trước khi quyết định hình phạt và cũng là cơ hội cho người phạm tội khắc phục, sửa chữa một phần thiệt hại. Tuy nhiên, qua thực tiễn cho thấy các quy định về vấn này còn mang tính định tính chưa có hướng dẫn rõ ràng nên dẫn đến việc áp dụng không thống nhất giữa các cơ quan tiến hành tố tụng.
(LSVN) - Theo Luật sư, nếu người phạm tội “thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải” thì chỉ được coi là một tình tiết giảm nhẹ quy định tại khoản 1, Điều 51, của Bộ luật Hình sự.
(LSVN) – Mới đây, Tòa án nhân dân Tối cao đã ban hànhCông văn 174/TANDTC-PC ngày 31/8/2023 về việc áp dụng tình tiết giảm nhẹ "người phạm tội thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải" tại điểm s khoản 1 Điều 51 Bộ luật Hình sự gửi các Tòa án nhân dân và Tòa án quân sự các cấp.
(LSVN) - Luật sư cho rằng, căn cứ vào khoản 2, Điều 51 Bộ luật Hình sự, việc Tòa án coi các tình tiết khác (con bị cáo là người có thành tích suất sắc trong học tập) là tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự vẫn phù hợp với quy định của pháp luật nhưng phải ghi rõ trong bản án phúc thẩm.
(LSVN) - Là một nội dung quan trọng phải được xem xét và quyết định khi giải quyết vụ án hình sự, việc áp dụng các tình tiết giảm nhẹ (TTGN) trách nhiệm hình sự (TNHS) hiện nay vẫn còn nhiều vấn đề chưa thống nhất. Mặc dù hiện nay chưa có hướng dẫn liên quan, nhưng đa số vẫn dựa trên tinh thần của Nghị quyết 01/2000 của Hội đồng Thẩm phán TANDTC. Qua thực tiễn xét xử, tác giả đề xuất một số ý kiến nhằm thống nhất việc áp dụng các tình tiết giảm nhẹ.
(LSVN) - Tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự (TNHS) “Phạm tội lần đầu và thuộc trường hợp ít nghiêm trọng” quy định tại điểm i khoản 1 Điều 51 Bộ luật Hình sự (BLHS) năm 2015. còn có những quan điểm, cách hiểu khác nhau, dẫn đến áp dụng không thống nhất.
(LSVN) - Tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự được quy định trong BLHS và các văn bản hướng dẫn áp dụng pháp luật do Hội đồng xét xử xem xét, quyết định áp dụng trong quá trình xét xử nhằm bảo đảm nguyên tắc công bằng, nguyên tắc bình đẳng và bảo vệ quyền con người, quyền và lợi ích hợp pháp của cá nhân, đồng thời cũng thể hiện chính sách khoan hồng, nhân đạo của Đảng và Nhà nước đối với người phạm tội khi biết nhận ra sai lầm của chính mình. Trong đó, tình tiết “người phạm tội thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải” là tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự được quy định tại điểm s khoản 1 Điều 51 của BLHS 2015. Tuy nhiên, qua thực tiễn xét xử còn có một số quan điểm khác nhau về hiểu áp dụng pháp luật.
(LSVN) - Điều luật không quy định mức độ sửa chữa, bồi thường thiệt hại hoặc khắc phục hậu quả là bao nhiêu, toàn bộ hay một phần. Nhưng qua thực tiễn xét xử, Tòa án vẫn coi trường hợp người phạm tội chỉ sửa chữa, bồi thường thiệt hại hoặc khắc phục hậu quả một phần là tình tiết giảm nhẹ.
(LSVN) - Trong các tình tiết của vụ án hình sự thì tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự có ý nghĩa rất quan trọng trong việc xem xét trách nhiệm hình sự, quyết định hình phạt đối với người thực hiện hành vi phạm tội vì đây là một trong những căn cứ để Hội đồng xét xử quyết định hình phạt.
(LSVN) - Thời gian gần đây, Cơ quan điều tra đã yêu cầu nhiều đối tượng đang bị truy nã ra đầu thú. Vậy, trường hợp nghi can bỏ trốn và bị truy nã sau đó ra đầu thú thì có được xem là tình tiết giảm nhẹ không?
