(LSVN) - Đi cùng với xu hướng số hóa, việc xây dựng thư viện số - bộ sưu tập số ngày càng được quan tâm nhiều hơn bởi khả năng lưu trữ thông tin lớn và sự thuận tiện cho cả công tác quản lý lẫn người sử dụng. Tuy nhiên, sự ràng buộc về bản quyền tác giả là một rào cản không hề nhỏ trong quá trình xây dựng và vận hành thư viện số. Theo đó, mở rộng các ngoại lệ đối với quyền tác giả nhằm đảm bảo tự do, thúc đẩy hoạt động nghiên cứu, đổi mới sáng tạo trên cơ sở khai thác dữ liệu lớn là một nhu cầu tất yếu. Trong bài viết này, tác giả phân tích pháp luật nước ngoài về ngoại lệ đối với quyền tác giả trong hoạt động thư viện và đưa ra một số thách thức mới trong việc bảo vệ quyền tác giả trong hoạt động thư viện ở Việt Nam hiện nay.
(LSVN) - Đấu giá quyền sử dụng đất là phương thức giúp Nhà nước huy động tối đa nguồn thu cho ngân sách, tạo vốn đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng và phát triển kinh tế. Đấu giá đất tạo ra cạnh tranh lành mạnh giữa những người tham gia đấu giá, tạo cơ sở cho sự phát triển thị trường quyền sử dụng đất, thị trường bất động sản; góp phần tạo lập sự ổn định, minh bạch, công bằng trong hoạt động giao đất, cho thuê đất, bảo đảm lợi ích của Nhà nước và lợi ích của người sử dụng đất. Bài viết phân tích những quy định liên quan đến việc xác định giá khởi điểm trong đấu giá quyền sử dụng đất cũng như một số bất cập khi áp dụng những quy định này trên thực tiễn. Qua đó, tác giả đề xuất một số giải pháp góp phần hoàn thiện pháp luật về giá khởi điểm trong đấu giá quyền sử dụng đất.
(LSVN) - Thực hành quản trị nhà nước tốt là một trong những xu thế phổ biến và tất yếu trong xã hội đương đại, nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả trong quá trình vận hành bộ máy nhà nước và đội ngũ thực thi công vụ. Đặc biệt, các nguyên tắc của quản trị nhà nước tốt còn có liên hệ mật thiết với công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng trong bối cảnh xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân hiện nay. Bài viết làm rõ bản chất của tham nhũng, vai trò của thực hành quản trị nhà nước tốt trong mối liên hệ với phòng, chống tham nhũng. Từ đó đề xuất, kiến nghị một số nội dung có liên quan.
(LSVN) - Phân công, kiểm soát quyền lực nhà nước là quy luật khách quan, cơ sở cho việc phòng chống tham nhũng và phải được quy định trong hiến pháp của mỗi quốc gia. Bài viết phân tích cơ sở lý luận của mối quan hệ này và những biểu hiện qua các quy định hiến pháp của một số quốc gia phát triển và của Việt Nam.
(LSVN) - Định giá tài sản góp vốn là việc đánh giá giá trị của tài sản góp vốn tại thời điểm nhất định phù hợp với thị trường theo những tiêu chuẩn và phương pháp nhất định. Việc định giá tài sản góp vốn nhằm xác định chính xác giá trị của tài sản góp vốn tại thời điểm định giá. Đây là cơ sở phân định quyền lợi, nghĩa vụ của các thành viên, cổ đông cũng như đảm bảo trách nhiệm tài chính của doanh nghiệp (DN).
(LSVN) - Thực tiễn giải quyết các tranh chấp về hợp đồng đặt cọc phát sinh trường hợp các bên đặt cọc nhằm bảo đảm cho việc giao kết, thực hiện hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất nhưng tại thời điểm đặt cọc, thửa đất đó đang có tranh chấp, thậm chí chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Vậy trong trường hợp này, hợp đồng đặt cọc vô hiệu hay vẫn có hiệu lực pháp luật? Thực tiễn xét xử hiện nay vẫn còn nhiều quan điểm khác nhau về vấn đề này. Sau đây là một vụ án đã được các Tòa án xét xử.
(LSVN) - Viện Khoa học pháp lý, Bộ Tư pháp triển khai trưng cầu ý kiến Luật sư về phát triển thị trường dịch vụ pháp lý ở Việt Nam theo tinh thần Văn kiện Đại hội XIII của Đảng. Bài viết sau sẽ làm rõ những vấn đề liên quan đến thị trường dịch vụ pháp lý tại Việt Nam trong thời gian qua.
(LSVN) - Trong thời đại công nghệ số, hoạt động cho vay trực tuyến tại các công ty tài chính đang thu hút sự quan tâm, sử dụng của người tiêu dùng. Về bản chất, cho vay trực tuyến là hình thức cấp tín dụng được thực hiện thông qua công nghệ số của các công ty tài chính nhằm đáp ứng nhu cầu vốn chủ yếu cho mục đích tiêu dùng. Bài viết làm rõ quy định pháp luật về bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng sử dụng dịch vụ vay trực tuyến tại các công ty tài chính. Qua đó, chỉ ra một số hạn chế, bất cập và kiến nghị giải pháp hoàn thiện pháp luật về bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng sử dụng dịch vụ vay trực tuyến tại các công ty tài chính ở Việt Nam.
(LSVN) - Những quy định về đình công tại Bộ luật Lao động năm 2019 có ý nghĩa khắc phục ngay những bất cập, nhằm tạo môi trường pháp lý linh hoạt, bảo đảm tốt nhất quyền và lợi ích các bên cũng như bảo đảm phù hợp với sự phát triển của quan hệ lao động và sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.
(LSVN) - Tục ngữ có câu: “Việc dân sự cốt ở đôi bên”. Có thể thấy rằng, trong suốt chiều dài lịch sử Việt Nam, thể chế hòa giải được hình thành dựa trên cơ sở kinh tế - xã hội, cũng như xuất phát từ chính yêu cầu giải quyết mâu thuẫn của cuộc sống, sự đoàn kết trong nhân dân và chịu sự tác động sâu sắc của các yếu tố như kinh tế, chính trị, xã hội và văn hóa đương thời(1). Qua mỗi thời kỳ, chế định hòa giải luôn tồn tại và phát triển để có thể đáp ứng được nhu cầu tất yếu từ thực tiễn xã hội(2). Thực tế cho thấy, hòa giải đã được hình thành và dần hoàn thiện qua từng giai đoạn lịch sử cụ thể. Dưới đây là những dấu mốc nổi bật trong quá trình hình thành và phát triển của hòa giải thương mại tại Việt Nam.
(LSVN) - Căn cứ làm phát sinh quyền sở hữu là những sự kiện xảy ra trong đời sống thực tế nhưng có ý nghĩa pháp lý do Bộ luật Dân sự quy định mà thông qua đó làm phát sinh quyền sở hữu của một hoặc nhiều chủ thể đối với tài sản nhất định. Tùy thuộc vào pháp luật của mỗi chế độ sở hữu, thể chế nhà nước khác nhau, việc ghi nhận các căn cứ làm phát sinh quyền sở hữu cũng khác nhau. Trên cơ sở tính chất, nội dung của các sự kiện pháp lý mà quyền sở hữu phát sinh có thể thuộc hình thức sở hữu này hay hình thức sở hữu khác. Ở bài viết này, tác giả phân tích và ra nêu một số điểm hạn chế về căn cứ xác lập quyền sở hữu trong Bộ luật Dân sự năm 2015.
(LSVN) - Nghị quyết số 27-NQ-TW về tiếp tục xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam trong giai đoạn mới đã đề ra mục tiêu đến năm 2030 “Hoàn thành cơ bản việc xây dựng nền tư pháp chuyên nghiệp, hiện đại, công bằng, nghiêm minh, liêm chính, phụng sự Tổ quốc, phục vụ nhân dân, bảo vệ công lý, bảo vệ quyền con người, quyền công dân, bảo vệ chế độ xã hội chủ nghĩa, bảo vệ lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của tổ chức, cá nhân”. Đây là chủ trương của Đảng trong tình hình mới cần phải được nghiên cứu, tìm ra giải pháp để bảo đảm sự lãnh đạo của Đảng trong việc thực hiện quyền tư pháp. Bài viết đưa ra bốn giải pháp đột phá trong xây dựng pháp luật, làm cơ sở để tổ chức thực hiện, đưa Nghị quyết của Đảng vào cuộc sống.
(LSVN) - Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn đề cao vấn đề con người. Tư tưởng về phát huy nhân tố con người được thể hiện một cách đa dạng, phong phú, trở thành tư tưởng xuyên suốt trong toàn bộ hệ thống tư tưởng Hồ Chí Minh. Thực tiễn cách mạng ở Việt Nam nói chung, quá trình đấu tranh giành và giữ vững độc lập, tự do của Tổ quốc nói riêng đã và đang phát huy nhân tố con người, khẳng định bản lĩnh, trí tuệ, tâm hồn và sức mạnh con người Việt Nam.
(LSVN) - Cải cách tư pháp là một trong những nhiệm vụ quan trọng trong xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Nhiệm vụ đó được thể hiện trong các văn kiện của Đảng cũng như pháp luật của Nhà nước như Nghị quyết số 08-NQ/TW, Nghị quyết số 49-NQ/TW của Bộ Chính trị; Nghị quyết số 27-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương về tiếp tục xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa (XHCN) Việt Nam trong giai đoạn mới, Hiến pháp năm 2013... Trong cải cách cách tư pháp, bảo đảm thực hiện nguyên tắc độc lập xét xử luôn là nội dung chủ yếu và quan trọng, được quan tâm hàng đầu. Việc nghiên cứu các vấn đề lý luận về nguyên tắc độc lập xét xử, đánh giá thực trạng để từ đó có các kiến nghị tiếp tục hoàn thiện cơ chế thực hiện nguyên tắc này luôn là vấn đề thời sự, cấp thiết trong quá trình triển khai thực hiện Nghị quyết số 27-NQ/TW hiện nay.
(LSVN) – Những năm gần đây, tình hình tội phạm và vi phạm pháp luật diễn biến hết sức phức tạp trên nhiều lĩnh vực, song công tác phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật tiếp tục được tăng cường và đạt hiệu quả cao hơn. Bài viết khái quát về tình hình, kết quả công tác phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật; đề xuất giải pháp nâng cao hiệu quả công tác phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật trong tình hình mới.
(LSVN) - Thời gian gần đây đã có nhiều vụ án “lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ” được các cơ quan bảo vệ pháp luật khởi tố, điều tra, truy tố và xét xử. Thực trạng trên cho thấy tội phạm này đang có chiều hướng gia tăng. Vậy, nguyên nhân từ đâu, giải pháp gì để hạn chế tội phạm này? Bài viết sẽ đi sâu nghiên cứu một số vấn đề liên quan đến tội phạm này với mong muốn giải đáp một phần cho các câu hỏi đặt ra.
(LSVN) - Thực hiện quyền đại diện chủ sở hữu về đất đai, Nhà nước có trách nhiệm quản lý nguồn lực đất đai có hiệu quả, đúng mục đích, bảo đảm hài hòa lợi ích của Nhà nước, doanh nghiệp và toàn xã hội. Ngoài quy định quyền của Nhà nước trong việc quyết định giao đất, cho thuê đất, công nhận quyền sử dụng đất… thì Nhà nước còn quy định về thời hạn sử dụng các loại đất và hạn mức sử dụng đất nhằm bảo đảm đất đai được chủ thể sử dụng có trách nhiệm và hiệu quả, bảo đảm sự công bằng cũng như bảo đảm quyền và lợi ích của các chủ thể khác trong việc sử dụng chung nguồn lực đất đai.
(LSVN) - Dự thảo Luật Đất đai năm 2013 (sửa đổi) đã quy định khá rõ ràng về thẩm quyền, điều kiện, trình tự, thủ tục nguyên tắc thu hồi, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất phù hợp với lợi ích và đáp ứng nguyện vọng của đông đảo nhân dân, nhất là những người có đất bị thu hồi. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều nội dung chưa rõ về tiêu chí để định lượng, cần được nghiên cứu và làm rõ. Trong phạm vi bài viết này, tác giả tập trung phân tích, đánh giá quy định về bồi thường, hỗ trợ tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất, chỉ ra một số điểm bất cập và đề xuất kiến nghị hoàn thiện dự thảo Luật Đất đai 2013 (sửa đổi) về vấn đề này.
(LSVN) - Vấn đề cốt lõi có tính bản chất của xây dựng nhà nước vững mạnh, nhà nước quản trị tốt theo những nguyên tắc pháp quyền và chống lại một cách có hiệu quả tham nhũng, tiêu cực là phải kiểm soát cho được quyền lực nhà nước. Để kiểm soát được quyền lực nhà nước thì phải thấy rõ những đặc điểm, bản chất và đặc trưng cơ bản của nó. Bài viết đi sâu phân tích, làm rõ những nội dung này.
(LSVN) - Việc chi trả bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) cho người lao động (NLĐ) xuất hiện nhiều bất cập và khó khăn, một số quy định của Luật Việc làm 2013 và Nghị định 28/2015/NĐ-CP ngày 12/3/2015 quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Việc làm về bảo hiểm thất nghiệp còn nhiều nội dung chưa sát với thực tế dẫn đến việc NLĐ không được chi trả BHTN, khó khăn trong việc tìm công việc mới khi không có sự hỗ trợ từ phía cơ quan chức năng. Ngoài ra, tình trạng người sử dụng lao động (NSDLĐ) nợ đóng BHTN cho NLĐ hoặc sự lợi dụng của NLĐ để được hưởng BHTN còn diễn ra tương đối phổ biến ở các doanh nghiệp, dẫn đến quyền lợi của NLĐ đã tham gia đóng BHTN và quỹ BHTN bị ảnh hưởng nghiêm trọng.
(LSVN) - Pháp luật hình sự ra đời có nhiệm vụ “bảo vệ chủ quyền quốc gia, an ninh của đất nước, bảo vệ chế độ xã hội chủ nghĩa, quyền con người, quyền công dân, bảo vệ quyền bình đẳng giữa đồng bào các dân tộc, bảo vệ lợi ích của Nhà nước, tổ chức, bảo vệ trật tự pháp luật, chống mọi hành vi phạm tội; giáo dục mọi người ý thức tuân theo pháp luật, phòng ngừa và đấu tranh chống tội phạm” (Điều 1 Bộ luật Hình sự năm 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2017).
(LSVN) - Bằng việc nghiên cứu quy định của Luật Cạnh tranh năm 2018 về hành vi thoả thuận hạn chế cạnh tranh, bài viết sẽ chỉ ra một số bất cập đang tồn tại trong chế định trên. Các bất cập này được cho là xuất phát chủ yếu từ việc pháp luật chưa thực sự phù hợp với thực tế, cũng như kỹ năng lập pháp còn nhiều hạn chế, chưa thể hiện rõ được ý đồ mà nhà làm luật muốn đưa ra. Bên cạnh việc làm rõ từng điểm hạn chế, tác giả cũng đưa ra một số giải pháp nhằm hoàn thiện hơn quy định pháp luật, góp phần đảm bảo cạnh tranh trong kinh doanh ở Việt Nam được diễn ra một cách thuận lợi và tích cực.
(LSVN) - Quy hoạch sử dụng đất có vai trò phân bổ quỹ đất cho các ngành, lĩnh vực nhằm thực hiện chiến lược, mục tiêu, kế hoạch, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng an ninh. Quy hoạch sử dụng đất là cơ sở để các ngành, lĩnh vực lập quy hoạch, kế hoạch phát triển ngành và là một trong những giải pháp lớn để sử dụng đất đai hợp lý, tiết kiệm, hiệu quả và bảo vệ môi trường sinh thái. Để nâng cao chất lượng của quy hoạch sử dụng đất, các quy định của pháp luật đất đai về quy hoạch sử dụng đất ngày càng được đổi mới, hoàn thiện, tạo hành lang pháp lý đầy đủ hơn, phục vụ kịp thời yêu cầu quản lý nhà nước, tăng nguồn thu từ đất, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, bài viết phân tích các quy định của pháp luật hiện hành về quy hoạch sử dụng đất, qua đó đề xuất một số giải pháp nhằm đổi mới, hoàn thiện các quy định này.
(LSVN) - Thực hiện và chấm dứt hợp đồng lao động là nội dung cơ bản của chế định hợp đồng lao động nhằm ràng buộc trách nhiệm pháp lý giữa các bên. Trước sự bùng nổ của khoa học-công nghệ, nhiều mô hình kinh doanh ra đời, các thách thức đan xen cơ hội mới sau đại dịch Covid-19 đều là những nhân tố khiến hoàn cảnh thay đổi đã tác động trực tiếp đến quan hệ pháp luật lao động. Theo đó, thực hiện và chấm dứt hợp đồng lao động do hoàn cảnh thay đổi tại đơn vị sử dụng lao động đối với những địa bàn có nhiều trung tâm công nghiệp đã và đang thực sự là mối quan tâm lớn của thị trường lao động. Trên cơ sở thu thập thông tin gắn kết giữa quy phạm pháp luật hiện hành với thực tiễn, bài viết nêu lên một số bất cập cần được hoàn thiện hướng đến quá trình vận dụng pháp luật lao động thống nhất chung trên phạm vi cả nước.
(LSVN) - Hiện nay, thị trường bảo hiểm phát triển ngày càng mạnh mẽ. Tuy nhiên, đi cùng với sự phát triển đó là tình trạng trục lợi bảo hiểm ngày càng tinh vi. Việc gian lận trong kinh doanh bảo hiểm vẫn đang là vấn đề nhức nhối, và là thách thức lớn đối với các doanh nghiệp bảo hiểm Việt Nam. Hành vi gian lận bảo hiểm có các hình thức ngày càng đa dạng, phức tạp, và xuất hiện trong bất kỳ khâu nào trong quy trình kinh doanh của doanh nghiệp bảo hiểm từ khai thác, ký kết hợp đồng, giám định, giải quyết bồi thường và do nhiều đối tượng khác nhau thực hiện. Đặc biệt, trong 3 năm diễn ra dịch Covid-19 vừa qua, người dân đã có ý thức hơn về việc mua bảo hiểm nhân thọ, bảo hiểm sức khỏe. Số lượng người tham gia bảo hiểm tăng lên, số lượng người yêu cầu chi trả quyền lợi cũng tăng và trong số đó cũng phát sinh nhiều hành vi trục lợi bảo hiểm.
(LSVN) - Từ khi Bộ luật Hình sự (BLHS) năm 2015 sửa đổi, bổ sung 2017 có hiệu lực thi hành cho đến nay, quá trình điều tra, truy tố, xét xử tại các cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng đã đạt được nhiều kết quả nhất định. Tuy nhiên, không thể phủ nhận việc còn tồn tại những bất cập, vướng mắc trong quá trình định tội danh đối với số tội phạm dù đã được quy định trong BLHS. Trong đó, tội "Chống người thi hành công vụ" là một trong những tội danh mà việc giải quyết còn phụ thuộc khá nhiều vào quan điểm của các cơ quan tố tụng do văn bản quy phạm pháp luật chưa có quy định cụ thể để áp dụng, thi hành. Chưa kể, đối với cùng hành vi chống người thi hành công vụ, Điều 330 BLHS năm 2015 và các văn bản quy phạm pháp luật hành chính ví dụ như Nghị định 208/2013/NĐ-CP chưa có quy định rõ ràng, tách biệt hay chỉ ra mức độ vi phạm pháp luật để làm căn cứ xác định chế tài xử lý là hành chính hay hình sự đối với các hành vi có mô tả về mặt khách quan tương đối giống nhau.
(LSVN) - Quyền được bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình là một trong những quyền cơ bản của con người, được quy định trong Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Để thi hành Hiến pháp năm 2013, nâng cao hiệu quả giải quyết các vụ việc dân sự (VVDS), bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự trước Toà án, ngày 25/11/2015 tại kỳ họp thứ 10, Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam khóa XIII đã thông qua Bộ luật Tố tụng dân sự (BLTTDS) thay thế BLTTDS năm 2004 với nhiều quy định mới. Trong đó, có cả các quy định về người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự (NBVQVLIHPCĐS). Những quy định mới của Bộ luật này đã tạo điều kiện cho sự tham gia của NBVQVLIHPCĐS trong tố tụng dân sự (TTDS), nâng cao hiệu quả tham gia tố tụng của họ.
(LSVN) - Hành vi khách quan trong cấu thành tội phạm tội “Cướp tài sản” và tội “Công nhiên chiếm đoạt tài sản” được quy định cụ thể tại khoản 1 của các điều luật. Tuy nhiên, thực tiễn xét xử vẫn còn tồn tại những khó khăn, vướng mắc nhất định về việc định tội danh liên quan đến hai hành vi nêu trên.
(LSVN) - Trẻ em là đối tượng được pháp luật Việt Nam quan tâm chăm sóc và bảo vệ đặc biệt, toàn diện mọi mặt. Tuy nhiên, thực tế các hành vi xâm hại trẻ em, trong đó không thể không kể đến nhóm hành vi xâm hại tình dục đã, đang và sẽ tiếp tục tồn tại, diễn biến phức tạp. Việc đưa các vụ án xâm hại tình dục người dưới 18 tuổi ra xét xử công minh không chỉ đơn thuần như các vụ án khác là trừng phạt, giáo dục người phạm tội, bảo vệ quyền lợi cho các bên mà còn phải bảo đảm yêu cầu bảo vệ sự phát triển về sau cho người đó. Chính vì vậy, việc mở phiên tòa cũng có nhiều điểm riêng, trong đó có việc lấy lời khai của bị hại trước khi mở phiên tòa nhằm hạn chế việc triệu tập họ trực tiếp tham gia phiên tòa.
(LSVN) - Trách nhiệm bồi thường thiệt hại là một trong các chế tài được áp dụng trong hợp đồng thương mại nhằm bảo vệ quyền lợi chính đáng của các chủ thể khi tham gia vào hợp hợp đồng thương mại đồng thời đề cao ý thức, trách nhiệm của mỗi bên trong việc thực thi các nghĩa vụ của mình. Tuy nhiên, việc áp dụng chế tài bồi thường thiệt hại đối với hợp đồng thương mại trong thực tế không hề đơn giản, đòi hỏi các bên liên quan phải vận dụng đầy đủ, đúng đắn các quy định của pháp luật hiện hành mới có thể đưa ra phán quyết hợp tình hợp lý. Bên cạnh đó, hệ thống pháp luật Việt Nam hiện nay chưa có sự đồng bộ, thống nhất đối với các quy định về trách nhiệm bồi thường thiệt hại trong hợp đồng dân sự và hợp đồng thương mại, chưa tương thích với quy định của luật pháp quốc tế. Chính vì vậy, điều chỉnh những bất cập đối với quy định về trách nhiệm bồi thường thiệt hại trong Luật thương mại là yêu cầu cấp thiết trong giai đoạn hiện nay.
