LSVNO - Thuốc bảo vệ thực vật (BVTV) đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn chặn, khống chế sự phát sinh, phát triển của sinh vật gây hại, góp phần tăng năng suất và chất lượng nông sản… Tuy nhiên, trong sản xuất nông nghiệp, sử dụng thuốc BVTV là biện pháp hữu hiệu, nhưng hiện nay tình trạng buôn bán thuốc kém chất lượng, không đảm bảo điều kiện theo đúng quy định, gây thiệt hại trong sản xuất.
Tăng cường kiểm tra, kiểm soát và xử lý thuốc bảo vệ thực vật nhập lậu
Việc sử dụng thuốc BVTV trong sản xuất nông nghiệp đã "ngấm sâu" vào thói quen của bà con nông dân, ít nhất mỗi vụ cũng có từ 3-5 lần phun thuốc. Thậm chí, tại một số vùng trồng rau xanh, hễ rau có sâu bệnh thì thuốc lại được dùng đến, bao bì, chai lọ vứt tràn lan trên bờ.
Thống kê của Bộ NN-PTNT cho thấy, mỗi năm nước ta sử dụng 100.000 tấn thuốc BVTV. Khối lượng hoạt chất thuốc BVTV trên 1ha cây trồng/năm ở Việt Nam cao hơn hẳn một số nước trong khu vực. Cụ thể, con số này ở Việt Nam là 2 kg/ha, trong khi tại Thái Lan là 1,8kg/ha, Bangladesh là 1,1kg/ha. Hiện có hơn 3.500 loại thuốc BVTV trong danh mục cho phép lưu hành trên toàn quốc. Nhưng vẫn còn những loại thuốc ngoài danh mục được nhập khẩu trái phép vào Việt Nam nên không kiểm soát được độ độc hại cũng như nguy cơ gây ô nhiễm môi trường.
Việc lạm dụng thuốc BVTV đang tồn tại nhiều bất cập, gây độc hại cho chính người sản xuất và cộng đồng, giảm sức cạnh tranh của sản phẩm, gây thoái hóa đất đai. Đây cũng là nguyên nhân gây nên tình trạng ô nhiễm môi trường nông thôn ở mức độ ngày càng trầm trọng, ảnh hưởng đến sức khỏe của người dân, phát sinh nhiều bệnh dịch nguy hiểm.
Theo Cục Bảo vệ thực vật cho biết, trong năm 2017, lực lượng chức năng thanh tra, kiểm tra 7.174 cơ sở sản xuất, buôn bán thuốc BVTV; kết quả có 934 cơ sở vi phạm. Các hành vi vi phạm là không có giấy chứng nhận đủ điều kiện buôn bán thuốc BVTV; buôn bán thuốc ngoài danh mục; buôn bán thuốc không phù hợp tiêu chuẩn chất lượng; buôn bán thuốc vi phạm nội dung ghi nhãn; buôn bán thuốc quá hạn sử dụng.
Trước thực trạng này, mới đây Bộ NN-PTNT đang đặt ra mục tiêu chỉ sau 3 năm nữa phải tăng lượng phân bón hữu cơ sản xuất công nghiệp ít nhất là 3 triệu tấn/năm, tăng tỷ lệ sản phẩm phân bón hữu cơ lên gấp đôi lên 10%, đồng thời giảm 1/3 sản phẩm trong danh mục thuốc BVTV được phép sử dụng, tăng 30% lượng thuốc BVTV sinh học.
Tuy nhiên, không dễ để nông dân thay đổi thói quen canh tác theo hướng bền vững, bảo vệ môi trường sống của chính mình. Đặc biệt là trong điều kiện biến đổi khí hậu ngày càng diễn biến phức tạp, các loại sâu bệnh và dịch hại trên cây trồng thường xuyên diễn ra gây áp lực giữ vững năng suất, sản lượng thì việc quản lý dịch hại bằng BVTV vẫn là một biện pháp chủ yếu. Muốn vậy cần tăng cường quản lý, kiểm soát việc sử dụng thuốc BVTV để bà con nông dân tuân thủ theo nguyên tắc phun thuốc đúng bệnh, đúng thời điểm, đúng liều lượng, đúng đối tượng. Hiểu đúng và sử dụng thuốc BVTV an toàn, hiệu quả không chỉ góp phần nâng cao hiệu quả canh tác mà còn bảo đảm sức khỏe cho cộng đồng và môi trường.
Sử dụng phân bón, thuốc BVTV đúng tiêu chuẩn chất lượng và chủng loại sẽ mang lại hiệu quả trong sản xuất nông nghiệp, do đó người dân cần nâng cao ý thức trong việc lựa chọn sản phẩm phù hợp, không sử dụng các loại thuốc BVTV trong danh mục cấm sử dụng, không đảm bảo chất lượng. Bên cạnh đó, rất cần sự quản lý chặt chẽ của ngành chức năng và chính quyền địa phương về chất lượng sản phẩm phân bón, thuốc BVTV nhằm hướng đến nền nông nghiệp xanh và bền vững.
Tuấn Hải – Thanh Phong
