(LSVN) - Trong phạm vi bài viết này, tác giả phân tích các các vấn đề xác định thời điểm bắt đầu và chấm dứt thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự (TNHS) trong pháp luật hình sự Việt Nam, chỉ ra những điểm bất cập, hạn chế và đưa ra kiến nghị hoàn thiện.
(LSVN) - Hiện nay, tình trạng người bị bạo hành thường chọn cách hành xử là im lặng, chịu đựng. Đây là một ứng xử lệch lạc, làm cho tình trạng bạo lực gia đình ngày càng gia tăng. Khi người nào là nạn nhân của bạo lực gia đình mà hiểu được đúng về pháp luật thì có thể giãi bày tâm sự, lắng nghe những chia sẻ, dồn nén và cơ hội được giải tỏa bản thân. Để xóa bỏ tình trạng này, theo tác giả cần nâng cao vai trò của giáo dục trong cộng đồng, trong đó tuyên truyền pháp luật luôn gắn với công tác phòng ngừa. Đây cũng là định hướng các hội viên giúp cộng đồng và các bên liên quan hiểu rõ về những nguy cơ, nguyên nhân có thể dẫn đến hành vi bạo lực gia đình, hình thành cho cá nhân những khái niệm về bạo lực, hình thức, hậu quả, quy định pháp luật là gì từ đó giúp cho cộng đồng có những hiểu biết đúng đắn về hành vi bạo lực gia đình và cách phòng ngừa, ngăn chặn.
(LSVN) - Định tội danh là việc xác định một hành vi cụ thể đã thực hiện thỏa mãn đầy đủ các dấu hiệu của cấu thành tội phạm của tội nào đó trong số các tội phạm đã được quy định trong Bộ luật Hình sự (BLHS). Trong thực tế, định tội danh chưa bao giờ là vấn đề đơn giản, bởi lẽ một số tội có cấu thành mang nhiều điểm tương đồng, khó phân định, đòi hỏi phải xác định rõ các yếu tố mục đích của tội phạm hay dấu hiệu lỗi thuộc mặt chủ quan của người thực hiện hành vi phạm tội. Một trong những trường hợp dễ nhầm lẫn nhất đó là phân định giữa tội "Giết người" theo quy định tại Điều 123, BLHS và tội "Cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác" theo quy định tại Điều 134, BLHS.
(LSVN) - Xã hội càng phát triển, áp lực của công việc ngày càng tăng, dẫn đến quỹ thời gian dành cho gia đình bị thu hẹp. Từ nhu cầu đó, loại hình lao động giúp việc gia đình ngày càng phổ biến, giảm bớt gánh nặng công việc trong gia đình. Nhưng nghề giúp việc gia đình lại ít được quan tâm đúng mức, quyền lợi của những người làm nghề giúp việc gia đình chưa được đảm bảo.
(LSVN) - Điều 332 Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017 (BLHS) quy định về tội “Trốn tránh nghĩa vụ quân sự”, đây là quy định có ý nghĩa rất quan trọng trong việc xử lý những trường hợp thanh niên không nhận thức được trách nhiệm cũng như quyền lợi trong thực hiện nghĩa vụ quân sự dẫn đến có hành vi trốn tránh nghĩa vụ quân sự. Tuy nhiên, thực tiễn giải quyết các vụ án, vụ việc có dấu hiệu của tội này nảy sinh nhiều khó khăn, vướng mắc do bất cập trong quy định của pháp luật và trong quy định, hoạt động mang tính đặc thù của Quân đội.
(LSVN) - Với những cơ sở đã phân tích, tác giả bài viết kiến nghị nên bỏ Điều 155 (khởi tố vụ án hình sự theo yêu cầu của bị hại) và điều chỉnh một số nội dung có liên quan tại Điều 248 (đình chỉ vụ án), Điều 157 (căn cứ không khởi tố vụ án hình sự) của Bộ luật Tố tụng Hình sự năm 2015 cho phù hợp với lý luận và thực tiễn đặt ra.
(LSVN) - Đối với hợp đồng vay tài sản có kỳ hạn và không có tính lãi thì bên cho vay không được quyền khởi kiện đòi lại tài sản trước kỳ hạn nếu bên vay không đồng ý. Việc khởi kiện của người cho vay tài sản trong trường hợp này, thông thường Tòa án sẽ ban hành thông báo trả lại đơn khởi kiện với lý do chưa có đủ điều kiện khởi kiện vì chưa tới kỳ hạn trả nợ theo quy định tại điểm b, khoản 1 Điều 192 Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015.
(LSVN) - Điều 184 Bộ luật Hình sự (BLHS) năm 2015 quy định về tội "Loạn luân", đây là quy định có ý nghĩa rất quan trọng, mang tính văn hóa phổ quát nhất, phù hợp với các chuẩn mực đạo đức xã hội, nhằm bảo vệ và phát huy giá trị gia đình Việt Nam bền vững, đáp ứng yêu cầu đấu tranh phòng, chống hành vi vi phạm pháp luật trong giai đoạn mới. Tuy nhiên, quá trình nghiên cứu và áp dụng pháp luật trên thực tiễn, tác giả nhận thấy còn tồn tại một số vướng mắc, bất cập và đưa ra những kiến nghị về vấn đề này.
(LSVN) - Hành vi “cưỡng bức lao động” tùy tính chất, mức độ có thể bị xử phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự. Điều này là phù hợp, tuy nhiên quy định hiện hành về tội “Cưỡng bức lao động” tại Điều 297 Bộ luật Hình sự (BLHS) 2015 còn tồn tại một số hạn chế, bất cập cần được sửa đổi, bổ sung. Qua đó, hoàn thiện pháp luật Việt Nam theo hướng vừa phù hợp với luật pháp quốc tế, vừa bảo đảm hiệu quả đấu tranh phòng, chống tội phạm, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của người lao động.
(LSVN) - Bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng do người dưới 15 tuổi, người mất năng lực hành vi dân sự gây ra trong thời gian trường học, bệnh viện, pháp nhân khác trực tiếp quản lý là một trong những chế định quan trọng của luật pháp, giúp nâng cao thêm tính công bằng xã hội giữa những người yếu thế với những cá nhân khác trong xã hội, bảo đảm tốt nhất các quyền và lợi ích cơ bản của các chủ thể đặc biệt trên. Hơn nữa, việc đặt ra chế định trên còn giúp cho việc giải quyết bồi thường thiệt hại của Tòa án được diễn ra nhanh chóng hơn, dễ dàng hơn và phù hợp đáp ứng với các yêu cầu của thực tế đề ra. Tuy nhiên, bên cạnh những điểm tích cực thì hiện trong các chế định trên vẫn còn có những điểm bất cập, những lỗ hổng trong vấn đề xác định sự việc và áp dụng pháp luật của Tòa án để giải quyết.
(LSVN) - Trong tố tụng hình sự, vấn đề thu thập chứng cứ có vai trò rất quan trọng trong việc xác định sự thật vụ án. Trong đó, người bào chữa với tư cách là người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho người bị buộc tội có quyền được thu thập chứng cứ theo quy định của pháp luật. Tuy nhiên, vấn đề thu thập chứng cứ của người bào chữa tại giai đoạn điều tra vụ án hình sự còn gặp nhiều vấn đề khó khăn và bỏ ngỏ. Vì vậy, vấn đề hoàn thiện pháp luật về bảo đảm quyền thu thập chứng cứ của người bào chữa tại giai đoạn điều tra là rất cần thiết và có ý nghĩa quan trọng trong quá trình bảo vệ quyền lợi cho người bị buộc tội và góp phần làm sáng tỏ sự thật khách quan của vụ án, tránh oan sai trong quá trình giải quyết vụ án hình sự.
(LSVN) - Để bảo vệ các quyền trẻ em theo nội dung của Công ước, Việt Nam đã ban hành nhiều văn bản pháp lý khác nhau, trong đó có các quy định của pháp luật hình sự quy định về các tội phạm xâm hại tình dục đối với trẻ em trong Bộ luật Hình sự của nước ta. Trong bài viết này, tác giả đã nghiên cứu và đưa ra các đề xuất hoàn thiện quy định của pháp luật về tội “Dâm ô đối với người dưới 16 tuổi” trên thực tế.
(LSVN) - Hiện nay, tội phạm tình dục ngày càng diễn biến phức tạp với các cách thức, hành vi đa dạng và thủ đoạn khác nhau xâm phạm đến quyền được pháp luật bảo hộ về sức khỏe, danh dự và nhân phẩm của con người và trật tự an toàn xã hội. Vì vậy, nhận thức về chủ thể của tội phạm tình dục theo quan niệm truyền thống đã có thay đổi, không chỉ nghiêng về một giới mà người phạm tội có thể là giới nam, giới nữ, thậm chí là cùng giới với những hành vi, cách thức xâm hại cũng đã có sự thay đổi hơn so với quan niệm trước đây. Đồng thời, việc nghiên cứu và làm rõ các vấn đề liên quan để chủ thể của loại tội phạm này cần được quan tâm và chú trọng nhằm phù hợp với những biến đổi của thời đại, đóng góp vào quá trình hoàn thiện các quy định của pháp luật.
(LSVN) - Pháp luật Việt Nam hiện hành đã có những quy định về danh mục ngành nghề kinh doanh bị cấm được quy định tại Điều 6 Luật Đầu tư năm 2020 và Điều 10 Nghị định 31/2021/NĐ-CP hướng dẫn Luật Đầu tư đối với ngành nghề kinh doanh hàng hóa.
(LSVN) - Cho vay lãi nặng trong thời gian gần đây ngày càng xuất hiện nhiều tại các địa phương với nhiều thủ đoạn tinh vi, phức tạp nhằm qua mặt các cơ quan chức năng, như lập các công ty tài chính trá hình, lợi dụng sự khó kiểm soát khi sử dụng mạng xã hội, ứng dụng công nghệ thông tin… để lôi kéo người vay nhẹ dạ, cả tin đã gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến tình hình an ninh, trật tự an toàn xã hội và gây nhức nhối trong dư luận quần chúng nhân dân.
(LSVN) - Trên thực tế quá trình tác nghiệp của Luật sư khi thực hiện các hoạt động dịch vụ pháp lý cũng vẫn còn gặp nhiều hạn chế và khó khăn từ chính những bất cập của hệ thống pháp luật hiện hành hay từ nhận thức, hành vi của các chủ thể có thẩm quyền tiến hành tố tụng, từ đó đã làm giảm đi hiệu quả của công tác và hoạt động của Luật sư trong việc bảo vệ pháp chế xã hội chủ nghĩa, các quyền và lợi ích hợp pháp của công dân.
(LSVN) - Tội "Giả mạo trong công tác" theo Điều 359 Bộ luật Hình sự và tội "Làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan, tổ chức; tội sử dụng con dấu hoặc tài liệu giả của cơ quan, tổ chức" theo Điều 341 Bộ luật Hình sự là 2 tội phạm độc lập, dù có những điểm giống nhau dễ gây nhầm lẫn, song trong thực tế để định danh tội phạm chính xác cần nhìn nhận, phân tích các yếu tố cấu thành của từng tội phạm.
(LSVN) - Bài viết chỉ ra cấu thành tội "Vô ý làm chết người", phân tích các hạn chế, vướng mắc trong quá trình áp dụng pháp luật của tội phạm này. Từ đó kiến nghị một số biện pháp hoàn thiện pháp luật, nâng cao hiệu quả áp dụng pháp luật; tăng cường đấu tranh, phòng, chống tội phạm.
(LSVN) - Tác giả cho rằng cần phải sửa đổi, bổ sung một số văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến phòng chống dịch bệnh để đảm bảo sự thống nhất giữa chính sách và pháp luật.
(LSVN) - Xét xử phúc thẩm là việc Tòa án cấp trên trực tiếp xét xử lại vụ án hoặc xét lại quyết định sơ thẩm mà bản án, quyết định sơ thẩm đối với vụ án đó chưa có hiệu lực pháp luật bị kháng cáo hoặc kháng nghị. Để bảo đảm thời gian xét xử vụ án diễn ra đúng theo quyết định đưa vụ án ra xét xử của Tòa án, sự có mặt của người bào chữa và những người tham gia tố tụng liên quan đến kháng cáo, kháng nghị là không thể thiếu, trừ những trường hợp pháp luật có quy định khác.
(LSVN) - Trong thời gian gần đây, tình trạng xâm hại tình dục trẻ em ở Việt Nam có xu hướng gia tăng và để lại những hậu quả ngày càng nghiêm trọng. Xâm hại tình đối với người dưới 18 tuổi là một hành vi hết sức nghiêm trọng. Khi điều tra, xét xử các vụ án liên quan đến xâm hại tình dục trẻ em, tiếp xúc với bị hại, chúng ta cần lưu ý một số đặc điểm tâm lý của bị hại là trẻ em bị xâm hại tình dục như sự phát triển về thể chất và diễn biến tâm lý thông thường khi có hành vi xâm hại xảy ra.
(LSVN) - Khi bàn về bản chất của thi hành án hình sự, ở Việt Nam hiện nay vẫn còn tồn tại rất nhiều quan điểm. Quan niệm truyền thống cho rằng, thi hành án hình sự, cùng với điều tra, truy tố và xét xử đều là những giai đoạn của tố tụng hình sự. Có quan điểm lại cho rằng, thi hành án hình sự là một hoạt động bổ trợ tư pháp, cũng có quan điểm lại cho rằng thi hành án hình sự thuần túy chỉ là một hoạt động mang tính hành chính. Vậy, trong thời điểm hiện nay, đâu mới là quan điểm hợp lý? Hãy cùng tác giả đi sâu phân tích.
(LSVN) - Nghiên cứu hồ sơ vụ án hình sự là hoạt động của những người tiến hành tố tụng, Thẩm phán sử dụng các phương pháp phân tích, đối chiếu, so sánh, tổng hợp nhằm đánh giá các tài liệu, chứng cứ để xác định sự thật khách quan vụ án. Thông qua việc nghiên cứu hồ sơ mới biết được hồ sơ vụ án đã đầy đủ các tài liệu hay chưa, nếu phạm tội thì phạm tội gì được quy định trong Bộ luật Hình sự, các quyết định tố tụng của cấp có thẩm quyền có đúng pháp luật hay không, trên cơ sở nghiên cứu mới có căn cứ để quyết định có đưa vụ án ra xét xử hay trả hồ sơ điều tra bổ sung hoặc tạm đình chỉ, đình chỉ vụ án.
(LSVN) - Mẫu hợp đồng FIDIC là mẫu hợp đồng trong lĩnh vực xây dựng dân dụng do Hiệp hội Quốc tế các Kỹ sư tư vấn soạn thảo, với nhiều phiên bản khác nhau để phù hợp với mỗi loại dự án khác nhau. Cơ sở xác định áp dụng loại mẫu hợp đồng chủ yếu dựa vào phạm vi phần công việc thiết kế của Chủ đầu tư. Mẫu hợp đồng FIDIC – Cuốn màu hồng là mẫu dành cho dự án xây dựng do Chủ đầu tư thiết kế nhưng được các ngân hàng phát triển tài trợ vốn.
(LSVN) - Mẫu hợp đồng FIDIC là mẫu hợp đồng trong lĩnh vực xây dựng dân dụng do Hiệp hội Quốc tế các Kỹ sư tư vấn soạn thảo, với nhiều phiên bản khác nhau để phù hợp với mỗi loại dự án khác nhau. Cơ sở xác định áp dụng loại mẫu hợp đồng chủ yếu dựa vào phạm vi phần công việc thiết kế của Chủ đầu tư. Mẫu hợp đồng FIDIC – Cuốn màu hồng là mẫu dành cho dự án xây dựng do Chủ đầu tư thiết kế nhưng được các ngân hàng phát triển tài trợ vốn.
(LSVN) - Quyền con người được sống trong môi trường trong lành là nguyên tắc trụ cột, là quyền tự nhiên của con người, được cộng đồng quốc tế ghi nhận, liên quan trực tiếp đến chất lượng cuộc sống. Đó là quyền con người được sống trong một môi trường với chất lượng cho phép, cuộc sống được đảm bảo về mặt vệ sinh môi trường, được hài hòa với tự nhiên. Hay nói cách khác là quyền được sống trong một vùng không bị ô nhiễm, không bị suy thoái môi trường. Theo Tuyên bố của Hội nghị Liên hợp quốc về Môi trường con người (Stockholm - năm 1972), con người được sống trong một môi trường trong lành là một trong những nguyên tắc trọng tâm của quan hệ giữa các quốc gia. Nguyên tắc 01 trong Tuyên bố của Hội nghị Liên Hợp Quốc về Môi trường và phát triển (Rio de Janeiro - 1992) cũng khẳng định: "Con người là trung tâm của những mối quan tâm về sự phát triển lâu dài. Con người có quyền được hưởng một cuộc sống hữu ích, lành mạnh và hài hòa với thiên nhiên".
(LSVN) - Vận dụng đúng tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự "Xúi giục người dưới 18 tuổi phạm tội" quy định tại điểm o khoản 1 Điều 52 Bộ luật Hình sự năm 2015 (BLHS) có ý nghĩa rất quan trọng về mặt lý luận và thực tiễn. Việc này giúp bảo đảm tính răn đe, trừng trị, cũng như thực hiện tốt nguyên tắc phân hóa trách nhiệm hình sự và cá thể hóa về hình phạt đối với người phạm tội. Do vậy, việc quy định tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự nêu trên cần phải rõ ràng, chặt chẽ, dễ hiểu mới đảm bảo việc áp dụng được thống nhất.
(LSVN) - Bắt buộc chữa bệnh là biện pháp tư pháp thể hiện sự nhân đạo của pháp luật hình sự, căn cứ vào kết luận giám định pháp y, giám định pháp y tâm thần, Viện Kiểm sát hoặc Tòa án có thể ra quyết định áp dụng biện pháp bắt buộc chữa bệnh đối với người thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội (trước khi bị kết án hoặc đang thi hành án) đang mắc bệnh tâm thần hoặc một bệnh khác làm mất khả năng nhận thức hoặc khả năng điều khiển hành vi. Như vậy, biện pháp bắt buộc chữa bệnh được áp dụng đối với bị can, bị cáo, người bị kết án phạt tù.
(LSVN) - Theo Bộ luật Tố tụng hình sự (BLTTHS) năm 2015, bị hại là người bị thiệt hại về vật chất, tinh thần hoặc tài sản do tội phạm gây ra. Bị hại là cá nhân trực tiếp bị thiệt hại về thể chất, tinh thần, tài sản hoặc là cơ quan, tổ chức bị thiệt hại về tài sản, uy tín do tội phạm gây ra hoặc đe dọa gây ra. Nếu bị hại là người chưa thành niên, người có nhược điểm về thể chất hoặc tâm thần thì cha, mẹ, người giám hộ của họ tham gia tố tụng với tư cách là người đại diện hợp pháp của bị hại.
(LSVN) - Theo khoản 1 Điều 2 Luật Lý lịch tư pháp năm 2009 thì lý lịch tư pháp được hiểu là: “Lý lịch về án tích của người bị kết án bằng bản án, quyết định hình sự của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật, tình trạng thi hành án và về việc cấm cá nhân đảm nhiệm chức vụ, thành lập, quản lý doanh nghiệp, hợp tác xã trong trường hợp doanh nghiệp, hợp tác xã bị Tòa án tuyên bố phá sản”.