(LSVN) - Ngày 10 tháng 10 năm 1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ký ban hành Sắc lệnh số 46/SL về việc tổ chức đoàn thể luật sư. Đây là văn bản pháp lý đầu tiên của nhà nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa (nay là nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam) quy định về nghề luật sư trong chế độ mới. Sắc lệnh 46/SL không chỉ mang ý nghĩa về nhiều mặt mà còn là cơ sở, dấu mốc quan trọng để thu hút các luật sư tài năng tích cực đóng góp vào sự nghiệp cách mạng và tạo lập một thể chế chính trị dân chủ, tiến bộ.
(LSVN) - Bài viết làm rõ các khoảng trống pháp lý về giá đất và đưa ra kiến nghị khả thi, phù hợp với cấu trúc hiện hành của Luật Đất đai 2024 và các nghị định theo tinh thần chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm.
(LSVN) - Bài viết phân tích vai trò chiến lược của khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo (KH, CN&ĐMST) trong phát triển kinh tế – xã hội Việt Nam, đặc biệt trong bối cảnh chuyển đổi số và hội nhập quốc tế. Trên cơ sở đánh giá thực trạng và những rào cản pháp lý kéo dài, bài viết làm rõ các điểm mới nổi bật của Luật KH, CN&ĐMST số 93/2025/QH15 như: trao quyền tự chủ và thương mại hóa kết quả nghiên cứu, thiết lập cơ chế chấp nhận rủi ro, triển khai thử nghiệm có kiểm soát và kiến tạo hệ sinh thái đổi mới sáng tạo. Luật được kỳ vọng sẽ tháo gỡ "nút thắt" thể chế, thúc đẩy thương mại hóa, gia tăng doanh nghiệp khởi nguồn công nghệ, đồng thời nâng cao năng suất, năng lực cạnh tranh quốc gia. Tuy nhiên, để Luật đi vào thực tiễn hiệu quả, cần đồng bộ hóa pháp luật liên quan, tăng cường nguồn lực tài chính – nhân lực và thiết lập cơ chế giám sát minh bạch.
(LSVN) - Mặc dù, Luật Đầu tư hiện hành của Việt Nam và các quy định liên quan có thể có một số điều khoản hạn chế đối với đầu tư nước ngoài vào các ngành, lĩnh vực cụ thể (như quốc phòng), nhưng về cơ bản, điều này khác với một hệ thống đánh giá an ninh quốc gia chuyên biệt, liên ngành và mang tính thủ tục.
(LSVN) - Phân công và phối hợp giữa các cơ quan nhà nước trong việc thực hiện quyền lập pháp, hành pháp và tư pháp là một nguyên tắc hiến định có ý nghĩa then chốt, góp phần củng cố hiệu lực và nâng cao hiệu quả quản trị quốc gia. Quá trình này đòi hỏi phải tuân thủ chặt chẽ các nguyên tắc cụ thể, đồng thời bảo đảm các điều kiện cần thiết để việc phân công được tiến hành rành mạch và sự phối hợp diễn ra đồng bộ, chặt chẽ, hiệu quả. Vì vậy, cần xây dựng và phát triển cơ sở lý luận vững cho việc hoàn thiện cơ chế phân công, phối hợp quyền lực trong bối cảnh mới ở Việt Nam hiện nay.
(LSVN) - Dựa theo phân tích nêu trên, để ứng phó với thách thức và cơ hội mà RCEP mang lại, xây dựng một hệ thống giải quyết tranh chấp đầu tư nước ngoài hiệu quả, minh bạch và đáng tin cậy, phù hợp với trình độ phát triển kinh tế của Việt Nam, các khuyến nghị chính sách sau đây được đề xuất:
(LSVN) - Trong bối cảnh nền kinh tế tri thức và đổi mới sáng tạo đang trở thành động lực chủ đạo của tăng trưởng, việc bảo hộ và khai thác tài sản trí tuệ ngày càng có ý nghĩa sống còn đối với doanh nghiệp. Nghị quyết số 68-NQ/TW của Bộ Chính trị đã nhấn mạnh nhiệm vụ “thể chế hóa đổi mới sáng tạo, bảo vệ tài sản vô hình” như một trụ cột trong chiến lược phát triển quốc gia. Điều này đặt ra yêu cầu cấp thiết cho doanh nghiệp sáng tạo không chỉ dừng lại ở khâu nghiên cứu và phát triển công nghệ, mà còn phải có chiến lược pháp lý toàn diện để quản trị và bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ trong suốt quá trình kinh doanh.
(LSVN) - Cộng đồng chuyên gia pháp lý gốc Việt tại Hoa Kỳ là một nhóm nhỏ, nằm trong số 7% người Mỹ gốc Á, nhưng ngày càng có vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ cộng đồng người Việt cũng như thúc đẩy giao lưu pháp lý giữa Việt Nam và Hoa Kỳ. Theo số liệu thống kê từ Báo cáo của Trung tâm Nghiên cứu Pew (Hoa Kỳ) - một tổ chức nghiên cứu độc lập và phi lợi nhuận, chuyên tiến hành các khảo sát dư luận và phân tích dữ liệu để cung cấp thông tin khách quan về các xu hướng và vấn đề xã hội tại Hoa Kỳ - năm 2023, có khoảng 2,3 triệu người gốc Việt sinh sống tại Hoa Kỳ, tạo điều kiện hình thành một cộng đồng chuyên gia pháp lý với hiểu biết đa hệ thống, có thể làm cầu nối chia sẻ kinh nghiệm và thúc đẩy cải cách pháp luật tại Việt Nam.
(LSVN) - Bài viết phân tích những thách thức pháp lý trong bảo hộ quyền tác giả ở môi trường số tại Việt Nam, khi công nghệ số vừa mở ra cơ hội mới cho sáng tạo và phổ biến tác phẩm vừa làm gia tăng nguy cơ xâm phạm bản quyền. Hành vi xâm phạm trực tuyến ngày càng đa dạng, tinh vi (sao chép, chia sẻ trái phép, livestream nội dung lậu) và mang tính xuyên biên giới. Pháp luật hiện hành cũng đã được cập nhật: Luật Sở hữu trí tuệ năm 2022 lần đầu bổ sung quy định về môi trường số, phù hợp với thông lệ quốc tế. Tuy nhiên, việc thực thi còn nhiều trở ngại do tính ẩn danh và phi lãnh thổ của không gian mạng, gây khó khăn trong việc xác định thủ phạm, thu thập chứng cứ và xử lý vi phạm xuyên biên giới. Đặc biệt, bài viết thảo luận vấn đề quyền tác giả đối với tác phẩm do AI tạo ra – pháp luật hiện nay chỉ công nhận tác giả là con người nên chưa có cơ chế cho loại hình sáng tạo mới này.
(LSVN) – Cơ chế “thu hồi đất khi vượt ngưỡng đồng thuận 75%” trong dự thảo sửa đổi, bổ sung Luật Đất đai là một điểm mới nhằm khắc phục hạn chế của cơ chế chuyển dịch đất đai tự nguyện. Tuy nhiên, cơ chế này tiềm ẩn nhiều hệ quả pháp lý – xã hội: từ vị trí đặt điều khoản, cách xác định số lượng người sử dụng đất, nguy cơ hồi tố bất lợi, cho đến khả năng bị lợi dụng bởi một số chủ đầu tư. Bài viết phân tích cơ sở chính sách, thực tiễn và các hệ quả pháp lý – xã hội tiềm ẩn, từ đó kiến nghị sửa đổi điều kiện, bổ sung nguyên tắc và các tiêu chí cơ bản ngay trong luật nhằm bảo đảm cơ chế được triển khai ổn định, khả thi và phù hợp với thực tiễn.
(LSVN) - Có thể khẳng định rằng, Nghị quyết 57-NQ/TW không chỉ là định hướng chiến lược về khoa học, công nghệ, ĐMST và chuyển đổi số, mà còn là cơ sở chính trị cao nhất đặt ra yêu cầu cấp bách cho việc hoàn thiện pháp luật về hỗ trợ DNKNST. Những yêu cầu này bao gồm: đổi mới tư duy thể chế; xây dựng cơ chế thử nghiệm có kiểm soát; gắn kết Nhà nước – Doanh nghiệp – Đại học; và thiết lập hệ thống pháp luật đồng bộ, minh bạch, liên thông. Đây sẽ là những nền tảng quan trọng để biến DNKNST thành động lực trung tâm, góp phần hiện thực hóa khát vọng phát triển đất nước đến năm 2045.
(LSVN) - Thông qua nội dung tham luận "Cơ chế tài phán sở hữu trí tuệ trong bảo vệ đổi mới sáng tạo ở Việt Nam hiện nay và đề xuất hoàn thiện”, tác giả phân tích cơ sở pháp lý, đánh giá thực trạng cơ chế tài phán SHTT ở Việt Nam, chỉ ra hạn chế, đồng thời đưa ra các kiến nghị đề xuất hoàn thiện quy định pháp luật về bảo vệ đổi mới sáng tạo.
(LSVN) - Qua phân tích và đánh giá các quy định của Việt Nam, ta có thể thấy pháp luật hiện hành mới chỉ dừng lại ở việc quy định về tên gọi, địa vị pháp lý, thẩm quyền xét xử của Tòa SHTT tại Tòa án nhân dân khu vực mà chưa có các quy định cụ thể về nhân sự, tiêu chuẩn bổ nhiệm các chức danh cũng như các yếu tố hỗ trợ cho hoạt động của Tòa SHTT. Bên cạnh đó, tính chuyên môn hóa mới được thể hiện ở cấp xét xử sơ thẩm đối với vụ việc dân sự, kinh doanh, thương mại, vụ án hành chính về SHTT, chuyển giao công nghệ mà chưa mở rộng đối với xét xử sơ thẩm các vụ án hình sự về SHTT cũng như chưa có quy định đặc thù ở cấp xét xử phúc thẩm các tranh chấp liên quan đến SHTT. Điều này có thể ảnh hưởng đến tính thống nhất, đồng bộ và hiệu quả giải quyết một cách toàn diện các tranh chấp về SHTT, chuyển giao công nghệ, đặc biệt trong bối cảnh phát triển không ngừng của công nghệ, trí tuệ nhân tạo.
(LSVN) - Bài viết phân tích những điểm mới cốt lõi trong Dự thảo Luật Viên chức 2025, so sánh với khuôn khổ pháp lý hiện hành. Trọng tâm là hai trục: (i) thiết kế thể chế cho dịch vụ công thiết yếu và (ii) quản trị nhân sự dựa trên dữ liệu. Qua đó, bài viết làm rõ những tiến bộ trong tư duy pháp lý, đồng thời chỉ ra thách thức trong bảo đảm công bằng tiếp cận dịch vụ công, quản lý minh bạch việc tuyển dụng - sử dụng - đãi ngộ viên chức, cũng như kiểm soát rủi ro trong bối cảnh chuyển đổi số. Trên cơ sở phân tích, bài viết đề xuất kiến nghị hoàn thiện dự thảo luật, hướng tới xây dựng chế độ viên chức hiện đại, trách nhiệm, hiệu quả, góp phần củng cố nền quản trị công minh bạch, liêm chính và phục vụ nhân dân.
(LSVN) - Bài viết này sẽ phân tích sâu thực trạng cơ chế tài phán sở hữu trí tuệ (“SHTT”) tại Việt Nam, chỉ ra những rào cản mang tính hệ thống. Lập luận cốt lõi của bài viết là việc thành lập Tòa án SHTT chuyên trách từ ngày 01/7/2025 là một cải cách thể chế mang tính bước ngoặt, nhưng đó mới chỉ là bước đi nền tảng. Một cơ chế tài phán thực sự hiệu quả và đáng tin cậy - một cơ chế có thể thúc đẩy đầu tư nước ngoài và khuyến khích đổi mới trong nước - đòi hỏi một hệ sinh thái tư pháp toàn diện được xây dựng trên ba trụ cột phụ thuộc lẫn nhau: (1) Một kiến trúc thể chế hợp lý; (2) nguồn nhân lực chuyên sâu tích hợp giữa chuyên môn pháp lý và kỹ thuật; và (3) các thủ tục tố tụng hiện đại, hiệu quả, được bổ trợ một cách chiến lược bởi các phương thức giải quyết tranh chấp thay thế (ADR).
(LSVN) - Việt Nam đang trong quá trình hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa. Trong bối cảnh đó, vai trò của luật sư ngày càng được nhìn nhận không chỉ là người đại diện pháp lý cho thân chủ, mà còn là một chủ thể góp phần bảo vệ công lý, hỗ trợ cải cách tư pháp và thúc đẩy bình đẳng pháp lý trong xã hội. Tuy nhiên, hệ thống luật sư hiện nay chủ yếu hoạt động dưới hình thức tư nhân, định hướng lợi nhuận, điều này dẫn đến một khoảng trống lớn trong việc cung cấp dịch vụ pháp lý cho các nhóm yếu thế – những người không có khả năng chi trả cho dịch vụ luật sư nhưng lại rất cần được bảo vệ pháp lý. Việc xây dựng chế định "luật sư công" chính là nhằm khắc phục khoảng trống này.
(LSVN) - Trong bối cảnh nền kinh tế tri thức và đổi mới sáng tạo đang trở thành động lực chủ đạo của tăng trưởng, việc bảo hộ và khai thác tài sản trí tuệ ngày càng có ý nghĩa sống còn đối với doanh nghiệp. Nghị quyết số 68-NQ/TW của Bộ Chính trị đã nhấn mạnh nhiệm vụ “thể chế hóa đổi mới sáng tạo, bảo vệ tài sản vô hình” như một trụ cột trong chiến lược phát triển quốc gia. Điều này đặt ra yêu cầu cấp thiết cho doanh nghiệp sáng tạo không chỉ dừng lại ở khâu nghiên cứu và phát triển công nghệ, mà còn phải có chiến lược pháp lý toàn diện để quản trị và bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ trong suốt quá trình kinh doanh.
(LSVN) - Trong bài viết này, tác giả bàn một góc nhỏ trong lĩnh vực rộng lớn về phát triển công nghệ tại Việt Nam với chủ đề: Cơ sở pháp lý, thực tiễn thực hiện và giải pháp thúc đẩy hoạt động góp vốn bằng công nghệ trong bối cảnh mới tại Việt Nam[1].
(LSVN) - Khái niệm “doanh nghiệp đổi mới sáng tạo” lần đầu tiên được ghi nhận trong văn bản quy phạm pháp luật – Nghị quyết số 226/2025/QH15 – thể hiện bước tiến quan trọng trong việc thể chế hóa các định hướng chính sách lớn của Đảng về khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo. Bài viết phân tích Nghị quyết này dưới góc độ vai trò của thể chế trong việc hỗ trợ doanh nghiệp đổi mới sáng tạo hiện nay.
(LSVN) - Trong bài viết này, tác giả tập trung trình bày nghiên cứu thiết chế luật sư công của một số quốc gia trên thế giới, từ đó góp phần đặt ra những định hướng và gợi mở cho quá trình xây dựng đội ngũ luật sư công của Việt Nam ngày càng chuyên nghiệp, tận tâm và phụng sự vì lợi ích chung.
(LSVN) - Bài viết này tập trung phân tích các quy định hiện hành và vai trò của tài sản trí tuệ, cũng như việc khai thác tài chính tài sản trí tuệ tại Việt Nam trong tiến trình phát triển kinh tế tư nhân theo tinh thần Nghị quyết số 68-NQ/TW. Đồng thời, bài viết chỉ ra những khoảng trống pháp lý còn tồn tại trong lĩnh vực khai thác tài chính tài sản trí tuệ và đề xuất một số giải pháp hoàn thiện hệ thống pháp luật liên quan.
(LSVN) - Luật sư tham gia vào lĩnh vực công của Nhà nước ở Việt Nam là trụ cột quan trọng trong hệ thống bảo đảm quyền con người, quyền công dân và thực hiện, góp phần bảo đảm công lý. Tuy nhiên, để lĩnh vực này phát huy tối đa hiệu quả, cần hoàn thiện khuôn khổ pháp lý, cơ chế phối hợp, nguồn lực và đào tạo. Việc bổ sung định nghĩa và nguyên tắc đến xã hội hóa dịch vụ pháp lý liên quan đến lĩnh vực công có sự tham gia của luật sư không chỉ khắc phục những hạn chế hiện tại mà còn mở ra hướng phát triển bền vững, phù hợp với xu thế quốc tế và yêu cầu cải cách tư pháp ở Việt Nam.
(LSVN) - Bài viết hệ thống hóa, phân tích và đối chiếu các nhóm chính sách chủ đạo theo Nghị định 178/2024/NĐ-CP (được sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định 67/2025/NĐ-CP), mối quan hệ với Nghị định 29/2023/NĐ-CP về tinh giản biên chế, cũng như sự tương thích với Bộ luật Lao động 2019, Luật Việc làm 2013 (bảo hiểm thất nghiệp), Nghị định 135/2020/NĐ-CP (tuổi nghỉ hưu), các quy định về lương cơ sở và tiền thưởng (Nghị định 73/2024/NĐ-CP) và các văn bản về đào tạo, bồi dưỡng, đánh giá, bố trí, kỷ luật. Trên cơ sở đó, bài viết chỉ ra các “điểm nghẽn” pháp lý (chồng lấn đối tượng, căn cứ tính tiền lương tháng hiện hưởng, phối hợp với bảo hiểm thất nghiệp, nguồn lực thực thi) và kiến nghị hướng hoàn thiện nhằm bảo đảm quyền lợi hợp pháp, giữ ổn định đội ngũ và duy trì động lực phục vụ công.
(LSVN) - Trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 và sự phát triển của kinh tế số, tài sản vô hình đã trở thành một yếu tố then chốt trong việc tạo ra giá trị kinh tế. Theo Tổ chức Sở hữu Trí tuệ Thế giới (WIPO), tài sản vô hình chiếm hơn 50% giá trị thị trường của các công ty lớn trên toàn cầu, đặc biệt trong các lĩnh vực như công nghệ, truyền thông và dược phẩm[1]. Tài sản vô hình thông thường bao gồm các quyền sở hữu trí tuệ (bản quyền, bằng sáng chế, nhãn hiệu), phần mềm, dữ liệu số, bí mật kinh doanh, và các tài sản không mang hình dạng vật chất khác, tuy nhiên, cách tiếp cận pháp lý đối với tài sản vô hình khác nhau giữa các quốc gia, phụ thuộc vào hệ thống pháp luật (dân sự, thông luật) và các ưu tiên kinh tế.
(LSVN) - Bài nghiên cứu này sẽ tập trung phân tích, so sánh, đối chiếu chế định huỷ một phần phán quyết trọng tài ở một số quốc gia như Anh, Pháp, Singapore và Trung Quốc. Theo đó, tác giả sẽ làm rõ các quy định hiện hành và thực tiễn áp dụng việc huỷ một phần phán quyết trọng tài, qua đó, rút ra bài học kinh nghiệm và đề xuất hướng sửa đổi, hoàn thiện pháp luật trọng tài Việt Nam, nhất là trong bối cảnh Việt Nam mới ban hành Nghị quyết 66-NQ/TW của Bộ Chính trị về đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên, mà một trong những nhiệm vụ, giải pháp được đề cập trong Nghị quyết 66/NQ-TW là “có giải pháp khuyến khích, phát triển các thiết chế giải quyết tranh chấp ngoài Tòa án như trọng tài thương mại, hòa giải thương mại”.
(LSVN) - Hơn một thế kỷ trước, giá trị của một quốc gia được đo bằng than đá, dầu mỏ, nhà máy, mỏ vàng. Hôm nay – trong kỷ nguyên của đổi mới sáng tạo và kinh tế số – thước đo ấy đã thay đổi hoàn toàn: quyền sở hữu trí tuệ, thương hiệu, thuật toán, phần mềm, thiết kế, dữ liệu khách hàng… mới là những “mỏ vàng” thực sự.
(LSVN) - Tội phạm học là khoa học đa ngành, liên ngành, tích hợp, có vai trò, vị trí rất quan trọng trong tư pháp hình sự. Tri thức tội phạm học là tri thức nền tảng, cơ sở của chính sách hình sự, pháp luật tư pháp hình sự, có mối liên hệ chat chẽ với các khoa học xã hội và nhân văn, được thể hiện ở phương diện hàn lâm, thực tiễn và đào tạo, trong kỷ nguyên phát triển mới của đất nước. Tội phạm học chịu sự tác động của nhiều yếu tố khác nhau, cần phải được đổi mới tư duy nghiên cứu, đào tạo để phát triển, đáp ứng yêu cầu phòng ngừa và đấu tranh chống tội phạm, góp phần thúc đẩy phát triển đất nước. Bài viết này, ở tầm khái quát nhất bàn đến một số xu hướng phát triển của tội phạm học trong kỷ nguyên phát triển mới của đất nước.
(LSVN) - Trong hệ thống pháp luật của các quốc gia trên thế giới hiện nay thì Hiến pháp được thừa nhận là đạo luật cơ bản, có hiệu lực pháp lý cao nhất và được coi là nền tảng, cơ sở và định hướng để hệ thống pháp luật của quốc gia đó tuân theo. Vì vậy, không chỉ mọi cá nhân, tổ chức trong xã hội phải có nghĩa vụ tôn trọng, chấp hành, tuân thủ Hiến pháp mà ngay cả Nhà nước cũng phải nghiêm minh chấp hành và đặt mình dưới Hiến pháp.
(LSVN) - Hiện nay, từ thực tiễn xét xử, nhóm tác giả thấy rằng việc xác định đúng tội danh đối với các tội phạm về xâm phạm tính mạng, sức khỏe con người nhằm không để xảy ra oan sai, bỏ lọt tội phạm là rất cần thiết và cấp bách. Tuy nhiên, thực tiễn chỉ ra, việc định tội danh đối với các hành vi xâm phạm tính mạng, sức khỏe con người còn có nhiều vướng mắc, tranh luận về mặt lý luận và áp dụng pháp luật. Từ đó, đặt ra yêu cầu cần làm rõ những cơ sở lý luận về định tội danh, đồng thời phân tích những bất cập, khó khăn trong thực tiễn áp dụng pháp luật đối với nhóm tội phạm này.
(LSVN) - Hiện nay, Luật Doanh nghiệp đang quy định song song hai trường hợp: (i) một là không bắt buộc phải đóng dấu; và (ii) hai là phải đóng dấu trong các giao dịch, hợp đồng của công ty. Quy định của Luật doanh nghiệp về con dấu của công ty tưởng như làm đơn giản và rõ ràng hơn trong việc quản lý và sử dụng dấu của công ty nhưng thực tế lại làm cho việc quản lý, sử dụng con dấu trở nên rắc rối hơn nên cần được tiếp tục nghiên cứu và thảo luận.
